در حریم حرم: سفرنامه حج سال ۱۳۷۴ شمسی صفحه 112

برای حضورشان بازتر.

کار تبلیغی دیگران

کار دیگران را ببینیم: امسال در چندین مسجد در مکّه، دیدم که از مترجم استفاده می‌کنند. از روزهای اوّل ذیحجّه امام جماعتها و خطیبهای جدید حتی در مساجد محلّه‌ها پیدایشان شد (سالهای قبل هم چنین بود) و پس از نماز، به ایراد سخنرانی پرداختند، با محتوایی که می‌دانیم و آشناییم. فراز به فراز، مترجم آنها را به ترکی استانبولی ترجمه می‌کرد. در منطقه‌ای که حجّاج ترکیّه بودند، سخنران غیر از مباحث اعتقادی و ایمانی و اخلاقی، از اوضاع ترکیه و مسائل اجتماعی آن کشور و حکومت عثمانی و سلطان عبدالحمید و ... می‌گفت. دیدم که چه حساب شده کار می‌کنند و حال و هوای نوعِ شرکت کنندگان در مساجد را هم در نظر دارند و بحثهای مطرح شده هم به نوعی کانالیزه هدایت شده است.

باز تأکید می‌کنم بر زبان دانان مسلّط به بحثهای سیاسی، اعتقادی، همچنین به کارهای طبع و نشر و القاء فکر و اندیشه.

روز ششم ذیحجّه بود که ظهر برای نماز به مسجد میدان معابده رفتم، حرفهای خطیب پس از نماز، توسّط دو مترجم به زبان ترکی و فارسی (البته با لهجه افغانی) بازگو می‌شد، آن هم برای مستمعینی اندک. نفهمیدم که ماها آدمهای خیلی مهمّی بودیم که این همه برایمان سرمایه‌گذاری می‌کردند، یا حرفهای گویند