موسم بیداری : گذری بر خاطرات سفر حج صفحه 50

است. (1) این توسعه از سال 1408 ق. آغاز شده و مساحت آن با تمامی رواق‌ها و قسمت‌ها به 356800 متر مربع می‌رسد و گنجایش 820000 نمازگزار و حضور بیش از یک میلیون زائر را دارد (2). گفته می‌شود یکی از بزرگ‌ترین سیستم‌های تهویه هوا را در مسجدالحرام ساخته‌اند؛ به‌گونه‌ای که در اوج گرما، سنگ‌فرش‌های پیرامون خانه خدا خنک است. همچنین رواق‌های جدیدی که ساخته شده، به صورت زیبایی با سنگ‌های قیمتی تزیین گردیده است.

از زیبایی‌های مسجدالحرام، درهای آن است. دور تا دور مسجدالحرام پر از در است با اسم‌های گوناگون که به 64 در می‌رسد. بیشترین درها، در قسمت مسعی است و مهم‌ترین آن‌ها، باب‌الفتح است، که پیامبر(ص) در فتح مکه از آنجا وارد مسجدالحرام شدند. باب اجیاد نیز از درهای مهم مسجدالحرام است. البته باب بنی‌شیبه نیز هر چند کوچک است، اما اهمیت زیادی دارد؛ چون پس از فتح مکه و نابودی بت‌ها، بت هبل در پای همین در دفن شد و اهمیتش به سبب مبارزه با شرک و بت‌پرستی است. (3)

حجاج امسال‌

1- بیشترین توسعه مسجد در قرون گذشته اسلامی توسط مهدی عباسی انجام شده است.
2- Holly City of Makkah ;Suadi Arabia ;2005 .
3- من لا یحضره الفقیه؛ ج 2، ص 238، ش 2292.