- دیباچه 1
- پیشگفتار 4
- اشاره 7
- درس اول: جایگاه و اسرار حج 7
- 1. نامگذاری حج و حکمتها 7
- اشاره 12
- 2. جایگاه حج 12
- الف. وراثت بهشت 13
- ب. جهاد ضعیفان 15
- ج. انفاق برای حج 16
- اشاره 19
- الف. میهمان خدا (ضیف الله) 19
- 3. جایگاه حجگزار 19
- ب. باریافته خدا (وفد الله) 22
- ج. در ضمان الهی (ضمان الله) 23
- 4. حکمتها و آثار حج 26
- اشاره 26
- الف. تندرستی 27
- ب. رزق فراوان 28
- ج. شفاعت 30
- د. نور 31
- خلاصه درس 35
- خودآزمایی 37
- درآمد 38
- اشاره 38
- درس دوم: اسرار عرفانی کعبه 38
- 1. شروع ساختن کعبه 39
- 2. اسرار نامهای کعبه 42
- اشاره 42
- الف. کعبه 43
- ب. عتیق 45
- ج. بکّه 48
- 3. اسرار عرفانی کعبه 49
- اشاره 49
- اشاره 51
- مسخ گنهکار 51
- الف. شکوه و عظمت کعبه 51
- کشتن بیادب 52
- ب. فضل و رحمت 53
- اشاره 53
- برگزیده خدا 53
- آمرزش گناهان 55
- مصافحه با خدا 56
- نگاه به کعبه 58
- خلاصه درس 61
- خودآزمایی 65
- درآمد 66
- اشاره 66
- درس سوّم: اسرار عرفانی احرام 66
- اسرار احرام 67
- 1. دوری از معاصی 67
- 2. حرمت کعبه 68
- 3. جذبه 69
- 5. سفر معنوی 72
- 4. حضور 72
- اسرار میقات 75
- 1. کندن لباس معصیت 75
- 2. زیارت جمال خدا 77
- اسرار واجبات احرام 80
- 1. هجرت باطنی و اخلاص 81
- اسرار نیت 81
- 2. قصد تحول 82
- اسرار تلبیه 84
- 1. پاسخ به دعوت خدا 84
- 2. سکوت معصیت 88
- 3. هماهنگی با ابراهیم 89
- 4. زمزمه هستی 91
- الف) اسرار کندن لباس 93
- اشاره 93
- اسرار لباس احرام 93
- ب) اسرار پوشیدن لباس 97
- اشاره 98
- اسرار محرمات احرام 98
- 1. قلب زائر صید خدا 99
- 2. آینه و سرمه زینت 102
- 3. سایه و ذوب گناه 103
- 5. تجربه برادری 104
- 6. رحمت و آشتی 104
- خلاصه درس 105
- خودآزمایی 109
- اشاره 110
- درس چهارم: اسرار عرفانی طواف، نماز طواف، سعی و تقصیر 110
- 1. تشبّه به فرشتگان 111
- درآمد 111
- اسرار طواف 111
- 2. طهارت از شهود غیر 114
- 3. حدیث شمع و پروانه 116
- 4. هفت شهر عشق 117
- 1. سنگ بهشتی 121
- اسرار حجرالأسود 121
- 2. حضور در بهشت 122
- 3. علت سیاهی 123
- اشاره 125
- اسرار نماز طواف 125
- الف. نماز نیاز 126
- ب. نماز حضور 130
- ج. نماز ولایت 132
- اسرار سعی 134
- اشاره 134
- 1. طهارت درونی 137
- 2. شفاعت فرشتگان 138
- 3. محبوب خدا 139
- 5. امید هاجر 141
- 4. سعی ابراهیم (ع) 141
- 6. سرّ هروله 143
- سرّ سنگ صفا و مروه 144
- اشاره 144
- 1. سنگ و بیم 145
- 2. سنگ و حیات 145
- 3. سنگ و جمال و جلال 146
- 4. سنگ و تسبیح 147
- سرّ آغاز کردن از صفا 148
- سرّ تقصیر 149
- خلاصه درس 152
- خودآزمایی 157
- اشاره 159
- درآمد 159
- درس پنجم: اسرار عرفانی عرفات، مشعر، منی، رمی و قربانی 159
- سرّ ترویه 161
- 1. موقف معرفت و بصیرت 162
- اسرار عرفات 162
- 2. وادی شور و عشق 165
- 3. عرصات قیامت 167
- سرّ عصر عرفات 171
- اشاره 172
- اسرار عرفانی مشعر 172
- 1. شمیم رحمت 174
- 2. توشه تقوا 175
- اشاره 178
- اسرار رمی در سرزمین منی 178
- 1. راندن شیطان 179
- 2. ذخیره نور 181
- اسرار قربانی 182
- اشاره 182
- 1. تقوا و اخلاص 183
- 2. مهار نفس 186
- اسرار حلق 187
- سرّ وداع 189
- خلاصه درس 193
- خودآزمایی 197
- سرّ ختم حج به مدینه منوره 199
- درس ششم: فضائل مدینه منّوره 199
- اشاره 199
- 1. محبوب نبی (ص) 201
- شهر مدینه منوره 201
- 2. شهر خلیفه خدا 203
- فضائل مسجد النبی (ص) 205
- فضائل بقیع 210
- خلاصه درس 211
- خودآزمایی 214
- کتابنامه 215
احسان خویش سازند.
2. آینه و سرمه زینت
از دیگر محرمات احرام نگاه کردن به آینه است، همچنین سرمه کشیدن در حال احرام تحریم شده است. سرّ ایندو در حدیثی چنین بیان شده است. امام صادق (ع) فرمود:
«لَا تَنْظُرْ فِی الْمِرْآةِ وَ أَنْتَ مُحْرِمٌ، لِانَّهُ مِنَ الزِّینَةِ وَ لَا تَکْتَحِلِ الْمَرْأَةُ الْمُحْرِمَةُ بِالسَّوَادِ إِنَّ السَّوَادَ زِینَةٌ».(1)
در حالی که محرم هستی به آینه نگاه مکن؛ زیرا این نوعی زینت است و زن در حال احرام، سرمه سیاه نکشد، که آن هم زینت است.
این دو امر زینتاند و زینت بهرهگیری از تشریفات و تجملات دنیوی است. از دنیا باید رهید و تا آسمان دنیا باید پرید، به آسمان ملکوت باید سر کشید و نور الهی را در افق جبروت میتوان دید. از سوی دیگر نگاه به آینه، نگاه به خود است و از خودیت باید رست؛ از خود باید فارغ شد، بودن خویش را باید از یاد برد، خودبینی و خدابینی در یک دل نمیگنجد، قاصد خدا، قلب خویش را برای دیدار دوست مهیا میکند. نظر به آینه را تحریم کردند تا محرم قلب خویش را آینه کند و در آینه دل جمال یار را نظارهگر باشد.
1- فروع کافی، ج 4، ص 356، روایت 1؛ تهذیب الاحکام، ج 5، ص 302، روایت 1029