تاریخ خمس صفحه 136

1- 226. وسائل الشیعه، ج 9، ص 518، باب 1، از ابواب انفال، ح 9.

گاهی شیعیان درباره حدّ و مرز و چگونگی تصرّف در آن به وسیله امام پرسش می کردند. در این روایت، امام علیه السلام شیوه و چگونگی کارکرد خمس و برخی از شبهاتی که در جامعه آن روز مطرح بوده را، برای پرسش کننده بیان می کند.

محمّد بن ابی عمیر، یکی از شاگردان امام صادق علیه السلام، بر این باور بود که همه دنیا ملک امام است و خود امام به ملک خود سزاوارتر است. در برابر او، ابا مالک حضرمی (شاگرد هشام بن حکم) خلاف این عقیده را داشت؛ بلکه املاک مردم ملک خودشان است مگر آنچه که دستور داده شده برای امام است؛ مانند فی ء و خمس و غنیمت که برای امام است.

بحث این دو بالا می گیرد تا اینکه هردو برای داوری به نزد هشام بن حکم می روند و هشام سخن ابا مالک را از سخن ابن ابی عمیر درست تر می داند و ابن ابی عمیر از داوری هشام ناراحت می شود.(1)

خمس در نزد خلفای نخستین بنی عبّاس (دوره پنهانی خمس)

دوران امام صادق علیه السلام از لحاظ سیاسی، یکی از دوران های بسیار مهم و حساس بود؛ چرا که در این زمان حکومت بنی امیه منقرض شده و حکومت بنی عباس روی کار آمد. در این دوران، دوستان و هم رازان دیروز تبدیل به دشمنان خون ریز