اسرار عرفانی عمره صفحه 137

2. نماز حضور

نماز انسان را به قربانگاه می‌برد، نماز معراج بندگان خداست. به فرموده پیامبر صلی الله علیه و آله:

«الصَّلَاةُ قُرْبَانُ کُلِّ تَقِیٍّ»(1)؛

«نماز مایه تقرب اهل تقواست.»

نماز دو بعد دارد؛ صورت ظاهری و روح باطنی. ظاهر آن ارکان، حرکات و اذکار است، اما روح باطنی آن نیت، اخلاص و حضور است.

نمازی که از این‌ها خالی است، نماز بی روح است و نماز بی روح نماز مرده‌ای بیش نیست. نمازی که از جان خاشع و متواضع برخیزد، آدمی را به کعبه معنا می‌رساند و کعبه معنا چیزی جز مقام قلب نیست. چنان‌که در حدیث قدسی می‌خوانیم:

«لَمْ یَسَعْنِی سَمَائِی وَ لَا أَرْضِی وَسِعَنِی قَلْبُ عَبْدِی الْمُؤْمِنِ».(2) «زمین و آسمان جای من نیست بلکه قلب بنده مومن جای من است.»

نماز یاد خداست و یاد خدا آرام بخش دل‌ها و جان‌هاست. قرآن از یک طرف فرمود: غایت نماز یاد حق است: «أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْرِی»(3) و از سوی دیگر فرمود: «أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»،(4) بنابراین نماز روح و جان آدمی

1- سفینة البحار، ج 2، ص 43
2- بحارالأنوار، ج 55، ص 39
3- طه: 14
4- رعد: 28