امیر المؤمنین اسوه وحدت صفحه 295

فصل سی و یکم

چرا حکومت امام (ع) ادامه نیافت؟

کسانی که از سیاست امام (ع) انتقاد می کنند و آن را یک سیاست ایده آلیستی غیر عملی می دانند و در عین حال از زیرکی و هوشیاری معاویه اظهار تعجب می کنند و معتقدند که او دولتمردی طراز اول بوده

است.در واقع به این دلیل،به طرف این سنخ داوری کشیده شده اند، که به جای توجه به شرایطی که منجر به این نتایج شده است،به خود نتایج می نگرند.و برای این که قضاوت ما در مقایسه بین این دو شخص[علی (ع) و معاویه]از نوع قضاوت موضوعی باشد،بهترین راه وصول به چنان هدفی این است که فرض کنیم آن دو نفر موقعیت مکانی و زمانی خود را و همچنین منصب و تمام ویژگیهای خود را به جز دانایی و هوشیاری و شجاعت، با هم عوض کنند،و در نتیجه فرض می کنیم که علی (ع) :

1-از قبیله قریش ولی از غیر دودمان بنی هاشم بوده،و به قریش صدمه ای نرسانده است.
2-از آغاز خلافت عمر استاندار سرزمین شام بوده است.
3-حدود بیست سال در پست استانداریش مستقر بوده است،قدرت و سیاستش در عمق آن سامان ریشه دوانیده بود.
4-تمام مردم شام،در فرمانبرداری و یگانگی و اطاعت خود،همان مردم شام آن روزند.
5-او پر طمع بود و خواسته او نه اصول و مبادی عقیدتی بلکه منافع مادی بود ورسیدن به آنها را با هر وسیله ای روا می دانست،از جمله خریدن وجدانها با اموال مسلمانان،قتل ناگهانی، فریبکاری،دروغ و کشتن صالحان و نیکان.
6-قریش که نمونه حکومت اشرافی و دارای نفوذ در جهان اسلام بودند،هواخواه او بودند و از او حمایت می کردند.