شان نزول آیات قرآن برگرفته از تفسیر نمونه صفحه 66

پی نوشتها

«یاقوت حموی» در «معجم البلدان» : نجران نام چند محل بوده است .

شأن نزول : دستاویز و بهانه جوئی اهل کتاب

در «تفسیر نور الثقلین» ، از کتاب «معانی الاخبار» از امام باقر(علیه السلام) حدیثی به این مضمون نقل شده : چند نفر از یهود به اتفاق «حُیَیّ بن اخطب» و برادرش ، خدمت پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) آمدند و حروف مقطعه «الم» را دست آویز خود قرار داده ، گفتند : طبق حساب ابجد ، «الف» مساوی یک و «لام» مساوی 30 و «میم» مساوی 40 می باشد و به این ترتیب خبر داده ای که دوران بقای امت تو بیش از هفتاد و یک سال نیست !

پیامبر(صلی الله علیه وآله) برای جلوگیری از سوء استفاده آنها فرمود : شما چرا تنها «الم» را محاسبه کرده اید ، مگر در قرآن «المص و الر» و سایر حروف مقطعه نیست ، اگر این حروف اشاره به مدت بقاء امت من باشد ، چرا همه را محاسبه نمی کنید؟ ! (در صورتی که منظور از این حروف چیز دیگری است) آیه فوق در این مورد نازل شد . (1)

در «تفسیر فی ظلال القرآن» شأن نزول دیگری نیز برای آیه نقل شده که از نظر نتیجه با شأن نزول فوق هم آهنگ است و آن این که جمعی از نصارای «نجران»

خدمت پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) آمدند و تعبیر قرآن درباره مسیح «وَ کَلِمَتُهُ . . . وَ رُوحٌ مِنْهُ»(2)را دستاویز خود قرار داده ، می خواستند برای مسأله «تثلیث» و «خدائی» مسیح(علیه السلام)از آن سوء استفاده کنند و آن همه آیاتی که با صراحت تمام هر گونه شریک و شبیه را از خداوند نفی می کند نادیده انگارند ، آیه فوق نازل شد و به آنها پاسخ قاطع داد . (3)

قُلْ لِلَّذینَ کَفَرُوا سَتُغْلَبُونَ وَ تُحْشَرُونَ إِلی جَهَنَّمَ وَ بِئْسَ الْمِهادُ