شان نزول آیات قرآن برگرفته از تفسیر نمونه صفحه 33

پی نوشتها

شأن نزول : جنگِ مجاز و ممنوع

بعضی از مفسران ، دو شأن نزول برای نخستین آیه از این آیات نقل کرده اند .

نخست این که :

این آیه ، اولین آیه ای بود که درباره جنگ با دشمنان اسلام نازل شد ، و پس از نزول این آیه ، پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله)با آنها که از در پیکار در آمدند ، پیکار کرد و نسبت به آنان که پیکار نداشتند ، خودداری می کرد ، و این ادامه داشت تا دستور : أُقْتُلُوا الْمُشْرِکِیْنَ که اجازه پیکار با همه مشرکان را می داد ، نازل گشت . (1)

دوم شأن نزولی است به نقل از «ابن عباس» که این آیه ، در مورد صلح حدیبیه نازل گردید ، و جریان چنین است : رسول خدا(صلی الله علیه وآله) با 1400 نفر از یاران خود ، آماده عمره شدند ، چون به سرزمین حدیبیه (محلی است در نزدیکی مکّه) رسیدند ، مشرکان از ورود آنها به «مکّه» وانجام مناسک عمره ، ممانعت کردند ، وپس ازگفتگوی زیاد با پیامبر(صلی الله علیه وآله) مصالحه کردند ، که سال بعد برای انجام عمره به «مکّه» بیایند و آنان «مکّه» را سه روز برای او و مسلمانان خالی نمایند تا طواف خانه خدا کنند .

سال بعد هنگامی که آماده رفتن به «مکّه» شدند ، از این خائف بودند که مشرکان به وعده خود وفا نکنند ، و مانع شوند ، و جنگی به وقوع بپیوندد ، و در صورت وقوع حادثه یا جنگ ، پیامبر از مقاتله در ماه حرام ناراحت بود ، که آیه فوق در این مورد نازل شد ، و دستور داد : اگر دشمن نبرد را شروع کند شما هم در برابر او به مبارزه برخیزید . (2)

به نظر می