ساختمان مسجد الحرام - مکه مکرمه صفحه 21

ص: 28

با مرمر سبز پوشاندند. منبر هفت‌پلّه کنده‌کاری شده را هم هارون‌الرشید به کعبه هدیه کرد. وامّا زمزم، پس از آن که منصور زمین پیرامون زمزم را با مرمر پوشاند، معتصم گنبدی بر فرازش بنا کرد و قسمت داخلی آن را با ساجِ آراسته به طلا پوشاند و نمای خارجی‌اش را با کاشی زینت داد.

آتش‌سوزی سال 802 ه. (1399 م)

در عصر سلطان ناصر فرج بن برقوق مملوکی، به دلیل آتش‌سوزی در یکی از بناهای اطراف مسجد، بخش غربی مسجد در آتش سوخت و امیر بیست ظاهری به نیابت از سلطان به بازسازی مسجد پرداخت.

دوره عثمانی

به سال 960 ه. (1552 م)، سلطان سلیمان سقف کعبه را عوض کرد و نمای آن را زیباسازی نمود، مطاف را با سنگ پوشاند، منبری مرمرین برای مسجد فرستاد و مناره‌ای بلند برافراشت.

در سال 979 ه. (1571 م)، سلطان سلیم‌خان با معماری به‌نام سنان‌پاشا قراردادی برای بازسازی مسجد بست و فرمان داد تا به جای سقف مسجد، برفراز شبستان، گنبدهایی مدوّر بسازند. پس از مرگ وی، فرزندش سلطان مراد، بازسازی را پی‌گرفت و در سال 984 ه. (1576 م) کار آن به پایان رسید. در این عملیات با افزودن چندین ستون، شمار آنها به 589 ستون بالغ شد. در چهارگوشه مسجد هم جمعاً 881 طاق و 152 گنبد وجود داشت. مساحت مسجدالحرام، پس از بازسازی در دوره عثمانی، به 28003 متر مربع رسید.

با ریزش بارانهای شدید در مکّه و سرازیر شدن سیل به درون مسجد،