موسم بیداری : گذری بر خاطرات سفر حج صفحه 176

کنترل دولت بر امور دینی‌

موریس باربیه، جامعه‌شناس فرانسوی، رابطه اسلام و دولت در کشورهای اسلامی را به دو دسته تقسیم می‌کند؛ اسلام دولتی و دولت اسلامی. به نظر وی، کشور عربستان نمونه اسلام دولتی است و دولت، شؤون دینی را به شدت تحت کنترل دارد و در تمامی امور دینی دخالت مستقیم می‌کند.

دولت، تمامی فعالیت‌های دینی در این کشور را تحت نظر دارد. بالاترین مقام مذهبی این کشور «مفتی کل» است که به حکم پادشاه منصوب می‌گردد. تا چندی قبل، «بن باز» این مقام را در اختیار داشت که پس از مرگ وی- در سال 1420 ه. ق.-، «شیخ عبدالعزیز آل شیخ» توسط ملک فهد به این سمت منصوب شد.

هیئت «کبار العلماء» که به ریاست مفتی کل کشور اداره می‌شود، مرکب از 21 نفر از علمای تراز اول سعودی است و وظیفه آنان صدور فتواست که نقش مهمی در مسائل مذهبی و سیاسی کشور دارد.

سازمان «رابطة العالم الاسلامی» نیز حدود 40 سال پیش تشکیل گردید. این تشکیلات از پرقدرت‌ترین سازمان‌های مذهبی در عربستان محسوب می‌شود. بودجه سالیانه این سازمان بالغ بر دویست میلیون ریال سعودی است و در بیشتر کشورهای جهان شعبه دارد. این سازمان طی سال‌های گذشته، مبالغ هنگفتی صرف