- سخنی راجع به کتاب امیر المؤمنین و ترجمه آن 1
- مقدمه مترجم 5
- شمه ای از زندگی مؤلف کتاب امیر المؤمنین (ع) 7
- پیشگفتار 9
- فصل اول 12
- بخش اول: امام (ع) در دوران نبوت 12
- جایگاه خاندان پیامبر (ص) در پیوند با پیامبر (ص) 12
- آیا این بزرگداشت به خاطر خویشاوندی بود؟ 14
- تمام بنی هاشم از خاندان پیامبر (ص) نیستند 15
- تاریخ زندگی آنان گواه بر بلندی مقام آنهاست 16
- شهادت پیامبر (ص) بر فضیلت آنان 16
- چرا کسی همانند آنان در سایر خاندانها نبود؟ 18
- پی نوشتها 20
- فصل دوم 23
- چه کسانی اهل بیت پیامبرند؟ 23
- احادیث بیانگر اوصاف[اهل البیت] 24
- چگونه همه دانستنیهای آنان یقینی است؟ 25
- چگونه گروهی را مشخص کنیم؟ 26
- احادیث تسمیه 26
- دارندگان نقش اساسی 29
- فصل سوم 29
- نقش خاندان هاشم 30
- نقش قبایل اوس و خزرج 31
- ابو طالب 31
- اسلام ابو طالب 32
- احادیث با تاریخ نزول آیه هماهنگ نیست 33
- تمام مسلمانان مدیون ابو طالبند 35
- علی صاحب نقش اصلی 36
- آیا پاداش نیکی جز نیکی است؟ 36
- دو افتخار ویژه 37
- شجاعتی فوق العاده،که بر پایه اخلاصی بی نظیر استوار بود 38
- از آغاز کودکی برای هر کار طاقت فرسا آماده بود 38
- زادگاه و تربیت علی (ع) 38
- در علی گنج پر بهایش را یافت 39
- پی نوشتها 40
- نخستین مسلمان 42
- فصل چهارم 42
- شهرت (مستفیض بودن) حدیثی که گذشت 43
- کودکی که برتر از مردان بود 44
- برادر و وزیر 45
- فصل پنجم 45
- اصول تازه احتیاج به نیروی پشتیبان دارد 46
- برخی خویشاوندان بر برخی دیگر مقدمند 46
- نخستین انجمن اسلامی 47
- باید آخرین رسالت پیروز گردد 47
- احادیثی که رویدادهای دیگری را با آیه مربوط می کند 48
- تناقضی روشن 48
- هدف پیامبر چه بود؟ 49
- پیامبر از روش موسی پیروی می کند 50
- چگونه پیامبر این پیمان را با خود بست؟ 50
- وزارت،فداکاری و سازندگی 51
- نتیجه مشورت در خانه پیامبر (ص) 52
- فصل ششم 54
- سومین مساله مهم 55
- جان نثار و مورد اعتماد پیامبر (ص) 55
- چرا پیامبر علی را برای فدا شدن انتخاب کرد؟ 56
- خبری که خود یک معجزه بود 57
- هدف از تکلیف ادای امانتها 57
- علی (ع) به شهادت علاقه مندتر بود تا زندگی 58
- تاریخ زندگی علی سرشار از فداکاری است 58
- نقش علی (ع) در ایجاد دولت اسلامی 60
- فصل هفتم 60
- رسالت و نیروی مخالف آن 61
- کمیت و کیفیت مسلمانان 61
- فصل هشتم 63
- در جنگ بدر 63
- در احد 65
- فصل نهم 65
- عناصر دفاع در این کارزار 66
- علی و پرچمداران 66
- شکست پس از پیروزی 67
- چه کسی با پیامبر پایدار ماند؟ 67
- پایداری علی با پیامبر (ص) 68
- نتیجه جنگ 69
- در جنگ احزاب 71
- فصل دهم 71
- بت پرستان از حالت محاصره به تهاجم تغییر جهت می دهند 72
- بنی قریظه پیمان شکنی می کنند 72
- عمرو بن عبدود 73
- علی خطر جدید را تحمل می کند و بعد آن را از بین می برد 73
- از جمله مؤمنان کسانی بودند که توکل به خدا اراده آنان را قویتر کرد 73
- نعره کشیدن و سپس فرود آمدن از مرکب 74
- عناصر دفاعی اسلام 74
- جنگ خندق و جنگ اخیر[کانال سوئز] 76
- فصل یازدهم 77
- در خیبر 77
- جنگ خیبر جنگ مذهبی نبود 78
- عناصر دفاع اسلامی 79
- صاحب نقش اصلی 80
- شهادت پیامبر (ص) درباره علی (ع) 80
- تنها راه حل قطعی 82
- دو معجزه ای که بروز کرد 82
- خدا و پیامبرش علی را دوست می دارند 83
- حدیث مرغ بریان 83
- فصل دوازدهم 85
- پیامبر، برادریش را با علی به مسلمانان اعلان می فرماید 85
- مقصود از برادری میان پیامبر و علی چیست؟ 87
- همسر بانوی زنان 88
- خانواده ای که خداوند فضیلتش را ستوده است 89
- جایگاه علی در قرآن در رابطه با پیامبر (ص) 91
- فصل سیزدهم 91
- بحث و گفتگوی میان امام رضا (ع) و مامون 92
- فصل چهاردهم 94
- زمامدار مسلمانان پس از پیامبر (ص) 94
- ایمنی از گمراهی برای امت و حدیث ثقلین 95
- روایتی را که ابن هشام نقل کرده است 96
- فرد شایسته رهبری در خاندان پیامبر (ص) 97
- چرا پیامبر (ص) با نوشته،به همان صراحت گفتار، (خلافت علی) را مسجل نکر د؟ 97
- تصمیم پیامبر (ص) اجرا نشد 98
- فصل پانزدهم 98
- وصیتنامه مکتوب در مورد کارهای مهم ضروری است 99
- ابو بکر وصیتنامه کتبی از خود به جا می گذارد 100
- آگاهی پیامبر (ص) نسبت به خطرهای آینده،وصیتنامه کتبی را ضرورت می بخشد 100
- گفتگوی عبد الله بن عمر با پدرش 100
- پیامبر (ص) هر وقت مدینه را ترک می کرد،جانشین می گذاشت 101
- پیامبر خواست وصیتی بنویسد ولی مانع شدند 102
- این حادثه عجیب پرسشهایی را برمی انگیزد 103
- این مخالفت به دلیل کم کردن زحمت پیامبر نبود 104
- پیامبر می خواست درباره چه چیز وصیت کند؟ 105
- آن رهبر مورد نظر کیست؟ 106
- پیامبر قصد داشت که برای امت امامی تعیین کند 106
- آیا مقصود علی بود؟ 106
- عمر خود علت مخالفتش را توضیح می دهد 107
- این عوامل باعث جواز مخالفت با پیامبر نمی شود 109
- چه عاملی این صحابی بزرگ را به مخالفت با پیامبر (ص) کشاند؟ 110
- چرا پیامبر (ص) با وجود مخالفت وصیت خود را ننوشت؟ 115
- چگونه وصیت پیامبر (ص) باعث ایمنی از گمراهی است؟ 116
- پشتوانه ای در مقابل اختلافهای سیاسی و قبیله ای 116
- پشتوانه ای بر ضد گرایشهای مختلف 117
- پی نوشتها 119
- فصل شانزدهم 123
- خلافت ابی بکر 123
- بخش دوم: امام (علی ع) در دوران خلفای سه گانه 123
- احادیثی که با این حدیث هماهنگ نیستند 126
- آیا پیامبر مایل بود که ابو بکر را جانشین خود قرار دهد؟ 128
- آیا آن بیعت،قانونی و مشروع بوده است؟ 130
- قریش و امامت 132
- پی نوشتها 137
- فصل هفدهم 141
- موضع علی (ع) نسبت به بیعت 141
- فصل هجدهم 144
- ابو بکر،عمر را جانشین خود قرار می دهد 145
- در عهد عمر 147
- فصل نوزدهم 147
- سیاست خارجی 147
- سیاست داخلی 148
- سیاست عمر در مورد خانواده خود 148
- سیاست عمر در مورد توده مسلمانان 148
- سیاست عمر در مورد اصحاب 148
- اعجاب عمر نسبت به دانش علی (ع) 149
- سیاست عمر نسبت به خاندان پیامبر (ص) 149
- مشاجره عمر با ابن عباس 151
- نفوذ عمر در زمان ابو بکر 152
- ابعاد مختلف سیاست عمر 152
- در دوران پیامبر (ص) 153
- برتری دادن در پرداخت مقرری 153
- تاثیر سیاست عمر در آینده سیاسی اسلام 153
- طبقه ممتاز 154
- عمر کانونهای قدرت را به دست آزمندان می سپارد 155
- گماردن بنی امیه 155
- ظهور معاویه در روزگار عمر 156
- حکومت بنی امیه،سرنوشت محتوم نبود 157
- معنی سخنان پیامبر (ص) درباره بنی امیه 157
- پی نوشتها 158
- شورا 161
- فصل بیستم 161
- ابو عبیده و سالم نسبت به علی (ع) چه موضعی داشتند؟ 163
- تمایلات اعضای شورا 164
- آیا خلافت برای غیر قرشی است؟ 164
- او انصار را از حق انتخاب محروم داشت 164
- چرا خلیفه به اعضای شورا دستور نداد تا با گروه برادر پیامبر (ص) همراه باشند ؟ 165
- عبد الله بن عمر 165
- تهدید مخالف،به قتل 166
- رؤیاهای خلیفه و عبد الرحمان 167
- شرط عبد الرحمان 168
- چیزی که به سود عبد الرحمان بدان استدلال می شود کرد 169
- آن شرط ابزاری بود برای رهایی از علی (ع) 169
- نمونه بودن علی (ع) در مساله شورا 171
- طبقه جدید 173
- از دست رفتن آخرین فرصت 174
- پی نوشتها 175
- فصل بیست و یکم 177
- در عهد عثمان 177
- پیشدستی در مخالفت 178
- اجرای طرح و نقشه اموی 180
- معاویه در شام 181
- عبد الله بن ابی سرح در مصر 181
- ولید بن عقبه در کوفه 182
- عبد الله بن عامر در بصره 183
- عثمان و روش شیخین 184
- از نتایج سیاست مالی خلیفه 187
- اوجگیری مخالفت با خلیفه 187
- ام المؤمنین 188
- دو عضو دیگر شورا 188
- اصحابی که چشمداشتی نداشتند 189
- اشاره 189
- عمرو بن عاص 189
- ابوذر 190
- عبد الله بن مسعود 191
- عمار بن یاسر 191
- خارج شهر مدینه 192
- شروع مخالفت در کوفه 193
- مخالفان تبعید می شوند 193
- منطق معاویه 194
- مردم نام علی را به زبانها آوردند 195
- مشکلی که علی (ع) با آن مواجه است 196
- علی (ع) تصمیم می گیرد تا مشکل را حل کند 196
- علی (ع) بین نهضت کنندگان و خلیفه وساطت می کند و موفق می شود 197
- مروان خلیفه را از تصمیم خود منصرف می کند 198
- طلحه،علیه عثمان توطئه می کند و علی (ع) توطئه را می خواباند 198
- امویان خویشاوند خود را تنها می گذارند 199
- مردم مدینه از خلیفه دفاع نکردند 199
- علی بر خلیفه در محاصره،آب می رساند 199
- این پایان غم انگیز چه چیز را روشن کرد؟ 200
- دفاع علی (ع) و فرزندانش از عثمان 200
- پی نوشتها 201
- فصل بیست و دوم 206
- بخش سوم: امام در دوران خلافت خویش 206
- جنگ بصره 214
- فصل بیست وسوم 214
- محتوای توافق 215
- آزمایشی که در گذشته نظیر نداشت 217
- مسیر حرکت امام (ع) 217
- ابو موسی اشعری 219
- ابو موسی میان قرآن و حدیث فرق نمی گذاشت 221
- کلید حل مشکل 222
- تلاشهای صلح 224
- جنگ 225
- تحت رهبری ام المؤمنین 227
- مسؤولیت رهبران سه گانه 229
- نتیجه گیری 232
- پی نوشتها 233
- افسانه توطئه 237
- فصل بیست و چهارم 237
- قسمت اول 237
- قسمت دوم 240
- آیا عبد الله بن سبایی وجود داشته است؟ 242
- چه کسی قائل به رجعت است؟ 244
- منشا افسانه سبایی 244
- عایشه نامی از ابن سبا به میان نیاورده است 247
- معاویه از ابن سبا نامی نبرده است 247
- پی نوشتها 248
- جنگ صفین 250
- فصل بیست و پنجم 250
- 2 -ایده آلیسم و ماکیاولیسم 253
- 3 -کوششهای صلح به شکست می انجامد 254
- 5 -توطئه ای بزرگ 256
- 6 -داوران 258
- خوارج 261
- فصل بیست و ششم 261
- قسمت اول 261
- قسمت دوم 263
- شهادت1 266
- فصل بیست و هفتم 266
- چرا پیامبر (ص) مبارزه با خوارج را به امام (ع) توصیه کرد؟ 267
- نتایج این جنگ چه بود؟ 267
- قسمت اول 270
- امام (ع) پیروان خود را در برابر مسؤولیتشان قرار می دهد 270
- قسمت دوم 272
- پی نوشتها 275
- فصل بیست و هشتم 276
- فصل بیست و نهم 280
- توضیح 282
- هشدارهای پیامبر (ص) خود دلیل بر آن است 284
- 3 -آیا حکومت بنی امیه امری اجتناب ناپذیر بوده است؟ 287
- پی نوشتها 288
- فصل سی ام 289
- آیا برخورد امام (ع) با حکومت همانند یک حاکم بود؟ 289
- چرا امام (ع) اصحاب را وادار به بیعت نکرد؟ 290
- برای چه اشعث را مجازات نکرد؟ 291
- چرا امام (ع) مانع رفتن طلحه و زبیر به مکه نشد؟ 291
- چرا امام (ع) نبرد صفین را دنبال نکرد؟ 291
- چرا امام (ع) پایبند قراردادی شد که از روی جبر پذیرفته بود؟ 292
- چرا امام (ع) مدت حکمیت را طولانی تعیین کرد؟ 293
- چرا حکومت امام (ع) ادامه نیافت؟ 295
- فصل سی و یکم 295
- حسادت قریش 297
- قریش نفوذ و کینه خود را حفظ می کند 298
- سپاه اسامه 298
- موضع دو خلیفه نسبت به علی (ع) 299
- وصیتی که نوشته نشد 299
- دست به دست شدن خلافت 299
- نفوذ روزافزون قریش و افول ستاره امام (ع) 299
- بقای معاویه در پست استانداری 300
- نام امام (ع) از زبانها می افتد 300
- امویها در دستگاه دولت 300
- پرده آهنین 301
- شورا خلافت را در اختیار بنی امیه قرار می دهد 301
- اما نتیجه اول عبارت است از بالا رفتن ناگهانی نیروی بنی امیه 301
- قبیله ای بودن بافت جامعه 302
- مزاحمانی تازه 303
- امام ناچار به قبول خلافت شد 303
- آخرین فرصت 303
- کینه ها به جوش می آید 304
- سرکشان قریش 304
- پرهیزکارانی که امام (ع) را خوار و تنها گذاشتند 304
- پرهیزکاران تشنه خلافت 305
- امام (ع) جای سرزنش ندارد بلکه سزاوار تحسین است 306
- بخش چهارم 310
- فصل سی و دوم 310
- 2 - طبیعت اصول اسلامی با انتخاب سازگار نیست 314
- اشاره 314
- قوانین اسلامی قوانینی اصلاحی است 316
- قسمت اول 320
- قسمت دوم 322
- پی نوشتها 324
- فصل سی و سوم 327
- آیا آنچه باید بشود،شد؟... 327
- علی (ع) دروازه شهر علم پیامبر (ص) است 328
- حدیث مشورتی یوم الدار 329
- فصل سی و چهارم 329
- قسمت اول 331
- حدیث منزلت 331
- فصل سی و پنجم 331
- قسمت دوم 335
- پی نوشتها 336
- حدیث ادا و تبلیغ رسالت 339
- فصل سی و ششم 339
- فصل سی و هفتم 343
- حدیث ثقلین 343
- قسمت اول 343
- قسمت دوم 346
- شیعه در مورد امامت،اعتقاد به وراثت ندارد 348
- رهبری در فقه بتنهایی،نمی تواند تضمینی در مقابل گمراهی باشد 349
- اهل سنت از شیعه در اعتقاد بر موروثی بودن امامت جلوتر است 349
- پی نوشتها 352
- فصل سی و هشتم 354
- حدیث ولایت 354
- معنای حدیث غدیر 357
- ولی و مولا 358
- اولی 359
- آیه تبلیغ 360
- مضمون پیام 361
- این پیام هیچ ارتباطی به اهل کتاب نداشت 362
- چرا پیامبر (ص) نفرمود،علی (ع) فرمانروا،یا خلیفه من و یا پیشوای شماست ؟ 364
- پی نوشتها 366
- خاتمه 369
- اشاره 369
- باید مسلمانان بپذیرند که این حق را دارند با هم اختلاف نظر داشته باشند 370
- در مورد این اختلاف،باید به کتاب خدا و سنت پیامبر (ص) مراجعه کنیم 371
- اصول تفاهم 373
- بعضی از اصحاب شیعه (پیرو) علی بودند،و پیامبر آنان را دوست می داشت 374
- قانونی بودن خلافت انتخابی و پیآمد ناپسند آن 375
- لزوم پیروی از مکتب اهل بیت (ع) 376
- چرا دانشمندان مطابق روایات اهل البیت عمل نمی کنند؟ 379
- فتوای شیخ الازهر 381
- پیروی از مذهبی خاص ضرورت ندارد 383
- تقدیم به پیشگاه امام خمینی 383
- پی نوشتها 384
هنگامی که پیامبر (ص) به ما فرمان می دهد تا هر گاه بر او درود می فرستیم بر خاندانش نیز درود فرستیم در حقیقت بدان وسیله از برتری آنان بر دیگران از نظر علم و عمل و فضیلت،به ما خبر می دهد.این مطلبی است که آنان را شایسته چنین بزرگداشتی جاودانه و بی مانند، می سازد.براستی که خداوند عادلتر از آن است که بنده ای را بیهوده و بدون شایستگی رافت بخشد.
آری،هنگامی که خداوند بزرگ اعلان می فرماید که معیار بزرگی همان تقواست و بلافاصله ما را به گرامیداشت اشخاص معینی دستور می دهد،به این نتیجه می رسیم
که آن افراد-از آن جهت که پرهیزگارترند-از دیگران والاتر و برترند.به این ترتیب هیچ گونه تناقضی میان اصول یاد شده اسلامی و گرامیداشت خاندان پیامبر (ص) ،نمی یابیم،بلکه به هماهنگی کاملی برخورد می کنیم.
تاریخ زندگی آنان گواه بر بلندی مقام آنهاست
اگر ما از بزرگداشت خاندان پیامبر-به دلیل درود فرستادن بر ایشان-چنین نتیجه گیری می کنیم که آنان سزاوار چنین بزرگداشتی هستند،در حقیقت تاریخ زندگی ایشان است که این نتیجه گیری را تایید می کند.البته هم اکنون من در صدد نیستم که راجع به تعیین افراد خاندان پیامبر بحث کنم،بلکه آن را به فصل آینده واگذاشته ام،اکنون به این بسنده می کنیم که بگویم،تمام مسلمانان اتفاق نظر دارند بر این که علی بن ابی طالب و همسرش فاطمه زهرا و دو فرزندش حسن و حسین از خاندان حضرت محمدند و تاریخ زندگی آنان نیز این برداشت ما را تایید می کند و هم شایستگی ایشان را به این گرامیداشت به ثبوت می رساند.خوانندگان تاریخ اسلام به آسانی می توانند دریابند که علی بن ابی طالب،سرور مجاهدان،قهرمان اسلام، داناترین اصحاب پیامبر،علاقه مندترین و پایبندترین فرد به قرآن و اصول آن و مطیعترین فرد به تعلیمات پیامبر (ص) بوده است.
پارسایی او از جنبه های مادی زندگی مانند مقام،قدرت و ثروت-بطور قطع-بی نظیر بوده است.زیرا او مردی بود که در انتخاب اسوه های برتر،هر جا که برخوردی میان آنها و ارزشهای مادی می دید،تردید به خود راه نمی داد.
ژرفا و گستردگی دانش او،حیرت آور است،مضامین نهج البلاغه گواه صحت این حدیث است که از پیامبر خدا (ص) نقل کرده اند که:«من شهر علمم و علی (ع) دروازه آن;پس هر کس آهنگ آن شهر کند،باید از دروازه آن وارد شود» (11) .
تاریخ زندگی سه تن دیگر از خاندان محمد (ص) یعنی فاطمه زهرا و دو فرزندش
حسن و حسین (ع) ،خود دلیل روشنی است بر این که ایشان،در بالاترین مراتب تقوا قرار داشتند،و آنان اسوه های زندگی صحیح اسلامی بودند.