- دیباچه 1
- 1- قبل از حج بخوانید 2
- طلیعه 3
- آداب حج 6
- اشاره 6
- سی دستور از امام صادق (ع) 10
- افعال حج 14
- اشاره 14
- کارهایی که در حال احرام حرام است 15
- واجبات احرام 19
- واجبات عمرۀ مفرده 19
- اسرار حج 20
- اشاره 20
- نکتههای قابل توجه 27
- علت حجگزاری 28
- علت حج در بیان حضرت رضا (ع) 29
- فضیلت حج 30
- در تأخیر حج خیر نیست 32
- برای کار دنیا ترک حج نکنید 32
- فواید حجگزاری 32
- ثواب حج 36
- باید شتاب نماید 37
- مانع حج دیگران نشوید 38
- عمر کوتاه 38
- عمر طولانی 39
- غفلت از دو خبر 39
- اماکن مقدس در سفر حج 40
- اول: میقات 40
- دوم: حَرَمْ 41
- علت حرم 42
- حدود حرم 42
- سوم: مکه 43
- چهارم: مسجدالحرام 44
- ثواب یک طواف 45
- طواف خانه و کمک به طواف کنندگان 45
- دیدنیهای مسجدالحرام 45
- ١. خانه خدا 45
- اشاره 45
- اثر طواف برای والدین رسولخدا (ص) و بستگان آن حضرت 46
- اولویت برآوردن حاجت مؤمن بر طواف مستحب 46
- یک طواف برای همه 47
- ٢. مقام ابراهیم (ع) 48
- ٣. حجرالأسود 48
- 4. ارکان کعبه 49
- اشاره 49
- استلام رکن یمانی 50
- 5. مُلتَزَم 50
- استلام حجرالأسود 50
- 6. مُستَجار 51
- ٨. حَطیم 51
- ٧. حِجْرِ اِسماعیل (ع) 51
- ٩. ناودان طلا 52
- ١٠. پوشش کعبه 53
- اشاره 53
- ١١. ابواب مسجدالحرام 54
- خاک کعبه و سنگریزههای مسجدالحرام 54
- ١٢. چاهِ زَمْزَم 55
- پنجم: صفا و مروه 56
- اشاره 56
- حکمت هروله 56
- ششم: عَرَفات 57
- مواقف حج 57
- هفتم: مشعرالحرام 59
- اشاره 59
- مُزْدَلَفَه 60
- دعای مشعرالحرام 60
- هشتم: منا 61
- اشاره 61
- خطبۀ رسولخدا (ص) در منا در روز عید 63
- نهم: جَمَرات 63
- دهم: قربانگاه 64
- علت قربانی 64
- اشاره 64
- اماکن مقدّسه در مکّۀ معظّمه 66
- قبور جمعی از علما و بزرگان 67
- قبور شریفه اطراف مکه 68
- مساجد معروف مکّه 70
- مساجد منا 71
- سه مسجد دیگر 73
- برخی کوههای مکه 74
- بعد از حج در مکه نمانید 75
- وداع با بیت الله الحرام 75
- تمامیت حج 76
- آداب 77
- اشاره 77
- مدینه منوره 77
- اسامی مبارکه مدینه طیبه 79
- جغرافیا 80
- امتیاز مدینه بر سایر بلاد 80
- لطیفه 80
- از مکه تا مسجد قبا 81
- کربلا 81
- ورود حضرت بر فقیرترین مردم 82
- مدینه 83
- مدینه حرم است 84
- اتخاذ سکنا در مدینه 84
- مسجدالنبی (ص) 85
- حد حرم پیامبر (ص) 85
- حجرۀ منور رسولخدا (ص) و فاطمه (علیهاالسلام) 86
- منبر رسول الله (ص) 86
- دربهای مسجد 87
- محراب النبی (ص) 87
- ستونهای مسجد النبی 88
- قبر شریف 88
- صُفّه 90
- چگونگی قبر رسول الله و شیخین 91
- حجرات زنان پیغمبر (ص) 93
- غیر از علی درِ خانههای خود را ببندند 95
- حرم بقیع 97
- شهدای اُحُد 101
- بعض مساجد منوره در مدینه طیبه 103
- چند مسجد از مساجد معروف اطراف مدینه 106
- اشاره 108
- چهار سفارش در خاتمه 108
- ١. دستور لقمان (ع) 109
- ٣. بعد از حج ولیمه مستحب است 110
- ٢. هدیه و سوغات 110
- 4. نور حج تا چه وقت باقی است 111
- اشاره 112
- 2- خاطرات حرمین شریفین 112
- مقدمهگونهای از ملازم مهربان پدر 113
- اشاره 113
- بعثهها 114
- سفر اوّل 115
- ملاقاتها و خاطرات 115
- کاروان 115
- تاریخ حرکت و مدت سفر 116
- حرکت از امان به طرف جده 117
- از بغداد به اردن 117
- از جده تا جحفه 119
- ضریح مطهر حضرت حوّا (علیهاالسلام) 119
- تهیه ماشین باری برای رفتن به جحفه 120
- وداع جحفه 121
- انجام عمره تمتع 122
- مکه معظمه و منزل طاهر مغازل 122
- اجمالی از وضع جغرافیای مکه مکرمه 123
- صفا و مروه 123
- مقامات 124
- مسجدالحرام 124
- باب بنیشیبه 124
- چاه زمزم 125
- حدود مکه قدیم 125
- پس از عمرۀ تمتع حج تمتع 126
- قربانگاه 127
- تثلیث قربانی 127
- مسجد خیف 127
- انجام حج و مراجعت و زیارت بیتالمقدس 128
- تشرف به مدینه طیبه 129
- مساجد محل خندق 131
- مزار حضرت حمزه (ع) 131
- مسجدالقبلتین 131
- مسجد قبا 132
- مراجعت به ایران 132
- خاطره معنوی 133
- شیخ عَمروی و خاطرهای از بقیع مطهر 134
- آیات نوشته شده بر پرده کعبه 135
- مسافت بین مدینه منوره و مکه معظمه 135
- موقف عرفات و ذکر مصیبت حضرت مسلم و حضرت ابوالفضل (علیهماالسلام) 136
- خوابی دربارۀ حضرت آقای بهجت 137
- رؤیای مکه معظمه در قم 138
- خاطرۀ منا و دعای کمیل و جوشن کبیر 139
- خاطره باران سال ١۴٢۵ه. ق 140
- اهدای دو رکعت نماز در مسجدالحرام برای مرحوم آیت الله خویی (قدسسره) 141
- قبرستان حجون 141
- حضرت خدیجه امالمؤمنین و کرامت 144
- دفن اموات دو سال به دو سال 145
- زمزم دیروز و امروز 145
- مقصورۀ سیدتنا فاطمة (علیهاالسلام) 146
- داخل حجره شریف 147
- قبر حضرت عبدالله والد النبی (ص) 148
- حجره منوره رسول الله (ص) 148
- رؤیا 149
- کرامة الدّعاء فی المدینة المنورة 150
- کمبود امکانات مسلمانان 151
- سختگیری وهابیون 151
- در محل اصلی قربانی کنید 152
- دعاء جامع غیر مأثور 154
- تحویل سال در جوار تربت حضرت ابوطالب و خدیجه (علیهماالسلام) 154
- خواب حضرت حجةالاسلام و المسلمین آقای کیایینژاد دام عزه 154
- توصیه سید ابوطالب به طواف برای حضرت ابوطالب 155
- حج سال ١۴١۶ ه. ق و سید پریشان حال 156
- قصّه واقعیه 157
- منظرۀ اعجاب انگیز در بقیع 158
- هیئت بررسی مناسک 159
- دعوا پس از حج 160
- از مبشرات است 161
- خاطره آتشسوزی در منا 162
- خاطرۀ تلخ دیگر برای حجاج ایران 165
- خاطرهای از محضر آیت الله العظمی شاهرودی 166
- تخریب مهدیه بعد از سخنرانی آقای فلسفی (ره) 167
- تخریب حسینیه شیخ عَمروی 167
- ضرب و شتم اعضای بعثه آیت الله گلپایگانی 168
- سکته حاجی قزوینی در کوه حرا 168
- جبل النور 169
- غار ثور 170
- ویژگیهای جبل النور 170
- خاطرهای از مرحوم آیت الله حاج شیخ علی محمد بروجردی (ره) 171
- خاطرۀ بقیع مطهر 172
- خاطرۀ مواقیت 173
- بیتالأحزان 173
- ١. میقات جحفه 173
- ٢. میقات شجره 174
- 4. میقات حدیبیّه 175
- ٣. میقات جعرانه 175
- تخریب اماکن مقدسّه 176
- خاطرهای از حجون 179
- صورت قبور اجدادالنبی (ص) 180
- کرامت اخلاص 181
- زیارت شهداء فخ و زیارت میمونه (علیهاالسلام) 182
- خاطراتی از حج سال ١۴٢۶ ه. ق 183
- الرؤیا فی منا 188
- رؤیای دیگر 189
ملاقاتها و خاطرات
سفر اوّل
حقیر رویدادهای سفر و کیفیت تشرفات خود را تا کنون ثبت نکردم. اما بنا به درخواست بعضی از دوستان عزیز برخی را به طور اجمال بیان میکنم.
به نظرم میرسد که اوّلین سفر بنده سال ١٣٣۵ شمسی و شاید چند سالی هم زودتر بود که به نیابت یکی از مؤمنان روستایی از نهاوند، به نام کربلایی عابد، حج به جا آوردم. اجرت توافقی هم با گفتوگوی زیاد و بحث فراوان، و سرانجام با پادرمیانی عیال آن مرحوم، پرداخت شد.
کاروان
آن زمان که با تشکیلات امروزی به حج نمی رفتند. با جستوجوی زیاد فهمیدم دو برادر که در چهلاختران قم ساکن بودند، عازم حج هستند و آنها با افرادی که عازم حجاند قرارداد میبندند. معلوم شد که با بیت مرحوم آیتالله گلپایگانی آشنا هستند؛ حقیر مسئول کاروان را