اهل بیت علیهم السلام عرشیان فرش نشین صفحه 185

ابعاد عصمت معصوم

بنابراین کسی که به مقام اخلاص علمی و شهودی رسید ، در مسائل معرفتی و علمی از جهت حدوث و بقا مصونیّت می یابد ، پس چیزی را بد و نادرست نمی فهمد و در فهمیده ها هم شک و اشتباه نمی کند ، چون فهم کننده ، روح مجرد و مخلص است و تفهیم کننده ، خدایی است که علم محض است .

معصوم هرگز حق را نادرست تلقی نمی کند و هرگز در حق ، شک و تردید نمی نماید .

امیرالمؤمنین علیه السلام در بیان ابعاد عصمت علمی و معرفتی خود می فرماید :

مَا شَکَکْتُ فِی الحَقِّ مُذْ أُرِیتُهُ (1) .

از هنگامی که حق را به من ارائه کردند در آن شک و تردید نکردم .

این بیان دلالت دارد که آن حضرت از نظر علمی و معرفتی از طریق شهود به آخرین مرحلۀ وصول الی اللّه و ادراک دورترین حقایق که از دسترس غیر معصوم خارج است رسیده بود ، از این جهت آن حضرت مصداق عینی « لاٰ رَیْبَ فِیهِ » است .

در مرحلۀ عصمت عملی هم باید گفت که این مقام ، فقط برای کسانی فراهم است که به عرصۀ اخلاص رسیده باشند ؛ در این حال است که شهوت و غضب ، حقد و حسد ، غرور و ریا و . . . در حرم امن او راه ندارد ، معصوم همۀ این امور را مهار کرده و در اختیار خود گرفته است .