دانستنیهای جوانان صفحه 17

رسول الله! مبرور چیست؟ فرمود: آن است که همراه با خوش کلامی و غذا دادن به دیگران باشد.(1)

آداب بازگشتن‌

اشاره

بازگشت از این سفر معنوی نیز دارای رسوماتی است که به برخی از آنها اشاره می‌شود:

1. هدیه‌

در دستورهای اسلامی آمده است بسیار سزاوار است که مسافر برای خانواده و نزدیکانش هدیه‌ای بیاورد. رسول خدا (ص) فرمودند: «الْهَدِیَّةُ تُذْهِبُ الضَّغَائِنَ مِنَ الصُّدُور»(2) ؛ «هدیه کینه‌ها را از دل‌ها می‌برد».

و در حدیث دیگر فرموده‌اند: «هَدِیَّةُ الْحَجِّ مِنَ الْحَجِ»(3) ؛ «هدیه حج از هزینه‌های حج به شمار می‌رود».

البته به این نکته باید توجه داشت که در سفر حج و عمره خرید سوغات نباید مسافر را از بهره‌برداری این سفر معنوی محروم سازد. بلکه باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که از خریدهای مسرفانه پرهیز

1- محجة البیضاء، ج 2، ص 191.
2- عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 74؛ خصال، شیخ صدوق، ص 27؛ وسائل الشیعه، ج 17، ص 132.
3- اصول کافی، ج 4، ص 280؛ من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 225.