حج و تعالی جهان اسلام : مروری بر کارکرد های بین المللی حج با تمرکز بر بیداری اسلامی صفحه 113

صفحه 113

سفیدپوست و نژادگرایانه از اسلام را تبلیغ می کرد، پس از تجربه فضای برادرانه حج، به درک جدیدی از اسلام نائل آمد و از عشق، تواضع و برادری حقیقی در حج سخن گفت. (1)

سفیدی (پوست) در نظر او، نماینده قدرت، سلسله مراتب اجتماعی و برتری جویی است و آنجا که سفیدی از «ذهن»، «رفتار» و «نگرش» انسان ها زدوده شده است، باید عاری از قدرت و سلسله مراتب اجتماعی و برتری باشد. این همان تجربه یگانگی و اتحاد برابرگرایانه در موجودیتی بزرگ تر است.

اساساً اسلام با نفی ویژگی های اصلی حج جاهلی، محتوای توحیدی حج را بر قالب مناسک حج بازگرداند و هرگونه تبعیض و امتیاز طلبی را در مراسم حج لغو و حتی اختلافات ظاهری را نیز برانداخت. همه با یک شکل و لباس و با یک نوع عمل و همسو و همسان، مطیع در برابر خدا و در یک فرم، باید به انجام مناسک بپردازند.

شیوه ای که اسلام برای حج گزاری انتخاب کرده است، شیوه مورد نظر طبقات اجتماعی بالا و حتی متوسط نیست، بلکه شیوه طبقات فرودست است که ممکن است تضعیف و تحقیر شده باشند، اما اکنون همه، این شیوه را در برابر خدا اتخاذ کرده اند تا ضمن خارج شدن از امتیازطلبی و روح تبعیض، مشکلات طبقه پایین جامعه را تجربه و با آن زندگی کنند.

سادگی جامه احرام و محو هویت های شخصی در این همایش، خط بطلانی است بر تفکر نظام طبقاتی که طبقه بندی اجتماعی را بر اساس ملاک های اعتباری و مادی انجام می دهد، نه ملاک های اصیل انسانی و معنوی. بنابراین یکسانی زائران در پوشش و اعمال را می توان عامل مبارزه با تعصبات ملی و نژادپرستی و محدود شدن در حصار مرزهای جغرافیایی دانست. (2)


1- (1) . See you: Autobiography of Malcolm x, X Malcolm, New York: Grove press, 1966.
2- (2) . ر.ک: حج تجلی معنویت و کانون دیپلماسی فرهنگی جهان اسلام، به کوشش ابراهیم حاجیانی، «ارزیابی عوامل سیاسی انسجام بخش میان مسلمین در موسم حج»، زهرا معینی و شعیب یاری، صص 87 و 88.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه