شان نزول آیات قرآن برگرفته از تفسیر نمونه صفحه 286

با کسانی باش که پروردگار خود را صبح و عصر می خوانند ، و تنها رضای او رامی طلبند ; و هرگز به خاطر زیورهای دنیا ، چشمان خود را از آنها برمگیر ! و از کسانی که قلبشان را از یاد خود غافل ساختیم اطاعت مکن ! همانها که از هوای نفس پیروی کردند ، و کارهایشان افراطی است . پی نوشتها

شأن نزول : با پاکدلان باش نه متکبّران

مفسران در شأن نزول آیه فوق ، چنین نوشته اند : جمعی از ثروتمندان مستکبر ، و اشراف از خود راضی عرب ، به حضور پیامبر(صلی الله علیه وآله) رسیدند ، و در حالی که اشاره به

مردان با ایمانی همچون سلمان ، ابوذر ، صهیب ، خباب و مانند آنها می کردند گفتند :

ای محمّد اگر تو در صدر مجلس بنشینی ، و این گونه افراد که بوی آنها مشام انسان را آزار می دهد ، و لباس های خشن و پشمینه در تن دارند ، از خود دور سازی (مجلس تو مجلسی در خور اشراف و شخصیت ها ! بشود) ما نزد تو خواهیم آمد ، در مجلست خواهیم نشست و از سخنانت بهره می گیریم ولی چه کنیم که با وجود این گروه ، جای ما نیست !

در این هنگام آیات فوق نازل شد و به پیامبر(صلی الله علیه وآله) دستور داد : هرگز تسلیم این سخنان فریبنده تو خالی نشود ، و همواره در دوران زندگی با افراد با ایمان و پاکدلی چون سلمان ها و ابوذرها باشد ، هر چند دستشان از ثروت دنیا تهی و لباسشان پشمینه است .

و به دنبال نزول آیات پیامبر(صلی الله علیه وآله) به جستجوی این گروه برخاست (گویا با شنیدن این سخن ناراحت شدند ، به گوشه ای از مسجد رفتند و به عبادت پروردگار پرداختند) .

سرانجام آنها را در آخر مسجد ، در حالی که به ذکر خدا مشغول بودند ، یافت ، فرمود :

حمد خدا را که نمردم تا این که او چنین دستوری به من داد که : با امثال شما باشم ، «آری زندگی با شما ، و مرگ هم با شما خوش است» ! (مَعَکُمُ الْمَحْیا وَ مَعَکُمُ الْمَماتُ) ! (1)