تعاون و همیاری در حج و زیارت صفحه 66

مسیری که وجدان آگاه آن را برای پیمودن به سوی خدمت شایسته به انسان‌ها هموار و روشن ساخته است. البته عامل اعتبار این وجدان و اخلاق، مذهب است. . . و اگر مستند به مذهب و وجدان الهی نباشد، اگر چه ممکن است در تحقق بخشیدن به وسایل و زمینه‌های زندگی اجتماعی، بزرگ‌ترین تأثیر را ایجاد نماید، ولی داخل منطقۀ ارزش‌ها نیست. . . ؛ چون ممکن است مردم در پیشبرد زندگی دسته‌جمعی خود که مستند به خودخواهی گسترده‌ای (به نام جامعه) است، گرفتار تعصبات اقلیمی و نژادی راکد خود گشته، انسان‌های دیگر را به فراموشی بسپارند»(1)

ازاین‌رو لازم است سازمان حج و زیارت و مسئولان محترم کاروان‌ها با بهره‌گیری از مبانی اسلامی تعاون و مشارکت که در قرآن و سنت ریشه دارد، هرچه بیشتر به تحریک وجدان اخلاقی زائران بپردازند تا شاهد همکاری و تعاون بیشتر زائران باشند.

4. توجه به اصل تعاون و همیاری توسط مدیران و مسئولان کاروان‌ها

مسئولان کاروان‌های حج و زیارت، می‌توانند نقش مهمی در گسترش فرهنگ تعاون و همیاری ایفا کنند.