- سرآغاز 1
- اشاره 1
- نقش حج در حیات سیاسی امّت 5
- اشاره 14
- (1) بعد اجتماعی حج 14
- ویژگیهای کنگره حج 17
- توحید، بنیاد وحدت 19
- امت واحده 20
- حج تجلّیگاه توحید و نفی شرک 23
- شرک، نقطه تقابل انسانها 24
- اشاره 28
- (2) امت و امامت در حج 28
- 1- ابراهیم بهمثابه یک امت 28
- 2- امت واحد اسلامی 32
- اشاره 36
- (3) «حج و مسأله رهبری» 36
- 1- شأن و منزلت امامت 37
- 2- شرط احراز امامت 40
- 3- امامت در ذریه ابراهیم 41
- 4- مسأله ولایت 42
- 5- اعلام ولایت در حج 45
- 6- پیام غدیر خم 46
- 7- جایگاه ولایت در اسلام 48
- 8- نقش کلیدی ولایت 49
- اشاره 54
- (4) استمرار ولایت در حج 54
- علی و کعبه 58
- اشاره 58
- 1- رو به عدل و آگاهی نه جهل و جور 62
- 2- دفاع از حریم ولایت در حج 67
- 3- امام حسین علیه السلام در منا 70
- 4- امامت عنصر جاودانه حج 74
- 5- زیارت قبور امامان 76
- 6- امارت حج و سرپرستی حجاج 79
- 7- امارت مکه و حج در تاریخ 81
- 8- امارت مکه و حج در اسلام 84
- 9- امرای مکه در عهد خلافت علی علیه السلام 85
- (5) مسأله برائت 88
- اشاره 88
- 1- برائت در آیین محمد صلی الله علیه و آله 91
- 2- قطعنامه برائت! 92
- 3- علی علیه السلام و اذان برائت 96
- 4- برائت، سیاست اصولی اسلام 98
- 5- اذان برائت مکمل اذان حج 102
- 6- رمی جمرات، نماد برائت 104
- 7- «جدال» و «برائت» 108
- (6) جامعه توحیدی یا میقات پابرهنگان 113
- خانه «خدا» برای «مردم» 113
- بیت عتیق 117
- کعبه، پرچم رفیع اسلام 119
- جامعه توحیدی 120
- میقات، محشر خلق 124
- دموکراسی در حج از دیدگاه دیگران 125
- عزت بندگی و ذلت استکبار 126
- حج، درهمشکننده روح استکباری 128
- غرور عقل و علم 135
- (7) حج سازنده جامعه و تاریخ موحّدان 136
- اشاره 136
- میعاد با ابراهیم! 139
- تجلّی آرمان ابراهیم در حج 144
- ابراهیم و مبارزه با شرک 148
- چهرههای گوناگون شرک 151
- ویژگیهای جامعه توحیدی 154
- اشاره 155
- (8) تاسیس ام القرای اسلامی 155
- مکه در جغرافیای جهان 162
- نظریه دانشمندان جغرافیا 164
- میقات زمانی و مکانی حج: 167
- راز معنوی کعبه 170
- (9) امنیت حرمین 172
- حرم شریف مکّی 172
- مُحرِم در حرم: 179
- تمرین امنیت برای همه عمر 181
- منطقه آزاد جهان اسلام 182
- مجرمین در حرم! 182
- بخشی از احکام حرم: 183
- محدوده حرم وپیشینه آن 185
- محدوده حرم و نشانههای آن 186
- حرم شریف نبوی: 191
- پاسداری از امنیت دو حرم: 193
- متجاوزان به حرمین 194
- نگاهی دوباره به فصل: 199
- (10) بعد اقتصادی حج 201
- اشاره 201
- اینک لازم است چند مطلب مورد بررسی قرار گیرد: 204
- تلفیق دنیا و آخرت 208
- آثار و برکات حج 210
- تأمین بنیه اقتصادی مسلمانان 212
- قربانی 217
- اطعام مساکین و گرسنگان 218
- مبارزه با استثمار 221
- خدمات انسانی 223
- اشاره 226
- (11) نگاهی به بعد فرهنگی حج 226
- دعوت در موسم 227
- اشاره 228
- فرهنگ اسلامی در قالب حج 228
- 1- از درون و جوهره فریضه حج 229
- 2- موقعیت ویژه حج 234
- اشاره 234
- قصیده حماسی و روشنگر فرزدق 238
- امام صادق علیه السلام در عرفات 238
- آشنایی با معارف دین 241
- 3- دیار وحی و آثار پیامبر صلی الله علیه و آله 242
- اشاره 242
- فرهنگ اماکن و آثار حرمین 243
- نقطه عطفی در تاریخ اسلام 245
- پاسداری از فرهنگ و ارزشها 247
- تجدید میثاق با پیامبر 248
- بعد فرهنگی و تربیتی زیارت 251
- اشاره 252
- 4- رسانه بینالملل اسلامی 252
- مسؤولیت تبلیغی در حج 254
- پی نوشت ها 255
- ساختار فرهنگی ارتباطات 255
سرآغاز
اشاره
جَعَلَ اللَّهُ الکعبةَ البیتَ الحرامَ قِیاماً لِلنَّاسِ ...
«خداوند، کعبه این خانه محترم را وسیله قیام و پایداری مردم قرار داد.»(1)
قال الصادق علیه السلام: «أما إنّ الناس لو ترکوا حجّ هذا البیتِ نزل بِهمُ العذابُ و مَا نوظروا.»
«اگر مردم حج این خانه را ترک کنند، بیدرنگ عذاب الهی بر آنها فرود آید.»(2)
«حج کانون معارف الهی است که از آن محتوای سیاست اسلام را در زوایای زندگی باید جستجو کرد.
حج پیامآور ایجاد و بنای جامعهای بدور از رذائل مادی و معنوی است.
حج تکرار همه صحنههای عشقآفرین زندگی یک انسان و یک جامعه متکامل در دنیاست».(3)
برای آن کس که بر منابع حج در آیات و روایات و سیره مبارک
1- مائده: 96
2- وسائلالشیعه، ج 8، ص 14
3- امام خذمینی قدس سره صحیفه نور، ج 20، ص 229