شان نزول آیات قرآن برگرفته از تفسیر نمونه صفحه 246

شأن نزول : هیچ عذری پذیرفته نیست

بعضی از مفسران می گویند : این آیات درباره گروهی از منافقان ، که تعدادشان بالغ بر هشتاد نفر می شد ، نازل گردید ; زیرا هنگامی که پیامبر(صلی الله علیه وآله) از «تبوک» بازگشت ، دستور داد : هیچ کس با آنها مجالست نکند و سخن نگوید ، آنها که خود را در فشار شدید اجتماعی دیدند ، در مقام عذرخواهی برآمدند ، آیات فوق نازل شد و وضع آنها را مشخص ساخت . (1)

وَ آخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلاً صالِحاً وَ آخَرَ سَیِّئاً عَسَی اللّهُ أَنْ یَتُوبَ عَلَیْهِمْ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ

و گروهی دیگر ، به گناهان خود اعتراف کردند ; و کار خوب و بد را به هم آمیختند ; امید می رود که خداوند توبه آنها را بپذیرد ; به یقین ، خداوند آمرزنده و مهربان است !

پی نوشتها

شأن نزول : باز هم توبه ابولبابه

در مورد شأن نزول آیه فوق ، روایاتی نقل شده ، که در بیشتر آنها به نام «ابو لبابه انصاری» برخورد می کنیم ، طبق روایتی : او با دو یا چند نفر دیگر از یاران پیامبر(صلی الله علیه وآله) ، از شرکت در جنگ «تبوک» خودداری کردند ، و هنگامی که آیات قرآن در مذمت متخلفین را شنیدند ، بسیار ناراحت و پشیمان گشتند ، خود را به ستون های مسجد پیغمبر(صلی الله علیه وآله)بستند .

هنگامی که پیامبر(صلی الله علیه وآله)از جنگ بازگشت و از حال آنها خبر گرفت ، عرض کردند : آنها سوگند یاد کرده اند که خود را از ستون باز نکنند ، تا این که پیامبر(صلی الله علیه وآله)آنها را باز نماید .

رسول خدا(صلی الله علیه وآله)فرمود : من نیز سوگند یاد می کنم ، چنین کاری را نخواهم کرد ، مگر این که خداوند به من اجازه دهد .