شان نزول آیات قرآن برگرفته از تفسیر نمونه صفحه 18

ج 1 ، ص58 ; «مجمع البیان» ، ذیل آیه مورد بحث .

شأن نزول : به هر سو رو کنی خدا می بینی

در شأن نزول این آیه روایات مختلفی نقل شده است :

«ابن عباس» می گوید : این آیه مربوط به تغییر قبله است ، هنگامی که قبله مسلمانان از «بیت المقدس» به «کعبه» تغییر یافت ، یهود در مقام انکار بر آمدند و به مسلمانان ایراد کردند که مگر می شود قبله را تغییر داد؟(1)

آیه نازل شد و به آنها پاسخ داد که شرق و غرب جهان از آن خدا است .

در روایت دیگری می خوانیم : این آیه در مورد نماز مستحبی نازل شده است که هر گاه انسان سوار بر مرکب باشد به هر سو که برود (هر چند پشت به قبله باشد) می تواند نماز مستحبی بخواند . (2)

بعضی دیگر از «جابر» نقل کرده اند پیامبر(صلی الله علیه وآله) گروهی از مسلمانان را به یکی از میدان های جنگ فرستاد ، شب هنگام که تاریکی همه جا را فرا گرفت نتوانستند قبله را بشناسند و هر گروهی به سوئی نماز خواندند ، هنگام طلوع آفتاب دیدند همگی به غیر جانب قبله نماز گزارده اند ، از پیامبر(صلی الله علیه وآله)سؤال کردند ، آیه فوق نازل شد و به آنها اعلام کرد نمازهایشان در چنین حالتی صحیح بوده(3) (البته این حکم شرایطی دارد که در کتب فقهی آمده است) .