شان نزول آیات قرآن برگرفته از تفسیر نمونه صفحه 230

صفحه 230

شأن نزول : حرکت به سوی جهاد

از «ابن عباس» و دیگران نقل شده آیات فوق درباره جنگ «تبوک» در آن هنگام نازل گردید که پیامبر از «طائف» به «مدینه» بازگشت و مردم را آماده پیکار با «رومیان» نمود .

در روایات اسلامی آمده است : پیامبر(صلی الله علیه وآله) معمولاً مقاصد جنگی و هدف های نهائی خود را قبل از شروع جنگ برای مسلمانان روشن نمی ساخت ، تا اسرار نظامی اسلام به دست دشمنان نیفتد ، ولی درمورد«تبوک»چون مسأله شکل دیگری داشت ، قبلاً

باصراحت اعلام نمود : مابه مبارزه با «رومیان» می رویم ; زیرا مبارزه با امپراطوری روم شرقی ، همانند جنگ با مشرکان «مکّه» و یا یهود «خیبر» کار ساده ای نبود ، و می بایست مسلمانان برای این درگیری بزرگ کاملاً آماده شوند و خودسازی کنند .

به علاوه فاصله میان «مدینه» و سرزمین رومیان بسیار زیاد بود ، و از همه گذشته ، فصل تابستان ، گرما و برداشت محصول غلات و میوه ها بود .

همه این امور ، دست به دست هم داده و رفتن به سوی میدان جنگ را فوق العاده بر مسلمانان مشکل می ساخت ، تا آنجا که بعضی در اجابت دعوت پیامبر(صلی الله علیه وآله) تردید و دودلی نشان می دادند !

آیات فوق نازل شد و با لحنی قاطع و کوبنده ، به مسلمانان هشدار داد ، اعلام خطر کرد و آنها را آماده این نبرد بزرگ ساخت . (1)

وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ ائْذَنْ لی وَ لا تَفْتِنِّی أَلا فِی الْفِتْنَهِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحیطَهٌ بِالْکافِرینَ

بعضی از آنها می گویند : «به ما اجازه ده (تا در جهاد شرکت نکنیم) و ما را به گناه نیفکن» ! آگاه باشید آنها (هم اکنون) در گناه سقوط کرده اند ; و جهنم کافران را احاطه کرده است !

پی نوشتها


1 . این شأن نزول را به طور اجمال بسیاری از مفسران مانند : «طبرسی» در «مجمع البیان» (ج 5 ، ص55) و «فخر رازی» در «تفسیر کبیر» و «آلوسی» در «روح المعانی» ، ذیل آیات مورد بحث آورده اند . («بحار الانوار» ، ج 21 ، ص189) .
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه