- دیباچه 1
- مقدمه 3
- فصل اول: دعوت 7
- اشاره 7
- زائران 10
- تبلور عشق 12
- تب و تاب زیارت 16
- شمارش معکوس 18
- پرواز 19
- حج دعوت است 23
- فصل دوم: میقات 25
- جده 25
- جحفه 27
- میقات 31
- آغاز ضیافت 33
- عمره تمتع 37
- فصل سوم: مکه (پیش از موسم) 37
- مکّه سرزمین وحی 41
- برنامههای مکه 47
- حجاج امسال 50
- فریاد برائت در مسجد الحرام 58
- جانبازان 60
- ایران در نگاه دیگران 64
- ایران در نگاه شیعیان سایر کشورها 68
- شب آخر 71
- فصل چهارم: مراسم حج 74
- به سوی عرفات 74
- عرفات 79
- صبح عرفات 89
- مسجد نمره 92
- مراسم برائت 94
- بهشت عرفه 106
- مشعر 117
- وادی محسِّر 125
- سرزمین آرزوها 127
- پیکار 129
- قربانی 132
- مبارزهای دیگر 136
- روز یازدهم 139
- مسجد خَیف 140
- چهرة دیگر منا 142
- روز دوازدهم 145
- تلفات حج 147
- مکّه 150
- عربستان 154
- فصل پنجم: جامعه عربستان 154
- عربستان امروز 155
- اشاره 159
- جامعه امروز عربستان 159
- 1. اعراب 160
- 2. خارجیها 161
- کتاب و مطبوعات 164
- دین و دولت 166
- پیشینه وهابیت 167
- حمله وهابیان به عتبات عالیات 169
- وهابیت معاصر 171
- کنترل دولت بر امور دینی 176
- شیعیان عربستان 178
- محدودیتهای مذهبی 181
- تخریب حرمها و مقابر 184
- محدودیتهای فرهنگی 188
- جایگاه شیعیان در حکومت 190
- دیگر فرقههای شیعی 191
- شیعیان مخفی 192
- سایر مذاهب 193
- وداع با شهر خدا 195
- اشاره 199
- فصل ششم: مدینه به سوی مدینه 199
- بینالحرمین و دعای کمیل 201
- بقیع 204
- مسجدالنبی (ص) 207
- ساختمان حرم 209
- شیعیان مدینه «نخاوله» 211
- باز هم حرم پیامبر و بقیع 216
- حجاج افغانی 223
- باز هم شیعه 225
- دشمنان وهابیت در کنار حرم 226
- شب مدینه 228
- وداع 230
حاجیان به هدف خورد!
قربانی
کاروانیان خوشحال از انجام نخستین مرحله از مبارزه، در کنار ستونی بیرون از محیط مسقّف جمرات گرد هم آمدهاند. اکنون نوبت قربانی است؛ به عبارت دیگر، رمی کافی نیست، باید نفس را معدوم کرد.
شعری از شیخ بهایی دیدم که بسیار زیبا این نکته را بیان کرده بود:
گوی دولت آن سعادتمند برد کو به پای دلبر خود جان سپرد
گر همی خواهی حیات و عیش خوش گاو نفس خویش را اوّل بکش
در جوانی کن نثار دوست جان رو(عَوانٌ بَینَ ذلِکَ) (1) را بخ-- وان
پیر چون گشتی گران جانی مکن گوسفند پیر قربانی مکن (2)
رمی جمره را انجام داده بودیم و باید کار را یکسره میکردیم و آن قربانی بود؛ دیو نفس و اژدهای درون، تنها با مرگ است که نابود میشود.
در این میان باید گفت که خداوند انسان را بدون معلم نگذاشته
1- نان و حلوا، بخش هشتم.
2- بقره، 68