- مقدمه ي شوراي احياء 1
- سابقه ي تاريخي 2
- ترجمه آيات حج 2
- بناي كعبه 3
- ابراهيم(ع)، اسماعيل، هاجر 3
- موهومات و خرافات، بجاي حج 4
- سنت شكني 5
- تحريف مناسك حج 5
- صلح حديبيه 5
- فتح مكه 6
- حجة الوداع 7
- حج كنوني و امت اسلامي 7
- معرفت واقعي نسبت به پروردگار 8
- مسئوليت شيعه 8
- حج و بهره برداري هاي اقتصادي 9
- سوغاتي در سفر حج 10
- حفظ يكتاپرستي، هدف مناسك حج 10
- بُعد اجتماعي 11
- يك خاطره ي سازنده از سفر حج 13
- رابطه نظم و نظام اجتماعي 14
- نتايج اجتماعي حج 14
- حج و روابط بين زن و مرد 15
- اخلاق يك پيامبر و اخلاق يك زمامدار جاه طلب 16
- مراسم حج، نمونه عملي جامعه اسلامي 17
- چه چيز مي تواند جايگزين حج گردد؟ 18
- حج، نظام اجتماعي متعادل 18
- ما و اجراي مراسم حج 24
- قرباني 26
- قرباني، تمرين روحي براي انفاق 27
- گوشت قرباني بايد به مصرف محرومين برسد 28
- آيا اين گونه قرباني نمودن موجب تقرب الله است؟ 30
- بُعد سياسي حج 30
- امت اسلامي ، يك واحد سياسي 31
- حج يك كنگره دولتي نيست 32
- اجتماع حجاج فرصتي براي 32
- تاكيد ائمه(ع) بر رفتن به حج 34
- حج و خودسازي 35
- حج و روزه دو تمرين سازنده 36
- الگوي خودسازي 36
- توصيه قرآن به تقوي 37
- تقوي يك حالت هدايت كننده: 39
- احكام اسلام را بايد از ديد خودسازي نگاه كرد 39
- احكام حج، تمرين خودسازي 40
- واجبات احرام، تمرين خودسازي 41
- اشاره 41
- 1-تعهد خودداري از لذت هاي جنسي 42
- 2-سركوب خودخواهي و خشم 42
- 3-مبارزه با آسايش طلبي 43
- 4-ترك خودآرائي 44
- جمرات و سمبل شيطان 45
- باز هم تقوي و پرواي تخلف از فرمان خدا 45
يكي از دوره هاي سازندگي، دوره ي حج است و ملاحظه نموديد كه بر روي هم در برنامه هاي سازنده ي دوره حج، مي خواهد مسلماني قوي و نيرومند، كه اراده اش بر همه ي خواست هاي ديگرش مسلط باشد بسازد. مسلط بر شهوت، مسلط بر خودخواهي و غضب، مسلط بر تن آسائي، مسلط بر خودآرائي، آماده براي تن دادن به يك زندگي جدي و خشن در هر جا كه لازم باشد؛ و جز اين هم نمي شود.
يكي از مشاهدات خودم را بگويم: شهر وين پايتخت اتريش از جاهاي توريستي است و از مراكز ديدني آن شهر، كاخ سلاطين اتريش است. آخرين آن ها كه دوره ي حكومتش هم خيلي طولاني بود- 1848 تا 1916 ميلادي- امپراطور«فرانتس بوزف اول»2 است. در بازديد از آن كاخ، بخشي بود مربوط به حرم سراي او كه در آن تخت وسايل خواب و اطاق هاي خواب قرار داشت. در يك اطاق، كه اطاق اختصاصي اين امپراطور بود در بروشوري كه(براي راهنمائي بازديد كنندگان) تهيه شده بود نوشته بود كه امپراطور در مواقعي كه طبق برنامه به اندرون مي رفت و در حرم سرا زندگي مي كرد بسياري از اوقات و ساعاتش را اين جا ميگذراند و اين جا اطاق زندگي او بود. آن اطاق خصوصياتي داشت. در اين اطاق يك تخت فلزي و سيمي‌و يك آفتابه و لگن دستي گذاشته شده بود. آب لوله كشي گرم و سرد در آن جا نبود با آن كه در اطاق هاي ديگر بود. يك زندگي كه يك افسر در چادرش در ميدان جنگ دارد را او در اين اطاق كاخ آورده بود و او خودش در اين اطاق زندگي مي كرد. چرا؟ علت آن را هم در آن جا نوشته بود. براي اين كه هر موقعي كه در هر يك از ميدان هاي جنگ حضور امپراطور لازم بود او سست نباشد و بگويد چگونه اين كاخ و خانه و كاشانه را ول كنم و بروم در چادر زندگي كنم؟ دوست دارم زندگيم چادري باشد، اين تمرين مي خواهد و حالا اسلام مي خواهد مسلمان ها عموماً اين چنين تمريني لااقل كوتاه مدت در زندگي داشته باشند.
يك جنبه ديگر خودسازي در حج مسئله«انفاق» و خرج كردن است كه همراه با عدالت و دوستي است. عدالت اقتصادي و اجتماعي با هم، كه تفصيل آن در مورد قرباني و كفاره ها عرض شد.
جمرات و سمبل شيطان
در مرحله بعد- يعني همراه با اين ساختن ها- مسلمان حج گزار را با يك خاطره مي سازد. و آن خاطره ي«رمي جمرات» است. او سه پيكر و سه ستوني كه به حسب ظاهر به عنوان سمبل شيطان و انحراف مي شناسد و يادبودي از يك انحراف تاريخي تلقي مي شوند را سنگ باران مي كند. او سنگ باران ميكند تا به ياد داشته باشد به سمت هر چه انحراف و شيطان است سنگ انداخته است و مواظب باشد كه اين سنگ ها به خود او نخورد!!. جالب اين است كه الان هم در رمي جمرات- مخصوصاً در مورد برادران عرب بيشتر اين طوري است- با همان آهنگ هاي خودشان اصلاً«رمي » را، رمي‌شيطان تلقي مي كنند.
منتهي اشتباهي پيش آمده و آن اين است كه ما شيطاني را سنگ مي زنيم كه گوئي ابداً با بنده و شما قوم و خويشي ندارد!! غافل از اين كه تمام دستاوردهاي شيطان در خود ماست و اگر خواستيم كه او به سراغ ما نيايد بايد در و دربندها را در داخل خودمان ببنديم والا شيطان را ميان زمين و هوا سنگ باران كردن اما خود يك پارچه شيطان بودن سودي نخواهد داشت. بعد از سركوبي شيطان، حج گزار با كساني كه اين گونه ساخته شده اند- دسته جمعي- مي آيد پيرامون يك محور، محوري به نام و به ياد خدا يعني«كعبه» طواف مي كند: حركت دسته جمعي پيرامون يك محور، اين طواف سمبل سازنده ي حج و جهت دهنده به فكر و عمل انسان هاست و پس از طواف، به ياد خدا به نماز مي ايستد و در برابر خدا خم مي شود و به خاك مي افتد و او را ستايش مي كند و از او ياد مي كند و آن گاه شسته و پاك با ساير كساني كه با همين برنامه ساخته شده اند مبداء و مقصد را انتخاب مي كند و در ميان«صفا» و«مروه» به«سعي» و به حركتي همراه با آهنگ و كوششي خاص، و تند رفتن در حد امكان مي پردازد.
باز هم تقوي و پرواي تخلف از فرمان خدا
سعي ميان«صفا»و«مروه» مي تواند نشانه و سمبلي از حركت دسته جمعي مسلمانان ساخته شده، تصفيه شده و پاك شده در ميان مبداء و مقصدي، آغاز و انجامي باشد و بدون شك حج گزاران ما بايد حداقل تا اين مقدار به روح و مفهوم حج آشنا باشند تا هيچ يك از كارهاي حج، ديگر در نظرشان خشك، بيروح و بي معنا جلوه نكند و همه ي اين كارها را بر يك مبنا و با يك پشتوانه انجام دهند و آن پشتوانه، تقوي، يادخدا و پرواي تخلف از فرمان خداست و لذا مي‌بينيد در آيات حج همه جا، تكيه بر روي تقوي» است. چون پشتوانه اوست.
نه تنها در روزه، بلكه در ساير دستورات و مقررات اسلامي هم همين طور است. مي بينيد عموماً احكام اسلام، به يك نقطه توجه دارد و آن اين است كه مسلمان متقي پروا دار بسازد و لذا در آيات حج كه خوانده شد مي بينيد كه تكيه روي تقوي است. اين مهم است كه برنامه خودسازي فردي و برنامه جامعه سازي در اسلام پيرامون يك محور قرارداد: ايمان به خدا، ياد خدا و تقوي و پرواي از تخلف از فرمان خدا.
بار ديگر ترجمه اين آيات را بخوانيم: