- حج در کلام امام راحل حضرت آیةاللَّه العظمی امام خمینی- قده- 1
- حجاز دیدگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتاللَّه خامنهای- حفظهاللَّه- 1
- خصوصیت فقهی محدوده کعبه 2
- حجّ ابراهیمی و تقریب مذاهب اسلامی 5
- درسهایی از حج 7
- احرام 9
- تاریخ حرم ائمه بقیع 12
- فتنه قرامطه در مکّه 15
- با یاران پیامبر ص- در مدینه 18
- مفرّحة الانام فی تأسیس بیتاللّه الحرام 19
- جامه خراسانی بر قامت کعبه 26
- چاه زمزم و دشواری آب در مکه 28
- فضایل مدینه 30
- مقصد اینجاست ... 34
- در حریم دوست 37
- در آرزوی دو قطره اشک 41
- دعوت فراموش نشدنی 42
- چگونگی حج گزاری در دیروز و امروز 42
- جاریهای حج 45
- سفرنامه ناصر خسرو 46
حج در کلام امام راحل حضرت آیةاللَّه العظمی امام خمینی- قده-
«... بیتاللَّه الحرام اوّل بیتی است که برای ناس بنا شده. بیت همگانی است. هیچ شخصیتی و هیچ رژیمی و هیچ طایفهای حق تقدّم در آن را ندارد. اهل بادیه و صحرانشینان و خانه بهدوشان با عاکفان کعبه و شهرنشینان و دولتمردان، در آن یکسانند. این بیت معظم برای ناس بنا شده و برای قیام ناس و نهضت همگانی و برای منافع مردمی. و چه نفعی بالاتر و والاتر از آن که دست جباران جهان و ستمگران عالم از سلطه بر کشورهای مظلوم کوتاه شود و مخازن عظیم کشورها برای مردم خودِ آن کشورها باشد! بیتی که برای قیام تأسیس شده است، آن هم قیام ناس و للناس، پس باید برای همین مقصد بزرگ در آن اجتماع نمود و منافع ناس را در همین مواقف شریف تأمین نمود و رمی شیاطین بزرگ و کوچک را در همین مواقف انجام داد. مجرد کلیدداری بیت و سقایت حجاج و عمارت مسجد الحرام کافی نیست و مربوط به مقصد نیست. ساده بودن بیت و مسجد؛ همچون زمان ابراهیم و صدر اسلام و به هم پیوستن مسلمین در آن مکان بیآلایش و وافدین بیپیرایش، هزاران مرتبه بالاتر است از تزیین کعبه و بناهای مرتفع عظیم و غافل شدن از مقصد اصلی که قیام ناس و شهود منافع ناس است ...
ایمان به خدای تعالی و روز جزا انسانها را به جهاد فی سبیلاللَّه و قیام برای حق و عدل سوق میدهد و خداوند قومی را که چنین نباشند، هدایت نمیفرماید که اینان ظالمند ...» (1)
«... حجی که خدای تبارک و تعالی میخواهد و حجی که اسلام از ما خواسته است، آن است که وقتی میروید حج، مسلمین بلاد را بیدار و با هم متحد کنید. بفهمانید به آنها که چرا باید بیش از یک میلیارد مسلمان تحت فشار دو تا قدرت چند صد میلیونی باشند؟ تمام گرفتاریها برای این است که مسلمین را از آن راهی که اسلام دارد، منحرف کردهاند ...
ننگ نیست بر کشورهای اسلامی و بر حکومتهای اسلامی که اسرائیل بیاید و با فلسطینیها آنطور عمل کند؟ در لبنان آن جنایتها را بکند و یک میلیارد جمعیت مسلمین بنشینند تماشاچی باشند؟ از چی میترسند اینها؟ چرا باید اینقدر بیعرضه باشند؟ شریان حیات شرق و غرب در دست اینهاست، نفت شریان حیات اینهاست. اگر ده روز نفت را به روی آنها ببندند، خاضع میشوند. در حالی که این شریان در دست حکومتهای به اصطلاح اسلامی است، در عین حال تقدیم میکنند و التماس هم میکنند. این مصیبت نیست برای مسلمین؟ این مصیبت نیست که همه چیزمان را در طبق اخلاص بگذاریم و به خارجیها بدهیم و از آنها منّت بکشیم که بپذیرند؟! ...» (2)
... برای شکستن این بتها چه تکلیفی متوجه مسلمانان جهان و مستضعفان میباشد؟ یک چاره که اساس چارههاست و ریشه این گرفتاریها را قطع میکند و فساد را از بن میسوزاند، وحدت مسلمانان بلکه تمامی مستضعفان و دربند کشیده شدگان جهان است و این وحدت که اسلام شریف و قرآن کریم بر آن پافشاری کردهاند، با دعوت و تبلیغ دامنهدار باید بوجود آید و مرکز این دعوت و تبلیغ، مکه معظمه در زمان اجتماع مسلمین برای فریضه حج است که از ابراهیم خلیلاللَّه و محمد حبیباللَّه شروع و در آخرالزمان حضرت بقیةاللَّه- ارواحنا لمقدمه الفدا- تعقیب میکند. به ابراهیم خلیلاللَّه خطاب میشود که: «مردم را به حج بخوان تا برای شهود منافع خود از همه اقطار بیایند». این منافع جامع است؛ منافع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی. بیایند و ببینند تو که بر آنان پیغمبری، عزیزترین ثمره حیات خود را در راه خدا تقدیم کردی و همه ذریّه آدم باید به تو تأسّی کنند، ببینند که بتها را شکستی و آنچه جز خداوند بود، به دور افکندی. شمس باشد یا قمر، هیاکل حیوانات یا انسانها. و گفتی و از روی حقیقت گفتی: «... وجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذی فَطَر السَّمواتِ وَالْأرْض حنیفاً مُسلِماً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکین (3) ...» و همه باید به پدر توحید و پدر پیامبران عظیم الشأن تأسّی کنند ...» (4)
حجاز دیدگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتاللَّه خامنهای- حفظهاللَّه-
1- از پیام امام خمینی- قدس سره- بمناسبت عید سعید قربان، 7/ 6/ 1363 ه. ش.
2- از بیانات امام خمینی- قدس سره- در دیدار با روحانیون کاروانهای حجّ 26/ 5/ 1367 ه. ش.
3- أنعام: 76.
4- از پیام امام خمینی- ره- به مناسبت عید سعید قربان مورّخ 12/ 6/ 62 ه. ش.