تعاون و همیاری در حج و زیارت صفحه 13

بنابراین، در هر کار نیکی که مصلحت دین و جامعه در آن باشد، تعاون در «برّ» است. ولی اگر تنها سودجویی شخصی یا احتمال خسارت به دیگران باشد، با اصول اسلام ناسازگار و حرام است.

٢. دستور غیر مستقیم قرآنی

افزون بر دستور مستقیم قرآن به تعاون و مشارکت، آیاتی هستند که به نداشتن دودستگی و پراکندگی اشاره دارند. از این رو، بر لزوم همکاری و همیاری در زندگی دلالت می‌کنند. خداوند در قرآن می‌فرماید: وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَ لَا تَفَرَّقُوا ؛ «و همگی به ریسمان خدا چنگ بزنید و پراکنده نشوید» . (آل عمران: ١٠٣)

همین‌گونه است آیۀ زیر که می‌فرماید:

وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِیحُکُمْ (انفال:۴۶)

و با هم نزاع نکنید که سُست شوید و مهابت شما از بین رود.

بدیهی است که هیچ‌گونه تفرقه و پراکندگی مضرتر و زیان‌بارتر از تشتّت و اختلاف در مسیر زندگی اجتماعی نیست.

همچنین آیاتی که به دفع تزاحم و اختلال از زندگی اجتماعی اشاره دارند به نوعی مردم را به مشارکت و تعاون