- چکیده 1
- اشاره 4
- مقدمه 4
- تبیین موضوع رساله 4
- اهمیت و جایگاه موضوع 5
- هدف از تحقیق 5
- پیشینه تحقیق: 6
- سوالات اصلی و فرعی تحقیق 6
- روش تحقیق: 6
- فصل اول کلیات 7
- اشاره 7
- یک تعریف واژهها و اصطلاحات 8
- 1- 1. معنای لغوی و اصطلاحی حج 8
- 1- 2. معنای لغوی و اصطلاحی طواف 9
- دو. کعبه معظمه 10
- سه. طواف 13
- 3- 1. پیشینه تاریخی طواف 13
- 3- 2. طواف در قرآن و روایات 14
- 3- 4. شرایط و مقدمات طواف 16
- 3- 3. اقسام طواف از دیدگاه مذاهب اسلامی 16
- اشاره 18
- چهار. مقام ابراهیم (ع) 18
- 4- 1. موقعیت مکانی مقام ابراهیم (ع) 19
- اشاره 19
- 4- 2. فاصله مقام تا کعبه 24
- 6- 2. حجر اسماعیل، جزئی از کعبه یا خیر؟ 25
- 5- 1. تاریخچه حجر اسماعیل (ع) 25
- پنج. حجر اسماعیل (ع) 25
- اشاره 29
- فصل دوم پیشینه فقهی محدوده طواف 29
- یک سیر تاریخی مسئله و نقل اقوال فقهای شیعه 30
- دو. دیدگاه مذاهب اهل سنت 43
- سه. مقتضای اصل عملی در محدودة طواف 45
- فصل سوم ادله لزوم طواف بین بیت و مقام 47
- اشاره 47
- اشاره 48
- ادله لزوم طواف بین بیت و مقام 48
- یک اجماع 49
- اشاره 49
- 1- 1. نقد و بررسی دلیل اجماع 51
- دو. قاعده احتیاط و اشتغال 53
- اشاره 53
- 2- 1. نقد و بررسی قاعده احتیاط و اشتغال 54
- اشاره 55
- سه. روایت 55
- 3- 1. متن روایت 56
- 3- 2. سند روایت 58
- 3- 3. نقدی در سند روایت 61
- 3- 4. شهرت عملی روایت" محمد بن مسلم 63
- 3- 6. علت اعتماد فقهاء بر این روایت چیست؟ 65
- 3- 7. دلالت روایت محمد بن مسلم 67
- 3- 8. اشکالات بر دلالت روایت 69
- 3- 9. پاسخ به اشکالات دلالت روایت 70
- 3- 10. جمع بندی نهائی روایت محمد بن مسلم 73
- فصل چهارم ادله صحّت طواف خارج از مقام 75
- اشاره 75
- اشاره 76
- ادله صحّت طواف خارج از مقام 76
- یک قرآن 77
- دو. روایت 78
- اشاره 78
- 2- 1. متن روایت 79
- 2- 2. سند روایت 80
- 2- 3. اشکال اعراض مشهور 86
- 2- 4. پاسخ اشکال اعراض مشهور 87
- 2- 5. دلالت روایت 89
- 2- 6. اشکال بر دلالت روایت 90
- 2- 7. جمع بندی نهائی روایت حلبی 91
- فصل پنجم تعارض بین دو روایت 92
- اشاره 92
- بررسی جمع عرفی بین دو روایت 93
- اشاره 93
- راه حل نخست 94
- نقد و بررسی: 94
- اشاره 94
- راه حل سوم 95
- راه حل دوم 95
- راه حل چهارم 96
- راه حل پنجم 97
- نتیجه نهایی 98
- اشاره 99
- فصل ششم چند مساله 99
- یک طواف در حالت عسر و حرج 100
- دو. محدوده طواف در طواف واجب و مستحب 102
- اشاره 104
- سه. محدوده طواف در ضلع حجر اسماعیل 104
- 2- 1. اقوال در مساله 105
- 2- 2. دلیلهای هر یک از دیدگاهها 106
- چهار. ملاک در «مقام» چیست؟ 109
- 2- 3. نتیجه نهایی 109
- اشاره 109
- 3- 1. اقوال در مساله 110
- 3- 2. نتیجه نهایی 111
- پنج. طواف در طبقه فوقانی مسجد الحرام 112
- خاتمه 117
- فهرست منابع: 121
در این نوشتار به این خواهیم پرداخت که طواف که یکی از ارکان حج و عمره می‌باشد، آیا صحتش مشروط به این است که آن را در محدوده مکانی خاصی از مسجدالحرام یعنی بین بیت و مقام انجام دهیم و یا آنکه طواف در خارج از مقام نیز صحیح است.
اهمیت و جایگاه موضوع
از آنجا که یکی از اعمال و مناسک مهم حج، «طواف» می‌باشد؛ و درباره بحث محدوده طواف فقهاء آراء و نظریات گوناگونی دارند.
اگر مرجع تقلید کسی معتقد به لزوم طواف در بین بیت و مقام باشد و فرد بدون عذر در خارج از این محدوده طواف نماید، حکم به بطلان طواف داده می‌شود. زیرا اعمال عبادی توقیفی بوده و باید مطابق نظر شارع مقدس انجام داده شود.
گفتنی است، در حال حاضر، با توجه به گسترش جمعیت و محدود بودن مسجد الحرام، بحث «محدوده طواف» حساسیت بیشتری یافته و ابتلای این مساله برای همه حجاج ضرورت طرح آن را دو چندان نموده است.
هدف از تحقیق
این پایان نامه در پی آن است که ثابت کند قول به تحدید مطاف به حد فاصل خانه و مقام ابراهیم (ع) قابل مناقشه است و قول مقابل که طواف خارج از مقام در حال اختیار و نبودن جمعیت را نیز جایز می‌داند قابل اعتناء و قوی است.
گذشته از این، فقیهانی که مطاف را به حد مذکور، محدود دانسته اند، در میان ادلّه خویش، به روایت ضعیف السندی تمسک جسته اند و شهرت را جابر ضعف سند به حساب آورده‌اند. این رساله با بررسی دیدگاه فقهای شیعه در طول تاریخ، صحّت و سقم این ادعا (شهرت) را در بین قدمای اصحاب روشن خواهد کرد