نسیم معرفت حج سیره و سخن اخلاقی و عرفانی بزرگان در مناسک حج صفحه 382

ای خُنک چشمی که آن گریان اوست

وی همایون دل که آن بریان اوست

آخر هر گریه آخر خنده ای است

مرد آخر بین مبارک بنده ای است (1)

زاری و گریه، قوی سرمایه ای است

رحمت کلی، قوی تر دایه ای است

دایه و مادر، بهانه جو بوَد

تا که کی آن طفل او گریان شود

طفل حاجات شما را آفرید

تا بنالید و شود شیرش پدید

گفت: «اُدعُوالله» ، بی زاری مباش

تا بجوشد شیرهای مهرهاش (2)

تا نگرید ابر، کی خندد چمن؟

تا نگرید طفل، کی جوشد لبن؟

طفل یک روزه همی داند طریق

که بگریم تا رسد دایه شفیق

تو نمی دانی که دایه دایگان

کم دهد بی گریه شیر، او رایگان؟

گفت: «فَلیبکُوا کثیراً» گوش دار

تا بریزد شیر فضل کردگار (3)

6. عرفات، سرزمین دعا

الف) اهمیت دعا

«انسان و خداوند با هم ارتباطی دو سویه دارند. خداوند از راه وحی، الهام، اشراق و افاضات دیگر با انسان رابطه برقرار می کند؛ انسان نیز؛ از راه نیایش و دعا، به او، نزدیک می شود. دعا نتیجه وجه رحمانیت خداوند است و تنها از این وجه است که بنده می تواند به او تقرب جوید، وگرنه میان خالق و مخلوق، هیچ گونه سنخیتی نیست که بنده به او نزدیک شود. وجه فاطریت، خالقیت، قهاریت و دیگر وجوه جلالیه خداوندی، امکان قرب به ساحت اقدس او را نمی دهد. فقط از وجه رحمانیت است که خداوند عروۀ الوثقای نیایش و دعا را به دست بشر می سپارد تا به آن متصل شود و به بارگاه

1- مثنوی، دفتر اول، ابیات ٨١6 - ٨٢١.
2- مثنوی، دفتر دوم، ابیات ١٩5١ - ١٩54.
3- مثنوی، دفتر پنجم، ابیات ١٣4 - ١٣٧.