- دیباچه 1
- 1- قبل از حج بخوانید 2
- طلیعه 3
- آداب حج 6
- اشاره 6
- سی دستور از امام صادق (ع) 10
- افعال حج 14
- اشاره 14
- کارهایی که در حال احرام حرام است 15
- واجبات عمرۀ مفرده 19
- واجبات احرام 19
- اسرار حج 20
- اشاره 20
- نکتههای قابل توجه 27
- علت حجگزاری 28
- علت حج در بیان حضرت رضا (ع) 29
- فضیلت حج 30
- در تأخیر حج خیر نیست 32
- فواید حجگزاری 32
- برای کار دنیا ترک حج نکنید 32
- ثواب حج 36
- باید شتاب نماید 37
- مانع حج دیگران نشوید 38
- عمر کوتاه 38
- غفلت از دو خبر 39
- عمر طولانی 39
- اماکن مقدس در سفر حج 40
- اول: میقات 40
- دوم: حَرَمْ 41
- علت حرم 42
- حدود حرم 42
- سوم: مکه 43
- چهارم: مسجدالحرام 44
- طواف خانه و کمک به طواف کنندگان 45
- دیدنیهای مسجدالحرام 45
- ثواب یک طواف 45
- اشاره 45
- ١. خانه خدا 45
- اولویت برآوردن حاجت مؤمن بر طواف مستحب 46
- اثر طواف برای والدین رسولخدا (ص) و بستگان آن حضرت 46
- یک طواف برای همه 47
- ٢. مقام ابراهیم (ع) 48
- ٣. حجرالأسود 48
- 4. ارکان کعبه 49
- اشاره 49
- استلام رکن یمانی 50
- 5. مُلتَزَم 50
- استلام حجرالأسود 50
- 6. مُستَجار 51
- ٨. حَطیم 51
- ٧. حِجْرِ اِسماعیل (ع) 51
- ٩. ناودان طلا 52
- اشاره 53
- ١٠. پوشش کعبه 53
- خاک کعبه و سنگریزههای مسجدالحرام 54
- ١١. ابواب مسجدالحرام 54
- ١٢. چاهِ زَمْزَم 55
- پنجم: صفا و مروه 56
- اشاره 56
- حکمت هروله 56
- مواقف حج 57
- ششم: عَرَفات 57
- اشاره 59
- هفتم: مشعرالحرام 59
- مُزْدَلَفَه 60
- دعای مشعرالحرام 60
- هشتم: منا 61
- اشاره 61
- خطبۀ رسولخدا (ص) در منا در روز عید 63
- نهم: جَمَرات 63
- دهم: قربانگاه 64
- علت قربانی 64
- اشاره 64
- اماکن مقدّسه در مکّۀ معظّمه 66
- قبور جمعی از علما و بزرگان 67
- قبور شریفه اطراف مکه 68
- مساجد معروف مکّه 70
- مساجد منا 71
- سه مسجد دیگر 73
- برخی کوههای مکه 74
- بعد از حج در مکه نمانید 75
- وداع با بیت الله الحرام 75
- تمامیت حج 76
- اشاره 77
- آداب 77
- مدینه منوره 77
- اسامی مبارکه مدینه طیبه 79
- جغرافیا 80
- امتیاز مدینه بر سایر بلاد 80
- لطیفه 80
- از مکه تا مسجد قبا 81
- کربلا 81
- ورود حضرت بر فقیرترین مردم 82
- مدینه 83
- مدینه حرم است 84
- اتخاذ سکنا در مدینه 84
- مسجدالنبی (ص) 85
- حد حرم پیامبر (ص) 85
- حجرۀ منور رسولخدا (ص) و فاطمه (علیهاالسلام) 86
- منبر رسول الله (ص) 86
- دربهای مسجد 87
- محراب النبی (ص) 87
- ستونهای مسجد النبی 88
- قبر شریف 88
- صُفّه 90
- چگونگی قبر رسول الله و شیخین 91
- حجرات زنان پیغمبر (ص) 93
- غیر از علی درِ خانههای خود را ببندند 95
- حرم بقیع 97
- شهدای اُحُد 101
- بعض مساجد منوره در مدینه طیبه 103
- چند مسجد از مساجد معروف اطراف مدینه 106
- اشاره 108
- چهار سفارش در خاتمه 108
- ١. دستور لقمان (ع) 109
- ٣. بعد از حج ولیمه مستحب است 110
- ٢. هدیه و سوغات 110
- 4. نور حج تا چه وقت باقی است 111
- اشاره 112
- 2- خاطرات حرمین شریفین 112
- اشاره 113
- مقدمهگونهای از ملازم مهربان پدر 113
- بعثهها 114
- سفر اوّل 115
- ملاقاتها و خاطرات 115
- کاروان 115
- تاریخ حرکت و مدت سفر 116
- از بغداد به اردن 117
- حرکت از امان به طرف جده 117
- ضریح مطهر حضرت حوّا (علیهاالسلام) 119
- از جده تا جحفه 119
- تهیه ماشین باری برای رفتن به جحفه 120
- وداع جحفه 121
- انجام عمره تمتع 122
- مکه معظمه و منزل طاهر مغازل 122
- اجمالی از وضع جغرافیای مکه مکرمه 123
- صفا و مروه 123
- مقامات 124
- مسجدالحرام 124
- باب بنیشیبه 124
- چاه زمزم 125
- حدود مکه قدیم 125
- پس از عمرۀ تمتع حج تمتع 126
- تثلیث قربانی 127
- مسجد خیف 127
- قربانگاه 127
- انجام حج و مراجعت و زیارت بیتالمقدس 128
- تشرف به مدینه طیبه 129
- مساجد محل خندق 131
- مزار حضرت حمزه (ع) 131
- مسجدالقبلتین 131
- مسجد قبا 132
- مراجعت به ایران 132
- خاطره معنوی 133
- شیخ عَمروی و خاطرهای از بقیع مطهر 134
- آیات نوشته شده بر پرده کعبه 135
- مسافت بین مدینه منوره و مکه معظمه 135
- موقف عرفات و ذکر مصیبت حضرت مسلم و حضرت ابوالفضل (علیهماالسلام) 136
- خوابی دربارۀ حضرت آقای بهجت 137
- رؤیای مکه معظمه در قم 138
- خاطرۀ منا و دعای کمیل و جوشن کبیر 139
- خاطره باران سال ١۴٢۵ه. ق 140
- اهدای دو رکعت نماز در مسجدالحرام برای مرحوم آیت الله خویی (قدسسره) 141
- قبرستان حجون 141
- حضرت خدیجه امالمؤمنین و کرامت 144
- زمزم دیروز و امروز 145
- دفن اموات دو سال به دو سال 145
- مقصورۀ سیدتنا فاطمة (علیهاالسلام) 146
- داخل حجره شریف 147
- قبر حضرت عبدالله والد النبی (ص) 148
- حجره منوره رسول الله (ص) 148
- رؤیا 149
- کرامة الدّعاء فی المدینة المنورة 150
- کمبود امکانات مسلمانان 151
- سختگیری وهابیون 151
- در محل اصلی قربانی کنید 152
- دعاء جامع غیر مأثور 154
- خواب حضرت حجةالاسلام و المسلمین آقای کیایینژاد دام عزه 154
- تحویل سال در جوار تربت حضرت ابوطالب و خدیجه (علیهماالسلام) 154
- توصیه سید ابوطالب به طواف برای حضرت ابوطالب 155
- حج سال ١۴١۶ ه. ق و سید پریشان حال 156
- قصّه واقعیه 157
- منظرۀ اعجاب انگیز در بقیع 158
- هیئت بررسی مناسک 159
- دعوا پس از حج 160
- از مبشرات است 161
- خاطره آتشسوزی در منا 162
- خاطرۀ تلخ دیگر برای حجاج ایران 165
- خاطرهای از محضر آیت الله العظمی شاهرودی 166
- تخریب مهدیه بعد از سخنرانی آقای فلسفی (ره) 167
- تخریب حسینیه شیخ عَمروی 167
- ضرب و شتم اعضای بعثه آیت الله گلپایگانی 168
- سکته حاجی قزوینی در کوه حرا 168
- جبل النور 169
- غار ثور 170
- ویژگیهای جبل النور 170
- خاطرهای از مرحوم آیت الله حاج شیخ علی محمد بروجردی (ره) 171
- خاطرۀ بقیع مطهر 172
- خاطرۀ مواقیت 173
- بیتالأحزان 173
- ١. میقات جحفه 173
- ٢. میقات شجره 174
- 4. میقات حدیبیّه 175
- ٣. میقات جعرانه 175
- تخریب اماکن مقدسّه 176
- خاطرهای از حجون 179
- صورت قبور اجدادالنبی (ص) 180
- کرامت اخلاص 181
- زیارت شهداء فخ و زیارت میمونه (علیهاالسلام) 182
- خاطراتی از حج سال ١۴٢۶ ه. ق 183
- الرؤیا فی منا 188
- رؤیای دیگر 189
وداع با بیت الله الحرام
هنگامی که از اعمال حج فارغ شدی و قصد بازگشت کردی، مقداری خرما در راه خدا صدقه بده تا اگر خللی در اعمال تو بوده و متوجه نبودهای جبران شود و کفارۀ آنها باشد. سپس با خانۀ کعبه وداع کن و طواف وداع بهجا آور و ارکان کعبه را استلام کن و از خدا بخواه که این زیارت را آخرین زیارت تو قرار ندهد. در مستجار نیز دعا، و حجرالأسود را استلام کن و بدن خود را به خانۀ کعبه بچسبان و بگو:
اللّهُمَّ أقلبنی مُفلِحاً مُنجِحاً مُستَجاباً لی بافِضَلِ ما یَرجِعُ بِه أَحد مِن وَفدِک مِنَ المغِفرةِ والبرکةِ والرِضوان وَالعافیَة اَللّهُمَّ اِن امَتنی فَاغفِر لی قبلَ اَن تَنائِیَ عَن بَیتِکَ داری. اللّهُمّ احفَظنی مِن بَینِ یَدیَّ وَمِن خَلفی وَعَنْ یَمینیِ وَعَنْ شِمالی حَتّی تُبَلِغنی اَهلی فَاذا بلغتنی اَهلی فَاکفِنی مَؤُنَةَ عِبادِکَ وعِیالی فَاِنَّکَ وَلیُّ ذلکَ مِن خَلقِکَ ومِنّی.(1)
بعد از حج در مکه نمانید
امام صادق (ع) فرمود:
إذا قَضی اَحَدُکُم نُسُکَهُ فَلیَرکَب راحِلَتَهُ ولیَلحَق باِهَله فَاِنّ المُقام بِمَکّة یُقسی القَلب.(2)
از اعمال حج که فارغ شدی به سوی اهل و وطن خود برگرد؛ زیرا اقامه و مکث در مکه موجب قساوت قلب میشود.
1- الکافی، ج۴، ص۵٣١.
2- بحارالانوار، ج٢١، ص١٨.