موسم بیداری : گذری بر خاطرات سفر حج صفحه 125

طلوع آفتاب این سرزمین را ترک کرده باشیم. اتوبوسی همراه کاروان است. زائران مسن و بیمار، سوار بر اتوبوس و بقیه با پای پیاده. هر لحظه ازدحام جمعیت بیشتر می‌شود.

وادی محسِّر

میان مشعر تا منا منطقه‌ای است که به آن «وادی محسِّر» می‌گویند؛ سرزمینی که من آن را «سرزمین اسرارآمیز» می‌نامم، چون تاریخچه‌ای سحرآمیز دارد. می‌گویند سپاه ابرهه در این منطقه زمین‌گیر شد و از پا درآمد. (1) برخی نیز این سرزمین را سرزمین نزول عذاب و جایگاه شیاطین شمرده‌اند. (2)

سرزمینی که پیش از طلوع آفتاب نباید به آن وارد شد و بعد از طلوع آفتاب نیز نباید در آن وقوف کرد و باید به سرعت از آن گذشت. تقریباً به نظر تمامی مسلمانان، مستحب است محسِّر به حالت دویدن طی شود و معنای محسِّر نیز خسته شدن و از پای افتادن است. (3)

به ابتدای منطقه محسِّر که رسیدیم، هنوز آفتاب طلوع نکرده بود

1- اودیة مکّة، ص 86؛ النهایة فی غریب الحدیث، مادّة «حبس»؛ السیرة النبویه، ج 1، صص 46- 44.
2- شفاء الغرام، ج 1، ص 500.
3- مجمع البحرین، مادّة «حسر».