- مقدمه ي شوراي احياء 1
- سابقه ي تاريخي 2
- ترجمه آيات حج 2
- بناي كعبه 3
- ابراهيم(ع)، اسماعيل، هاجر 3
- موهومات و خرافات، بجاي حج 4
- سنت شكني 5
- صلح حديبيه 5
- تحريف مناسك حج 5
- فتح مكه 6
- حج كنوني و امت اسلامي 7
- حجة الوداع 7
- مسئوليت شيعه 8
- معرفت واقعي نسبت به پروردگار 8
- حج و بهره برداري هاي اقتصادي 9
- حفظ يكتاپرستي، هدف مناسك حج 10
- سوغاتي در سفر حج 10
- بُعد اجتماعي 11
- يك خاطره ي سازنده از سفر حج 13
- نتايج اجتماعي حج 14
- رابطه نظم و نظام اجتماعي 14
- حج و روابط بين زن و مرد 15
- اخلاق يك پيامبر و اخلاق يك زمامدار جاه طلب 16
- مراسم حج، نمونه عملي جامعه اسلامي 17
- چه چيز مي تواند جايگزين حج گردد؟ 18
- حج، نظام اجتماعي متعادل 18
- ما و اجراي مراسم حج 24
- قرباني 26
- قرباني، تمرين روحي براي انفاق 27
- گوشت قرباني بايد به مصرف محرومين برسد 28
- آيا اين گونه قرباني نمودن موجب تقرب الله است؟ 30
- بُعد سياسي حج 30
- امت اسلامي ، يك واحد سياسي 31
- حج يك كنگره دولتي نيست 32
- اجتماع حجاج فرصتي براي 32
- تاكيد ائمه(ع) بر رفتن به حج 34
- حج و خودسازي 35
- حج و روزه دو تمرين سازنده 36
- الگوي خودسازي 36
- توصيه قرآن به تقوي 37
- احكام اسلام را بايد از ديد خودسازي نگاه كرد 39
- تقوي يك حالت هدايت كننده: 39
- احكام حج، تمرين خودسازي 40
- اشاره 41
- واجبات احرام، تمرين خودسازي 41
- 2-سركوب خودخواهي و خشم 42
- 1-تعهد خودداري از لذت هاي جنسي 42
- 3-مبارزه با آسايش طلبي 43
- 4-ترك خودآرائي 44
- جمرات و سمبل شيطان 45
- باز هم تقوي و پرواي تخلف از فرمان خدا 45
آيا اين گونه قرباني نمودن موجب تقرب الله است؟
چه طور انسان مي تواند با اين عمل تقرب الي الله كند؟ قرباني يعني انسان با اين كار متقرب الي الله شود، مي خواهد به خدا نزديك بشود مگر خدا دستور تبذير به ما مي دهد؟ مگر ما با گناه مي توانيم به خدا نزديك بشويم؟ گفتند اين گناه كه نيست براي اين كه اين را در راه خدا مي كشد. گفتم اين چه در راه خدا كشتني است؟ به طور كلي در آن موقع نظر من اين بود و همچنين تا به حال با مطالعات بعدي هم نظر من اين است كه اگر يك حاجي گوسفندي را مي كشد كه زير خاك م رود اصلاً اين را قرباني حساب نكند و قربانيش را انجام نداده است.
اين نمي تواند عبادت باشد حتماً بايد چيزي ذبح شود كه لااقل بداند حتماً زير خاك و آوار نخواهد رفت و همين طور كه عرض شد در آن سفر خود ما به عنوان حل موقت اين كار را كرديم. به هرحال شايد بتوان با تحقيق بيشتر به اين نتيجه رسيد كه در اين شرايط شايد بشود گوسفند قرباني به نيابت در خارج از«مني» هم ذبح گردد. البته اين«شايد» است، مبادا به عنوان چيزي كه ملاك عمل قرار بگيرد، در ذهن رفقا برود يا حتي جائي به اين عنوان نقل بشود اما به عنوان«شايد» ميتواند نقل بكنيد ولي متأسفانه اگر هم عده اي از ما و يا حتي همه فقهاي شيعه، اين تصميم را بگيرند مشكل مسلخ من حلي نمي‌شود براي اين كه جمع قرباني هائي كه مقلدين اين ها در آن جا مي كنند شايد به صدهزار راس نمي‌رسد در حالي كه چند صد هزار قرباني ديگر را ديگران مي كنند كه تابع فتواي ما نيستند. لذا بايد براي حل مشكل يك اقدام جدي با تماس با مقامات سعودي انجام بگيرد و صحيح ترين راه گمان مي كنم همين باشد كه اين گوسفندهاي قرباني به شكل صحيح در آن جا مورد بهره برداري قرار بگيرد. طرز ذبح، به شكل صحيح در آن جا مورد بهره برداري قرار بگيرد. طرز ذبح، طرز انتخاب و طرز كنسرو كردن و طرز آماده كردن آن ها طوري باشد كه بتواند با موازين بهداشتي جور در بيايد. البته اين مسئله مهم است بايد حتماً به آن توجه بشود كه اين سرمايه گذاري هرگز نبايد جنبه انتفاعي داشته باشد تمام اين كنسروها بايد در دنيا صرف گرسنه ها بشود. در درجه اول گرسنه هاي جامعه اسلام و اگر جامعه اسلامي‌يك روزي جامعه اي بود كه همه آن سير است آن وقت ديد كه آيا به گرسنه هاي غير مسلمان تا چه حدي و با چه شرايطي مي توان از اين راه داد.
البته آن هم(در اختيار گرسنه هاي غير مسلمان قراردادن) باز مسئله اي است كه جاي بحث دارد ولي اصولاً اكنون جامعه اسلامي ، جامعه اي است كه نيازمند در آن فراوان است. بنابراين راه حلي كه با موازين جور در مي آيد اين است كه سرمايه گذاري براي استفاده صحيح از اين حيوان هايي كه آن جا قرباني مي شوند از طرف كساني صورت گيرد كه هيچ نوع نظر انتفاعي نداشته باشند و آن چه از آن راه به دست مي آيد اعم از گوشت كنسرو شده، پوست، روده يا چيزهاي ديگر، همه بايد در راه بهتر كردن زندگي بينوايان جامعه اسلامي‌مصرف شود. اين مطلب كه به طور قطع از ادّله ما، در مورد قرباني است چه از(طريق) عامه و چه از(طريق) خاصه، چه از قرآن و چه از حديث و سنت به دست مي آيد. باشد كه يك روز صاحبان همت، همت كنند و اين مسئله را به صورت صحيح حل كنند و من خودم امسال مجدداً اين بحث را به خاطر يك تحقيق ديگري كه در پيش دارم، بررسي مي كنم با جديت بيشتري تصميم گرفتم به خواست خدا در اين زمينه آرام و بدون سروصدا از طرق مختلف دست بكار بشويم ببينيم آيا مي شود مسئولان عربستان سعودي را از خرشيطان پياده كنيم و آن ها را وارد نمائيم كه اين نقطه ضعف بزرگ در زمينه حج را از بين ببرند و آن را به يك نقطه قوت درخشان تبديل كنند.
اگر اين گونه منعكس شود كه يكي از آثار حج اين است كه سالي يك تا دو ميليون قوطي غذاي سالم كنسرو شده، تهيه مي شود و به رايگان در اختيار بينوايان جامعه اسلامي گذارده مي شود، همين قرباني يك نقطه درخشان است و اگر اين گونه منعكس بشود كه از پول پوست و پشم و چيزهاي ديگري كه از اين حيوانات به دست مي‌ايد در هر سال ده ها ميليون تومان كمك نقدي به بينوايان جامعه اسلامي‌مي شود البته يك نقطه كمال و قوت مي شود.
چنان كه ملاحظه م يشود اين ما هستيم كه به علت كمي لياقت و كارداني مان از هر چيز خوب، از بهترين چيزها بهره برداري صحيح نمي كنيم و اين بهره برداري، قبل از هر چيز در گرو لياقت و مرد ميدان عمل بودن است.
لذا شعار اساسي ما اين است كه قبل از هر چيز تحول را در خودمان بوجود بياوريم كه به راستي بخواهيم از عوامل سعادت زا، حسن استفاده كنيم اگر از بازي كردن با عوامل سعادت و سرگرم شدن به آرزوي سعادت و تنبل بودن در اقدام براي رسيدن به سعادت، و(كاهلي در) برداشتن قدم هاي عملي در راه سعادت، آزاد و خلاص بشويم آن وقت به خيلي از آزادي هاي ديگر هم دسترسي پيدا خواهيم كرد. مرام هرچه باشد، مسلك هر چه باشد نو باشد كهنه باشد، شرقي باشد يا غربي هزار و چهار صد سال عمرش باشد يا چهار هزار و يا صد و پنجاه يا پنجاه يا ده سال، اگر عرضه بهره برداري داشته باشيم آن وقت موقع انتخاب هم مي رسد ولي فعلاً با كمال تاسف بايد اعتراف كنيم، آن چه در جامعه مسلمانان در حد نصاب نيست- من نمي گويم هيچ نيست، هست، ولي در حد نصاب نيست- عرضه و لياقت بهره برداري از تلاش ها و كوشش ها است. اميدوارم خداوند اين توفيق را به همه مسلمانان بدهد كه بيش از گذشته و بهتر از گذشته بينديشند و عمل كنند.
4
بُعد سياسي حج
آيا حج يك كنگره اسلامي است؟