- دیباچه 1
- مقدمه 3
- فصل اول: دعوت 7
- اشاره 7
- زائران 10
- تبلور عشق 12
- تب و تاب زیارت 16
- شمارش معکوس 18
- پرواز 19
- حج دعوت است 23
- جده 25
- فصل دوم: میقات 25
- جحفه 27
- میقات 31
- آغاز ضیافت 33
- فصل سوم: مکه (پیش از موسم) 37
- عمره تمتع 37
- مکّه سرزمین وحی 41
- برنامههای مکه 47
- حجاج امسال 50
- فریاد برائت در مسجد الحرام 58
- جانبازان 60
- ایران در نگاه دیگران 64
- ایران در نگاه شیعیان سایر کشورها 68
- شب آخر 71
- فصل چهارم: مراسم حج 74
- به سوی عرفات 74
- عرفات 79
- صبح عرفات 89
- مسجد نمره 92
- مراسم برائت 94
- بهشت عرفه 106
- مشعر 117
- وادی محسِّر 125
- سرزمین آرزوها 127
- پیکار 129
- قربانی 132
- مبارزهای دیگر 136
- روز یازدهم 139
- مسجد خَیف 140
- چهرة دیگر منا 142
- روز دوازدهم 145
- تلفات حج 147
- مکّه 150
- عربستان 154
- فصل پنجم: جامعه عربستان 154
- عربستان امروز 155
- جامعه امروز عربستان 159
- اشاره 159
- 1. اعراب 160
- 2. خارجیها 161
- کتاب و مطبوعات 164
- دین و دولت 166
- پیشینه وهابیت 167
- حمله وهابیان به عتبات عالیات 169
- وهابیت معاصر 171
- کنترل دولت بر امور دینی 176
- شیعیان عربستان 178
- محدودیتهای مذهبی 181
- تخریب حرمها و مقابر 184
- محدودیتهای فرهنگی 188
- جایگاه شیعیان در حکومت 190
- دیگر فرقههای شیعی 191
- شیعیان مخفی 192
- سایر مذاهب 193
- وداع با شهر خدا 195
- فصل ششم: مدینه به سوی مدینه 199
- اشاره 199
- بینالحرمین و دعای کمیل 201
- بقیع 204
- مسجدالنبی (ص) 207
- ساختمان حرم 209
- شیعیان مدینه «نخاوله» 211
- باز هم حرم پیامبر و بقیع 216
- حجاج افغانی 223
- باز هم شیعه 225
- دشمنان وهابیت در کنار حرم 226
- شب مدینه 228
- وداع 230
اکنون به خاموشی و تاریکی میگرایید.
به چهرهها که نگاه میکردی، یکپارچه امید به رحمت خدا بود. تماسی با قم گرفتم و حال پدرم را پرسیدم؛ هنوز در بستر آرمیده بود و مادر از پشت تلفن صدایش میلرزید.
باید آماده میشدیم؛ وقوفی دیگر، در صحرایی دیگر در پیش بود. نماز را که خواندیم، راهی مشعر شدیم.
مشعر
به سرعت وسایل را جمع کردیم. کاروانها به تکاپو افتادهاند تا هر چه زودتر خود را به مشعر برسانند. ترس از شلوغ شدنِ راه، همه را به تلاش واداشته است. هوا تقریباً تاریک شده و تمام تلاش برای ترک عرفات است و اگر به دیده دقت بنگری، درست مثل حال دنیاست؛ با شور و شوق میآیی و بعد از مدتی کوتاه که سرعت آن به اندازه یک چشم بر هم زدن است، باید بروی. خیلی دوست داشتم که بعد از رفتن حاجیان، این صحرا را ببینم؛ ولی چارهای جز رفتن نیست.
برخی حاجیان پیاده و تکبیر و تهلیل گویان، به سمت مشعر در حرکتند. اگر بخواهیم خطی از عرفات تا مکه رسم کنیم، مشعر میان عرفات و منا است؛ یعنی بعد از آمرزش گناهان و استغفار، یک