قبل از حج بخوانید به ضمیمه خاطرات حرمین شریفین صفحه 61

امام باقر (ع) فرمود:

إنَّ المُزْدَلَفة اَکثْرُ بِلادِ اللهِ هَواماً فَاذِا کانَتْ لَیلَةَ التَرویةِ نادی مُنادٍ مِن عِندِاللهِ یا مَعش-ر الهَوامِ اِرحَلَنَّ عَن وَفدِ اللهِ قالَ: فَتَخْرُجُ فی الجِبالِ فَتَسَعُها حَیْثُ لا تُری فإذا انصَرف الحاجُّ عادَت.(1)

حشرات و جانوران مزدلفه، از همه بیابان‌ها و بلاد بیشتر است. لکن چون شب ترویه فرا رسد، منادی الهی فریاد زند: ای گروه حشرات و جانوران از مراسم الهی و زائران خدا دور شوید. پس حشرات در خلل و شکاف کوه‌ها پنهان می‌شوند. پس وقتی که حجاج برگردند، آنها هم به‌جای خود بر می‌گردند.

هشتم: منا

اشاره

منا (2)بیابان وسیعی است که در شش کیلومتری مکه در جانب شرقی بین مکه و مشعرالحرام واقع شده است. وظایف حجاج در این مقام عبارت است از:

١. رمی جمرات

٢. قربانی

٣. سر تراشیدن

۴. بیتوته در شب یازدهم و دوازدهم.

وسعت منا : از جمرۀ عقبه که حد نهایی مکه است تا آخر وادی مُحسّر،

1- کافی، ج۴، ص٢٢۴.

2- فی المعجم، ج۵، ص١٩٨: سُمِّی بذلِک لِما یُمنی به مِنَ الدّماء ای یُراقُ قال اللهُ تعالی مِنْ مَنِی یُمْنی وَ قیلَ لانّ آدم ع تَمّنَی فیه الجَنَة.