زلال هدایت صفحه 163

چرا شیعیان به تقیه اعتقاد دارند؟

تقیه به معنای پنهان داشتن اعتقاد باطنی و کتمان کردن ایمان در برابر مخالفان برای پیش‌گیری از زیان‌های دنیوی و خسارت‌های معنوی و دینی است. تقیه در لغت به معنای حفظ چیزی از خطر و ضرر است. زبیدی در تاج العروس، تقیه را به معنای برحذر شدن و احتیاط از ضرر معنا کرده است. (1) در اصطلاح شرعی هم اظهار کردن امری بر خلاف حکم دین از طریق قول یا فعل به انگیزه حفظ جان یا مال یا شرف و آبروی خود یا دیگری (2) است.

مثل همیشه باید ریشه‌های اثبات یا انکار عقیده به تقیه را در کتاب و سنت به عنوان معیار و ترازوی اعمال بررسی کرد. ریشه‌های تقیه در قرآن عبارت است از این که خداوند می‌فرماید:

«لَّا یَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْکفِرِینَ أَوْلِیَآءَ مِن دُونِ الْمُؤْمِنِینَ وَمَن یَفْعَلْ ذَ لِکَ فَلَیْسَ مِنَ اللَّهِ فِی شَیْ‌ءٍ إِلَّآ أَن تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقَاةً وَیُحَذّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَإِلَی اللَّهِ الْمَصِیرُ» (3)

1- تاج العروس، ج 10، ص 396

2- نقض الوشیعه، سید محسن امین، ص 181

3- آل عمران، 28