درسنامه اسرار حج صفحه 16

امام موسی بن جعفر (ع) فرمود: «حج، جهاد ضعفاست و ضعفا شیعیان ما هستند».(1) بنابراین منظور از ضعفا یا ولایت است یا پیروان ولایت. در روزگاری که ائمه شیعه و شیعیان به ظاهر ضعیف بوده‌اند و حکومت در دست حاکمان جور و ستم بود، در این شرایط طبعاً جهادی واجب نبود، اما به جای آن جهادی توصیه شده است که به فرموده امام حسین (ع): «جَهادٌ لا شَوْکَةَ فِیهِ»(2)؛ «جهاد بدون خار» باشد.

در حج تمامی معارف، اعتقادات و مناسک اسلامی ظهور می‌یابد، حج یکی از بهترین ابزارهای تبلیغی دین است که در آن می‌توان به خوبی به نشر معارف الهی و هدایت مردم پرداخت، تبیین حقانیت دین راستین و ترویج احکام اسلامی براساس ولایت در حج امکان‌پذیر است. بنابراین در زمانی که ظلم و جور فراگیر باشد، حج، جهاد شیعه و ولایت‌مداران علوی قلمداد شده است. هر چند در برخی شرایط افضل از حج، مقام مردی است که در راه خدا جهاد کند تا به شهادت برسد.(3)

ج. انفاق برای حج‌

حج گزاردن مخارجی دارد اما هزینه‌ای که انسان برای حج

1- ثواب الاعمال، ص 73
2- المعجم الکبیر للطبرانی، ج 3، ص 135، روایت 2910
3- دعائم الاسلام، ج 1، ص 293