- دیباچه 1
- مقدمه 3
- فصل اوّل تعاون و همیاری در حج و آموزههای دینی 6
- اشاره 6
- تعاون و همیاری در حج 7
- تعاون در آموزههای دینی اسلام 8
- اشاره 8
- ١. دستور مستقیم قرآنی 9
- ٢. دستور غیر مستقیم قرآنی 13
- ٣. گفتار معصومین 14
- 4. رفتار معصومین (علیهم السلام) 16
- اشاره 20
- اشاره 20
- فصل دوم زمینهها و جلوههای تعاون و همیاری در حج و زیارت 20
- ١. تعاون و همیاری با همسفرها 20
- الف) همفکری و همراهی با همسفران 21
- ب) نینداختن مسئولیت به دوش دیگران 22
- ج) تحمّل ناسازگاریها 23
- د) کمک به زائران بیمار و سالمند 24
- ه) مراقبت از اموال همسفران 26
- و) کمک به فراگیری اعمال و عبادت همسفران 27
- ز) استفاده بهینه از امکانات سفر 28
- ح) رفع مشکلات مالی همسفران 29
- ط) همکاری در حفظ اسرار و لغزشهای یکدیگر 31
- اشاره 32
- ٢. همکاری با مسئولان کاروان 32
- الف) حضور به موقع در جلسات آموزشی و توجیهی 33
- ب) همکاری در اجرای برنامهها 33
- ج) هماهنگی با مسئولان کاروان برای رفتن به مکانهای مذهبی و تاریخی 34
- د) انجام وظایف محوّله 34
- ٣. همکاری با مسئولان هتل و خدمه 35
- الف) حضور به موقع در برنامۀ غذایی 35
- اشاره 35
- ج) یاری مسئولان و خدمۀ هتل در برنامههای مناسبتی 36
- ب) کمک به خدمه در منا و عرفات 36
- د) پرهیز از ذخیرهسازی مواد غذایی 37
- ه) احترام به خدمه و انتظار از آنان در حد توان 37
- و) کنترل و مراقبت از فرزندان و سالمندان 38
- اشاره 39
- 4. تعاون با زائران دیگر کشورها 39
- الف) کمک به حل مشکلات آنان در حد امکان 39
- ب) مراعات زائران در آمد و شد و انجام مناسک 40
- 5. یاریرسانی مذهب با اعمال شایسته 42
- ١. تسهیل و تسریع انجام امور 44
- اشاره 44
- فصل سوم آثار همیاری و تعاون در حج و زیارت 44
- ٢. ایجاد محبت و نوعدوستی 45
- ٣. برخورداری از پاداش الهی 46
- 4-بهترین استفاده از فرصت حج و عمره 47
- 5. تقویت روحیۀ مسئولیتپذیری در جامعه 48
- ٧. ایجاد خاطرهای خوش از سفر 49
- 6. ترویج روحیۀ خیر و نیکی با رفع مشکلات همدیگر 49
- ٨. امیدواری به دریافت کمک 50
- ٩. یافتن دوستان جدید 51
- ١. تنگنظری 52
- فصل چهارم موانع گسترش فرهنگ تعاون در حج و زیارت 52
- اشاره 52
- ٢. تکبرّ بیجا 53
- ٣. فخرفروشی 54
- 4. راحتطلبی 55
- 5. ندانستن آداب سفر 57
- 6. بیتفاوتی 58
- ٧. امتیازطلبی خواص 59
- ٨. بیبرنامگی مسئولان 62
- اشاره 63
- فصل پنجم راهکارهای گسترش فرهنگ تعاون در حج و زیارت 63
- ١. آموزش فرهنگ تعاون 63
- ٢. بهرهگیری از کارشناسان رشتۀ تعاون 64
- ٣. تحریک وجدان اخلاقی و مذهبی زائران 65
- 4. توجه به اصل تعاون و همیاری توسط مدیران و مسئولان کاروانها 66
- 5. تهیۀ بستههای فرهنگی مناسب درباره تعاون و همیاری 67
- نتیجهگیری پایانی 68
- کتابنامه 70
اسلام در اختیار آنان باقی ماند.(1)
هر چند مشکل آب تا حدود زیادی در سال‌های اخیر حل شده، امّا مصرف زیاد آن هنوز مشکل‌آفرین است؛ زیرا مصرف آب هتل‌های مکه و مدینه، همین‌طور خیمه‌های عرفات و منا به‌وسیلۀ تانکرهای آب تأمین می‌شود و معمولاً به اندازه کافی آب موجود نیست و از طرفی، مصرف بی‌رویۀ آن موجب قطع مکرر آب می‌شود. از این رو به زائران محترم توصیه می‌شود با صرفه‌جویی در مصرف آب، به‌ویژه با پرهیز از وسواس در وضو، غسل، شستن لباس‌ها و. . . ، به همسفران خود کمک کنند.
در این صورت هم به وظیفۀ شرعی خود عمل کرده و هم برای دیگران مشکل ایجاد نکرده‌اند.
ح) رفع مشکلات مالی همسفران
گاهی در سفر حج برای برخی از زائران و همراهان مشکلات مالی پیش می‌آید؛ برای مثال ممکن است پول کمی همراه خود آورده باشند یا پولشان گم یا سرقت شود. در این وضعیت شایسته است همراهان و همسفران زائر او را دلداری داده و کمک کنند؛ به‌ویژه این‌گونه
1- ر. ک: فروغ ابدیت، جعفر سبحانی، ج١، ص١٣٨٠.