موسم بیداری : گذری بر خاطرات سفر حج صفحه 164

دو طیف بومی و میهمان شده است.

از یک سو میهمانان، میزبانان را متهم به تبعیض، بی‌عدالتی و عدم امکان استفاده از حقوق شهروندی می‌کنند- که در صحبت‌هایی که با غیر بومیان شد و در خلال مباحث نیز گاه و بی‌گاه به آن‌ها اشاره گردید و می‌گردد، کاملًا مشهود بود- و از طرف دیگر بومیانی که عربستان را ملک مطلق خود می‌دانند و به شدت از ورود افراد غیر بومی در هرم قدرت جلوگیری می‌کنند و نسبت به غلبه مهاجران بر بومیان بیمناک‌اند.

به هر حال، این اندیشه، نوعی فضای آکنده از دشمنی و کینه و احساس عدم امنیت را در هر دو سو به وجود آورده است.

کتاب و مطبوعات‌

دیروز گشتی در کتاب‌فروشی‌های مکه زدم. اطراف حرم که بیشتر شبیه همان کتاب‌فروشی‌های اطراف زیارتگاه‌های خودمان است. نوارهای قرآن و کتاب‌های مختلف دینی و محصولات فرهنگی.

یکی از روحانیون می‌گفت: چند کتاب‌فروشی در بازار «بن‌داود» است؛ سری هم به آنجا زدم. کتاب‌های روان‌شناسی، تربیت فرزند و ... خیلی زیاد بود. در کنار آنها چند کتاب ضد شیعه نیز دیدم که با کمبود وقت نگاهی اجمالی به محتوای آنها انداختم؛ خیلی