- دیباچه 1
- مقدمه 3
- اشاره 8
- بخشاول: کلیات 8
- واژه حج 9
- فصل اول: مفهومشناسی حج و مهدویت 9
- واژه مهدویت 11
- دیرینگی کعبه و حج 12
- فصل دوم: دیرینگی حج و مهدویت 12
- حج، مأموریت همه انبیا 14
- دیرینگی مهدویت 15
- اشاره 19
- فصل سوم: رابطه حج و مهدویت 19
- رابطه کارکردگرایی 20
- ١. اتحاد و همگرایی 20
- رابطه تعاملی 25
- اشاره 27
- بخش دوم: حج و امامت 27
- اشاره 28
- فصل اول: جایگاه و نقش امام معصوم در حج 28
- نقش امام معصوم در حج 30
- تفصیل سهگانه ولایت 30
- جایگاه تکوینی امام در حج 31
- خلاصه بحث 37
- جایگاه تشریعی امام در تعالی حج 38
- تطهیر کعبه از پلیدیها 44
- اعلام برائت از مشرکان 49
- امام و حفاظت از بیتالله 51
- اشاره 56
- فصل دوم: نقش تأثیرگذار حج در امامت 56
- حج تجلیگاه علم امام 56
- حج تجلیگاه عظمت امام 57
- حج تجلیگاه معرفت به امام 60
- بخش سوم: حج دردورانغیبت 66
- اشاره 66
- فصل اول: شرایط صحت حج در دوران غیبت کبری 67
- اشاره 67
- معرفت به امام زمان (عج) ، شرط قبولی اعمال 69
- غفران در پرتو شناخت کعبه و امام 75
- پایبندی به ولایت امام زمان (عج) 80
- حج و اعلام پایبندی به ولایت 82
- پیروی از نایبان عام امام زمان (عج) 88
- نکتهها 90
- فصل دوم: شرایط کمال حج در دوران غیبت کبری 92
- احساس حضور امام زمان (عج) در موسم 92
- حکایات دیدار با امام زمان (عج) در موسم حج 98
- ملاقات شیخ صدوق با امام زمان (عج) در خواب 109
- عنایت ویژه امام زمان (عج) به شیعیان در موسم حج 109
- اشاره 109
- ملاقات سید بحرالعلوم با امام زمان (عج) در مکه 110
- همدمی حضرت خضر با امام زمان (عج) در حج 111
- بخش چهارم: نقش مکه در رخداد ظهور 113
- اشاره 113
- اشاره 114
- فصل اول: مکه محل ظهور و قیام حضرت مهدی (عج) 114
- شبهه 117
- پاسخ 118
- فرق ظهور با قیام 121
- مکه محل اجرای نخستین سخنرانی امام مهدی (عج) 125
- اشاره 127
- حجرالأسود، حجت و شاهد صدق امام (ع) 127
- گواهی حجرالأسود بر امامت امام سجاد (ع) 128
- حجرالأسود، حجت و شاهد امام زمان (عج) 130
- اشاره 132
- فصل دوم: مکه محل تجمع و بیعت یاران امام مهدی (عج) 132
- نتیجه سخن 143
- کتابنامه 145
است. هرکس مالی ندارد، زکات بر وی واجب نیست، هرکس که نزد او مالی نباشد، حج بر او واجب نیست، هرکس مریض باشد نماز را نشسته میخواند، روزه رمضان را میخورد، ولی انسان چه سالم باشد، چه مریض و چه مالدار باشد و چه بیمال، ولایت بر او لازم و واجب است.(1)
آری، امامت و پذیرش ولایت که همان پیروی از امام معصوم (ع) در هر زمان است، اولاً جزو پرسشهای نخستین آن دنیا از انسان است؛ ثانیاً از لحاظ جایگاه، از دیگر تعالیم اسلامی، نظیر نماز، روزه، حج و. . . برتری دارد و ثالثاً پذیرش نماز، روزه، حج و. . . متفرع بر پذیرش ولایت و اقرار به امامت ائمه علیهم السلام است؛ چنانکه امام صادق (ع) میفرماید:
روز قیامت هنگامیکه بنده برابر خدا ایستد، اول پرسش از او از نمازهای واجب، از زکات واجب، از روزه واجب، از حج واجب و از ولایت ما خاندان است. اگر معترف به ولایت ما خاندان باشد و بر آن عقیده بمیرد، نماز، روزه، زکات و حج او پذیرفته است و اگر برابر خدا اعتراف به ولایت ما نکند، خدا چیزی از اعمال او را نپذیرد.(2)
1- بُنِی الْإِسْلَامُ عَلَی خَمْسٍ إِقَامِ الصَّلَاة وَ إِیتَاءِ الزَّکَاة وَ حِجِّ الْبَیْتِ وَ صَوْمِ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ الْوَلَایَة لَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ فَجُعِلَ فِی أَرْبَعٍ مِنْهَا رُخْصَة وَ لَمْ یُجْعَلْ فِی الْوَلَایَة رُخْصَة مَنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ مَالٌ لَمْ یَکُنْ عَلَیْهِ الزَّکَاة وَ مَنْ لَمْ یَکُنْ عِنْدَهُ مَالٌ فَلَیْسَ عَلَیْهِ حَجٌّ وَ مَنْ کَانَ مَرِیضاً صَلَّی قَاعِداً وَ أَفْطَرَ شَهْرَ رَمَضَانَ وَ الْوَلَایَة صَحِیحاً کَانَ أَوْ مَرِیضاً أَوْ ذَا مَالٍ أَوْ لَا مَالَ لَهُ فَهِی لَازِمَة وَاجِبَة؛ خصال، ج١، ص٢٧٨.
2- إِنَّ أَوَّلَ مَا یُسْأَلُ عَنْهُ الْعَبْدُ إِذَا وَقَفَ بَیْنَ یَدَی اللهِ جَلَّ جَلَالُهُ الصَّلَوَاتُ [عَنِ الصَّلَوَاتِ] المَفْرُوضَاتِ وَ عَنِ الزَّکَاة المَفْرُوضَة وَ عَنِ الصِّیَامِ المَفْرُوضِ وَ عَنِ الحَجِّ المَفْرُوضِ وَ عَنْ وَلَایَتِنَا أَهْلَ الْبَیْتِ فَإِنْ أَقَرَّ بِوَلَایَتِنَا ثُمَّ مَاتَ عَلَیْهَا قُبِلَتْ مِنْهُ صَلَاتُهُ وَ صَوْمُهُ وَ زَکَاتُهُ وَ حَجُّهُ وَ إِنْ لَمْ یُقِرَّ بِوَلَایَتِنَا بَیْنَ یَدَی اللهِ جَلَّ جَلَالُهُ لَمْ یَقْبَلِ اللَهُ عَزَّوَجَلَّ مِنْهُ شَیْئاً مِنْ أَعْمَالِه ؛ امالی، ص٢۵۶.