- پیشگفتار 1
- اشاره 11
- 1- یادگیری و تمرین احکام و مناسک 11
- مقدمات سفر حج 11
- 2- ادای حقوق واجب 14
- 3- تهذیب نفس و توبه 16
- 4- لوازم سفر 17
- اشاره 18
- آداب و اخلاق در سفر حج 18
- 1- نماز، دعا، صدقه 18
- 2- اخلاق مسافرت 31
- 3- خودسازی در سفر حج 45
- 4- فقه معیشت در سفر 49
- 5- مقررات و شؤون حج 59
- خلاصهای از مناسک حجّ و عمره 70
- اشاره 70
- احرام 71
- کیفیّت احرام 71
- محرمات احرام 72
- آداب ورود به شهر مکه و مسجدالحرام 75
- طواف 77
- آداب و مستحبات طواف 78
- مستحبات نماز طواف 82
- نماز طواف 82
- مستحبات قبل از سعی 84
- سعی بین صفا و مروه 85
- مُستحباتِ سَعی 86
- تقصیر (آخرین عمل عمره تمتّع) 87
- احرام 88
- وقوف در عرفات 88
- برخی مستحبات وقوف به عرفات 89
- معنای دعا و اقسام آن 90
- شرایط استجابت و قبولی دعا 91
- دعاهای روز عرفه 95
- وقوف در مشعرالحرام 100
- مستحبات وقوف به مشعرالحرام 101
- مستحبات رمی 103
- اعمال مِنا 103
- مستحبات قربانی 104
- بقیه اعمال منا 105
- مسجد خیف 106
- مستحبات مِنا 106
- اعمال بعد از منا 107
- چند مسأله: 108
- مسجدالحرام 109
- آثار تاریخی و مذهبی مکه 109
- خانه کعبه 109
- پرده کعبه 109
- حجرالاسود 110
- ارکان کعبه 110
- ملتزم 111
- حطیم 112
- حجر اسماعیل 112
- مقام ابراهیم 113
- زمزم 113
- مسجد جن 114
- مسعی 114
- مسجد حمزه 115
- مسجدالاجابه 115
- مسجد تنعیم 115
- مولد النبی صلی الله علیه و آله 116
- غار حرا 116
- غار ثور 117
- شعب ابی طالب 118
- قبرستان ابوطالب 118
- بدر 120
- مساجد و مشاهد بین مکه و مدینه 120
- جحفه 120
- مسجد شجره 121
- اشاره 123
- قبل از عزیمت- آمادگی و انقطاع 123
- نگرشی بر اسرار معنوی حج 123
- احرام 127
- تلبیه 129
- طواف 131
- صفا و مروه 134
- منا 136
- عرفات 138
- مشعر 141
- عید قربان 141
- رمی جمره 142
- سر تراشیدن 143
- اعمال مدینه منوره 145
- اشاره 145
- آداب زیارت 146
- فلسفه زیارت و توسل 149
- زیارت قبور 155
- مسجد النبی صلی الله علیه و آله 158
- روضه نبوی 158
- ستونهای مسجد نبوی 159
- بقیع: 161
- مساجد و اماکن مقدسه مدینه منوّره 161
- احُد: 162
- اشاره 164
- مساجد مدینه 164
- مسجد قُبا 165
- مسجد ذوقبلتین 165
- مسجد جمعه 166
- مسجد فتح 167
- مساجد سبعه 167
- مسجد فضیخ 167
- مسجد علی علیه السلام 168
- مسجد مباهله 169
- مسجد غمامه 169
- مَشْرَبه امّ ابراهیم 169
آسمانیش دادند و امامت خلق را بدو سپردند. پس ای عزیز اگر خواهی حقیقت بندگی را دریابی، در این سرزمین به تمنای چیزی باش که ابراهیم تمنا کرد و آن عبارت بود از:
بریدن از همه تعلقات و رضا و تسلیم در برابر خدا و امتثال فرمان او، بدون چون و چرا.
در درون ما نمیگنجد بغیر از دوست کس هر دو عالم را به دشمن ده که ما را دوست بس
عرفات
عرفات دشت پهناوری است که روز نهم ذیحجه تمامی حاجیان را در خود جای میدهد. این سرزمین مقدس، در اعماق تاریخ خاطرهها دارد. آدم ابوالبشر در این جا به خطا و ترک اولی اعتراف میکند و خدایش مشمول آمرزش قرار میدهد و غروب آن روز مشمول رحمت الهی واقع میشود. (1) ابراهیمخلیل، درعرفات به مناسک حج واقف و عارف میگردد و دعایش مستجاب میشود. (2) خداوند این روز و
1- بحارالانوار، ج 99، ص 252
2- بحارالانوار، ج 12، ص 108؛ علل الشرائع، ص 436