- دیباچه 1
- پیشگفتار 4
- درس اول: جایگاه و اسرار حج 7
- اشاره 7
- 1. نامگذاری حج و حکمتها 7
- اشاره 12
- 2. جایگاه حج 12
- الف. وراثت بهشت 13
- ب. جهاد ضعیفان 15
- ج. انفاق برای حج 16
- 3. جایگاه حجگزار 19
- الف. میهمان خدا (ضیف الله) 19
- اشاره 19
- ب. باریافته خدا (وفد الله) 22
- ج. در ضمان الهی (ضمان الله) 23
- اشاره 26
- 4. حکمتها و آثار حج 26
- الف. تندرستی 27
- ب. رزق فراوان 28
- ج. شفاعت 30
- د. نور 31
- خلاصه درس 35
- خودآزمایی 37
- درآمد 38
- درس دوم: اسرار عرفانی کعبه 38
- اشاره 38
- 1. شروع ساختن کعبه 39
- 2. اسرار نامهای کعبه 42
- اشاره 42
- الف. کعبه 43
- ب. عتیق 45
- ج. بکّه 48
- 3. اسرار عرفانی کعبه 49
- اشاره 49
- اشاره 51
- مسخ گنهکار 51
- الف. شکوه و عظمت کعبه 51
- کشتن بیادب 52
- ب. فضل و رحمت 53
- اشاره 53
- برگزیده خدا 53
- آمرزش گناهان 55
- مصافحه با خدا 56
- نگاه به کعبه 58
- خلاصه درس 61
- خودآزمایی 65
- درآمد 66
- اشاره 66
- درس سوّم: اسرار عرفانی احرام 66
- 1. دوری از معاصی 67
- اسرار احرام 67
- 2. حرمت کعبه 68
- 3. جذبه 69
- 5. سفر معنوی 72
- 4. حضور 72
- اسرار میقات 75
- 1. کندن لباس معصیت 75
- 2. زیارت جمال خدا 77
- اسرار واجبات احرام 80
- 1. هجرت باطنی و اخلاص 81
- اسرار نیت 81
- 2. قصد تحول 82
- 1. پاسخ به دعوت خدا 84
- اسرار تلبیه 84
- 2. سکوت معصیت 88
- 3. هماهنگی با ابراهیم 89
- 4. زمزمه هستی 91
- الف) اسرار کندن لباس 93
- اسرار لباس احرام 93
- اشاره 93
- ب) اسرار پوشیدن لباس 97
- اشاره 98
- اسرار محرمات احرام 98
- 1. قلب زائر صید خدا 99
- 2. آینه و سرمه زینت 102
- 3. سایه و ذوب گناه 103
- 5. تجربه برادری 104
- 6. رحمت و آشتی 104
- خلاصه درس 105
- خودآزمایی 109
- اشاره 110
- درس چهارم: اسرار عرفانی طواف، نماز طواف، سعی و تقصیر 110
- درآمد 111
- 1. تشبّه به فرشتگان 111
- اسرار طواف 111
- 2. طهارت از شهود غیر 114
- 3. حدیث شمع و پروانه 116
- 4. هفت شهر عشق 117
- اسرار حجرالأسود 121
- 1. سنگ بهشتی 121
- 2. حضور در بهشت 122
- 3. علت سیاهی 123
- اشاره 125
- اسرار نماز طواف 125
- الف. نماز نیاز 126
- ب. نماز حضور 130
- ج. نماز ولایت 132
- اسرار سعی 134
- اشاره 134
- 1. طهارت درونی 137
- 2. شفاعت فرشتگان 138
- 3. محبوب خدا 139
- 5. امید هاجر 141
- 4. سعی ابراهیم (ع) 141
- 6. سرّ هروله 143
- سرّ سنگ صفا و مروه 144
- اشاره 144
- 2. سنگ و حیات 145
- 1. سنگ و بیم 145
- 3. سنگ و جمال و جلال 146
- 4. سنگ و تسبیح 147
- سرّ آغاز کردن از صفا 148
- سرّ تقصیر 149
- خلاصه درس 152
- خودآزمایی 157
- اشاره 159
- درآمد 159
- درس پنجم: اسرار عرفانی عرفات، مشعر، منی، رمی و قربانی 159
- سرّ ترویه 161
- اسرار عرفات 162
- 1. موقف معرفت و بصیرت 162
- 2. وادی شور و عشق 165
- 3. عرصات قیامت 167
- سرّ عصر عرفات 171
- اشاره 172
- اسرار عرفانی مشعر 172
- 1. شمیم رحمت 174
- 2. توشه تقوا 175
- اشاره 178
- اسرار رمی در سرزمین منی 178
- 1. راندن شیطان 179
- 2. ذخیره نور 181
- اشاره 182
- اسرار قربانی 182
- 1. تقوا و اخلاص 183
- 2. مهار نفس 186
- اسرار حلق 187
- سرّ وداع 189
- خلاصه درس 193
- خودآزمایی 197
- سرّ ختم حج به مدینه منوره 199
- درس ششم: فضائل مدینه منّوره 199
- اشاره 199
- 1. محبوب نبی (ص) 201
- شهر مدینه منوره 201
- 2. شهر خلیفه خدا 203
- فضائل مسجد النبی (ص) 205
- فضائل بقیع 210
- خلاصه درس 211
- خودآزمایی 214
- کتابنامه 215
خلاصه درس
اولین سؤالی که مطرح است اینکه ساختن کعبه از چه زمانی آغاز شد؟ درباره آغاز ساختن خانه خدا احادیث متعددی وارد شده، درباره زمان بنای کعبه دو قول پیدا شد: برخی معتقدند که کعبه را حضرت ابراهیم (ع) ساخت، بعضی دیگر هم بر این باورند که خانه خدا قبل از ابراهیم (ع) ساخته شده بود و نخستین سازنده کعبه آدم (ع) است.
میتوان میان این دو قول جمع نمود: کعبه نخستین بار توسط آدم (ع) و به امر خدا بنا شد، اما بر اثر حادثهای از بین رفت، پس از آن با راهنمایی خدا و بهدست ابراهیم (ع) این بنا تجدید شد.
نامهای کعبه هم در قرآن و هم در احادیث ذکر شده است و اسرار فراوانی ذیل آنها وجود دارد. در تفاسیر و بعضی احادیث نکاتی در باب اسرار برخی نامهای کعبه به چشم میخورد که به آنها اشاره شود.
1. کعبه
عنوان کعبه در دو جای قرآن بهکار رفته است درباره علت این نامگذاری چند قول مطرح است:
الف: سطح مقطع کعبه تقریباً بهصورت مربع است و در زبان عربی معمولًا به خانههای چهارگوش و مربع، کعبه اطلاق میشود.
چهارگوش بودن کعبه بدین دلیل است که عرش خدا چهارگوشه