- پیشگفتار 1
- اشاره 8
- سفرنامه مکّه 8
- حرکت از نجف 9
- آغاز راه 9
- راه زبیده 11
- چاه سلمان 11
- جنگ تفنگ 13
- جنگ و گریز 13
- تقسیم تفنگچیها 14
- مقررات ویژه 17
- یورش پر زور 17
- ماجرای عجوزه 18
- صحرای بیآب 18
- عرب سلیبی 19
- شمارش حاجیان 20
- بیستم ماه 20
- قصبچه جبل 21
- گرگ و آهو 21
- کوچ از جبل 22
- به سوی مکّه 23
- مستجده 23
- صحرای مخوف 24
- هجوم راهزنان 25
- گدای برهنه 26
- پیاده روی در گِل 27
- برکه عقیق 28
- احرام سنّیها 29
- پنجم ذیحجّه 29
- وادی احرام 29
- چشمه امام حسن علیه السلام 30
- شیخ عرب حربی 31
- حدّ حرم 32
- چاه امام حسین 32
- محمل حضرت فاطمه علیها السلام 33
- محمل عایشه 33
- ورود به مکّه 34
- وقوف در عرفات 34
- حرکت به سوی منی 34
- بیتوته در مشعرالحرام 35
- ورود به منی 35
- خروج از مکّه 36
- بازگشت به مکّه 36
- محلّ ولادت پیامبر صلی الله علیه و آله 36
- رقص گدایان 37
- وادی فاطمه 38
- جادّه سلطانی 38
- چاه متبرّک 39
- ماجرای شگفت 41
- عربهای سماواتی 41
- بندر رابغ 43
- مراسم روضه خوانی 43
- قلعه شیخ علی 44
- حاج شامی 45
- چهارشنبه هفتم محرم 46
- جمعه نهم 47
- مدینه منوّره 47
- زیارت پیامبر صلی الله علیه و آله 48
- مدینه منوّره 48
- ظلم به عجمها 49
- زیارت وداع 50
- قبرستان احد 50
- خار مغیلان و عولج 51
- ده مخروبه 52
- مسابقه تیراندازی 53
- وفور نعمت 54
- بازگشت به مستجده 55
- ایلات جبلی 55
- ده کفار 56
- حاجیان عکامنما 57
- مهارت در تیراندازی 58
- بازدید امیر 59
- تماشای تفنگها 60
- خانه امیر 61
- حمل باقرکاشی 63
- حرکت از جبل 64
- جادّه سلطانی 66
- عصبانیت شاهزاده 66
- برکه شراف 68
- گوش بُری 68
- حراج شترها 69
- تخریب آثار 70
- عین سیه 71
- رأس سلمان 71
- به سوی کربلا 72
- شب اربعین 73
- اشاره 75
- سفرنامهای شیرین و پرماجرا (1296 ه. ق.، میرزا عبدالغفار نجم الملک منجّمباشی) 75
- از طهران تا خانقین: 76
- عزم زیارت 76
- صنعت قالی بافی 77
- راهزنان در نوبران 77
- در قصر شیرین 78
- حمل جنازه 79
- عتبات عالیات 79
- قبر عزیر نبی 80
- مداین 80
- حرکت به طرف بصره 80
- بصره 81
- بوشهر 82
- حرکت به سوی جدّه 83
- باب المندب 84
- عدن 84
- مسقط 84
- جدّه 85
- سعدیّه 86
- ورود به مکّه معظّمه 87
- حجر الأسود 88
- کعبه و بیت اللَّه الحرام 88
- حجر اسماعیل 89
- دکّه برده فروشان 89
- مولد حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله 90
- منا و عرفات 90
- صفا و مروه 91
- به عزم مدینه طیّبه 92
- قبرستان بقیع 93
- مظلومیت شیعیان مدینه 94
- برخورد خشن با عجمها 95
- ممنوعیت زیارت 96
- بوّاب کریه المنظر 96
- اشاره 102
- سفرنامه حاج لطفعلی خان اعلایی 102
- حرکت از همدان 109
- (ورود به کرمانشاه) 110
- (اعدام و امنیّه) 115
- (اول خاک عراق و گمرکخانه) 118
- (تلگراف خانه بغداد و بانک شاهی) 120
- بازار بغداد 122
- (حرکت به کربلای معلا) 124
- ظلم چیست و ظالم کیست؟ 126
- (جوانمردترین اشخاص عالم) 127
- (ورود به کربلای معلا) 127
- (حرکت به نجف اشرف، عودت به کاظمیین) 128
- (شرافت نتیجه دیانت است) 129
- (تذکرهخانه بغداد) 131
- (حرکت از کاظمیین به شام) 132
- (ورود به شامات) 133
- حرکت از شام ورود به بیروت 135
- (حرکت از بیروت- حریق گمرکخانه) 137
- حرکت از معوسا 140
- حرکت از پرت سعید و اتفاقات سویس 141
- حرکت از سویس و ملاقات یک نفر هندی 145
- ورود به بندر ینبوع 146
- محرم شدن و حرکت به مکّه معظّمه 148
- ورود به مکه معظمه 149
- اعمال طواف و دخول به مکّه و صفا و مروه 150
- جهت وجوب مکه و نتایج آن 151
- توقف در مکّه معظّمه و قبرستان ابوطالب علیه السلام 153
- حرکت به طرف منی 155
- حرکت به طرف جدّه 157
- ورود به طور سینا و اتفاقات آن 158
- رسیدن به فلسطین 160
- حرکت از شام به طرف بغداد 161
- حرکت به طرف کاظمیین و ورود و اتفاق روز عاشورا در آن 163
- عقیده بنده در قسمت نفاق 164
- اندرز 165
- حرکت به کربلا و خروج از بین النهرین 166
- حرکت به طرف ایران و گمرک خانه 167
- حرکت به طرف کرمانشاهان 168
- رحمت پروردگار در همه احوال و نتیجه حرف نشنیدن 169
- لمؤلفه 170
- حرکت از پائین طاق به طرف کرمانشاهان 170
- حرکت از همدان 173
- اعتذار و یک قسمت از لوازم سفر 173
- مشکلات حاجیان از زبان سفرنامهنویسان 175
- اشاره 175
- پیشگفتار 176
- 1- سختی و دشواری راههای ارتباطی 179
- 2- حمل و نقل نامناسب 184
- سفر با کشتی 186
- 3- رفتار بد و نامناسب حملهداران با حجاج 187
- 4- حیلههای حملهداران 189
- 5- ناامنی و دزدی 191
- 6- مشکل قرنطینه حاجیان 197
- 7- برخورد نامناسب با حاجیان هنگام ورود به جدّه 198
- 8- اخاذی از حاجیان 200
- 9- کمبود آب 201
- 10- نبود امکانات بهداشتی 203
- 11- کمتوجهی به اعمال و مناسک حج حاجیان 206
- 12- رعایت نکردن نظافت در اماکن مقدسه 207
- 13- رفتار غیرانسانی با بیماران و فوتشدهگان 209
- 14- رفتارهای تبعیض آمیز 211
- 15- اخذ رشوه برای زیارت 212
- 16- ندانستن زبان دوّم 214
- پی نوشتها 215
- خاتمه 215
بوده قیمت گذاشته، بدون تخفیف گمرک اخذ نمودند، ایشان مخالفت با قانون نمودند، بنده هم سه عدد ساعت شکاری در جیبم بود، بیرون نیاوردم.
اما یک قانونی که مجری میداشتند، واقعاً خیلی خوب بوده، که به عبارت اخری که از لباس کهنه و مندرس که از «بینالنهرین» و سایر ممالک میآوردند مانع بودند، به نظر بنده یکی از محسّنات آن این بوده:
اولًا ممکن بوده به وسیله آن لباسهای مندرس، بعضی امراض مُسریه به خاک «ایران» سرایت، علاوه بر آن به حیثیت و شئونات ملت ایران لطماتی بزرگ وارد میکرد، البته پرواضح است که این قبیل قوانین، علاوه بر جنبه اقتصاد، حیثیت ما را در انظار خارجی محفوظ میدارد، از اینکه پول را تقدیم داشتیم، به خیال خودمان کار تمام است، قبض صادر خواهند کرد، متأسفانه آقایان تشریف بردند نهار صرف نمودند، تقریباً دو ساعت معطل کردند، پس از نهار و استراحت آمده قبض را صادر نمودند، مرخص شدیم و حرکت کردیم.
فصل سی و ششم
حرکت به طرف کرمانشاهان
چون قبض گمرک را اخذ نموده حرکت کردیم، به پایین «طاق» رسیدیم، پس از قدری استراحت و رفع خستگی خواستیم حرکت نماییم، امنیه پُست آنجا اظهار نمود [که] چند روز قبل، در بالای «طاق» چند نفر مسافرین را نگاه داشته آنچه داشتند به یغما برده، خوب است امشب را در این جا توقف نمایید، خیلی زود حرکت ننمایید، ما در جواب گفتیم: نظر به اینکه دو ساعت به آفتاب داریم، شاید تا غروب از بالای «طاق» رد شویم، سوار اتومبیل شده حرکت کردیم، چون به میان «طاق» رسیدیم، اتومبیل پنچر نموده، شوفر مشغول بود لاستیک را پایین بیاورد، دیدیم یک اتومبیل نمایان شد، از دور فریاد مینماید، اول ما مسبوق نشدیم چونکه شوفر انگلیسی بوده، وقتی که نزدیک رسیدیم، دیدیم آن شوفر بیچاره را لخت کردهاند و دو نفر مسافر دارد، یک نفر از