شان نزول آیات قرآن برگرفته از تفسیر نمونه صفحه 17

شأن نزول : جلوگیری از بهره وری از معابد الهی

در کتاب «اسباب النزول» از «ابن عباس» چنین آمده که این آیه در مورد

«فطلوس» رومی و یاران مسیحی او نازل شده است ، آنها با بنی اسرائیل جنگیدند ، «تورات» را آتش زدند و فرزندان آنها را به اسارت گرفتند ، بیت المقدس را ویران ساختند و مردارها در آن ریختند .

مرحوم «طبرسی» در «مجمع البیان» از «ابن عباس» نقل می کند که این کوشش در تخریب و نابودی بیت المقدس همچنان ادامه داشت تا زمانی که به دست مسلمانان ، فتح شد . (1)

در روایتی از امام صادق(علیه السلام) نیز می خوانیم : این آیه در مورد «قریش» نازل گردید ، درآن هنگام که از ورود پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله) به شهر «مکّه ومسجدالحرام»جلوگیری کردند . (2)

بعضی شأن نزول سومی نیز برای آیه گفته اند و آن این که : منظور مکان هایی است که مسلمانان در «مکّه» برای نماز داشتند و مشرکان پس از هجرت پیامبر(صلی الله علیه وآله)آنها را ویران کردند . (3)

هیچ مانعی ندارد که نزول آیه ناظر به تمام این حوادث بوده باشد ، بنابراین هر یک از شأن نزول های فوق یکی از ابعاد مسأله را منعکس می کند .

وَ لِلّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَیْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ إِنَّ اللّهَ واسِعٌ عَلیمٌ

از آن خداست ! مشرق و مغرب ، و به هر سو رو کنید ، خدا آنجاست ! خداوند بی نیاز و داناست !

پی نوشتها