- مقدمه 1
- خمس در زمان پیامبرصلی الله علیه وآله (از آغاز تا سال دهم هجری) 5
- خمس پس از پیدایش اسلام 12
- 1 - نخستین خمس پیش از تشریع خمس 13
- 2 - نخستین خمس پس از تشریع خمس در اسلام 14
- 3 – نبرد هایی که در آن خمس دریافت شد 17
- 4 - بخش نامه های اجرایی خمس 22
- خمس در غنایم غیر جنگی در زمان پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله 29
- ولایت در تصرّف در خمس 38
- زمینه های مصرف خمس 41
- زمینه های مصرف خمس 41
- 1 - هزینه های شخصی و جاری شخص پیامبرصلی الله علیه وآله 43
- 2 - سهم خویشاوندان 43
- 5 - پاداش به کارگزاران پشت جبهه 45
- 3 - سهم یتیمان و فقرا و در راه ماندگان 45
- 4 - تهیه و خرید سلاح و ادوات جنگی 45
- 6 - مؤلّفه القلوب 46
- 8 - بخشش به دختر و خانواده خویش 47
- 7 - هزینه های فرهنگی - اجتماعی 47
- نتیجه این بخش: 49
- خمس در زمان خلفای پس از پیامبرصلی الله علیه وآله (از سال یازدهم تا سال چهلم) 54
- خمس در زمان ابی بکر (سال های 11 تا 13 ه.ق) 55
- 1 - 55
- 2 - 56
- 3 - 56
- توقیف خمس 57
- 1 - 61
- خمس در زمان عمر (سال های 13 تا 23 ه.ق) 61
- خمس در زمان عمر (سال های 13 تا 23 ه.ق) 61
- 3 - 62
- 2 - 62
- 4 - 63
- 5 - 64
- تصرّفات عمر در خمس 69
- سایر موارد خمسی در زمان عمر 73
- خمس در زمان عثمان بن عفان (سال های 23 تا 35 ه.ق) 75
- تلافی جویی عثمان در خمس 77
- خمس در زمان خلافت امیرالمؤمنین علی علیه السلام (سال های 35 تا 40 ه.ق) 84
- چرا امیرالمؤمنین در زمان حکومت خود خمس را احیا نکردند؟ 86
- آیا امیرالمؤمنین علیه السلام خمس را در زمان خویش رها و حلال ساخت؟ 89
- نتیجه بخش دوم 94
- خمس در زمان اموی ها (سال های 41 تا 123 ه.ق) 98
- معاویه و جانشینان او 99
- خمس به فراموشی سپرده می شود 101
- مدیریّت خمسی امام حسن و امام حسین و امام سجاد علیهم السلام 107
- عمر بن عبدالعزیز بن مروان، نیم نگاهی به واقعیت (سال های 99- 101 ه.ق) 110
- نتیجه بخش سوم 113
- احیای خمس در مکتب اهل بیت علیهم السلام 115
- امام باقرعلیه السلام احیاگر احکام فقه شیعه (سال های 95 تا 114 هجری) 116
- آغاز کوتاه سازی دست خلفا از خمس شیعه 117
- 1 - خمس را باید به خاندان پیامبرصلی الله علیه وآله برسانند 119
- فصل یکم 119
- گام های اساسی امام باقرعلیه السلام در راستای احیای خمس 119
- 2 - اعلان حاکمیت امام علیه السلام بر خمس 120
- 3 - اختیار تصرّف در خمس با امام علیه السلام است 122
- 4 - گسترش خمس در غنایم غیر جنگی 123
- 5 - تحلیل اضطراری خمس 126
- 6- تبیین احکام خمس 129
- امام جعفر بن محمّد صادق علیه السلام و کارآمد سازی خمس (سال های 119 تا 148 ه.ق) 134
- خمس در نزد خلفای نخستین بنی عبّاس (دوره پنهانی خمس) 136
- شبکه خمسی، سیاست حکومت در حکومت 140
- تبیین و گسترش موارد خمس 144
- تبیین و گسترش موارد خمس 144
- یک - مال ناصبی 144
- دو - اجرت از سلطان 145
- سه - توسعه مفهوم معدن 146
- ضربه حکومت به شبکه مالی خمس 148
- دلایل تحلیل خمس در زمان امام صادق علیه السلام 154
- دلایل تحلیل خمس در زمان امام صادق علیه السلام 154
- 1 - سختی زندگی اقتصادی شیعیان 156
- 3 - قطع کردن دست بنی عبّاس از خمس 159
- 4 - تحلیل خمس از باب تقیه بود 160
- 5 - تحلیل خمس امری ولایی و موقت بوده 161
- خمس در زمان امام کاظم، موسی بن جعفرعلیه السلام (سال های 148 تا 184 ه.ق) 164
- مدیریت پنهان مالی امام کاظم علیه السلام 170
- 1- تنوع بخشی به منابع درآمد 170
- مقابله هارون با مبادلات مالی امام 176
- کمبود روایات خمسی در این دوران 183
- خمس در دوران پیشوایی ابوالحسن علی بن موسی الرضاعلیه السلام 191
- خمس در دوران پیشوایی ابوالحسن علی بن موسی الرضاعلیه السلام (سال های 184 تا 203 ه.ق) 191
- 2 - برنامه های خمسی امام رضاعلیه السلام در مرو 198
- یک - تمام خمس در اختیار امام است 202
- احکام جدید خمسی در زمان امام رضاعلیه السلام 202
- احکام جدید خمسی در زمان امام رضاعلیه السلام 202
- دو - خمس پس از کسر هزینه ها محاسبه می شود 203
- سه - پولی را که صاحب خمس بخشیده است، خمس ندارد 204
- خمس در زمان ابی جعفر محمّد بن علی الجوادعلیه السلام (سال های 203 تا 220 ه.ق) 205
- برخی از پیام های تشکیلاتی امام 206
- تأسیس تشکیلات پنهانی 206
- شیوه مدیریت کار با نمایندگان 209
- احکام جدید خمسی 211
- احکام جدید خمسی 211
- یک - تعطیل بخشی از خمس 216
- دو - اضافه کردن موارد جدید به طور موقت 216
- چهار - دشمن اسیر شده ای که مالش را گرفته اید، مانند مالی را که گرفته اید 217
- سه - جایزه ای که میزان آن زیاد نباشد و نیز ارث حساب نشده ای که از غیر پدر و فرزندی به انسان می رسد، خمس ندارد 217
- پنج - پولی که برای حج به کسی بخشیده می شود، خمس ندارد 218
- تحوّلاتی در زمینه دریافت خمس 219
- خمس در دوران ابی الحسن سوم، علی بن محمّد الهادی علیه السلام (از سال 220 تا 254 ه.ق) 222
- مدیریت امام هادی علیه السلام در دوران بحران 222
- یورش متوکل به تشکیلات 227
- تبیین خمس بر سود کسب ها 230
- تشریح جایگاه امامت و مالکیت خمس 233
- نخستین کتاب های خمس 234
- نتیجه بخش چهارم 235
- فعالیت سازمان مالی پنهانی تر می شود 237
- خمس در دوران ابامحمّد، حسن بن علی العسکری علیه السلام (سال های 254تا 260 ه.ق) 237
- راه های دریافت خمس در این زمان 241
- افزایش دریافت های خمسی 245
- آیا پول های ارسالی، خمس بوده یا هدایا؟ 246
- روایت های خمسی این دوران 247
- خمس در دوران غیبت صغرا 249
- خمس در دوران غیبت صغرای امام زمان، حجه بن الحسن علیه السلام (از سال 260 تا 329 ه.ق) 249
- دگرگونی سیاست های خمسی 249
- دگرگونی سیاست های خمسی 249
- یک - تسویه نمودن حسابهای وکلا 250
- دو - دگرگونی در ساختار سازمان مالی 251
- سه - شیوه دریافت و رسید خمس 257
- چهار - برخورد با ادّعاهای دروغین 260
- پنج - حسابرسی دقیق 264
- خمس در دوران غیبت کبری 269
- بررسی توقیع مبارک درباره تحلیل خمس ونظر فقها 270
- بررسی روایت از نظر سند 276
- الف) در زمان غیبت صغری 278
- بررسی روایت از جهت عمل به آن 278
- ب) در زمان غیبت کبری 279
- خمس در نخستین سال های آغازین غیبت کبری 281
- نظرات فقها پیرامون خمس در عصر غیبت 285
- 1 285
- نظرات فقها پیرامون خمس در عصر غیبت 285
- 2 286
- 3 287
- 4 288
- 5 289
- 6 290
- 7 291
- 8 292
- 9 292
- 10 294
- 12 295
- 11 295
- 13 298
- 14 299
- 15 301
- 16 301
- 17 302
- 18 303
- 19 304
- 21 305
- 20 305
- 22 306
- 24 307
- 23 307
- 25 308
- 26 309
- 27 310
- 28 311
- 29 312
- 30 314
- 31 315
- 32 316
- 33 316
- 34 318
- 35 320
- 37 322
- 36 322
- 39 324
- 38 324
- 40 325
- 41 326
- 42 327
- 43 330
- مبنای فقهای امروز در دریافت خمس 331
- مبنای فقهای امروز در دریافت خمس 331
- یک 332
- دسته بندی نظرات مطرح شده پیرامون وجوب و مصرف خمس 332
- دسته بندی نظرات مطرح شده پیرامون وجوب و مصرف خمس 332
- دو 333
- سه 333
- پنج 334
- هفت 335
- هشت 335
- ده 336
- نه 336
- یازده 337
- سیزده 338
- چهارده 338
- پانزده 339
- شانزده 339
- هفده 340
- نوزده 341
- بیست 342
- بیست و یک 345
- بیست و دو 346
- جمع بندی نظرات فقها در عصر غیبت پیرامون خمس 349
- پاسخ به دو شبهه 351
- پاسخ به دو شبهه 351
- یک - معمولاً فقها به هنگام فتوا دادن، 352
- 1 - روایات تحلیل خمس در کتب روایی چگونه توجیه می شود؟ 352
- 1 - روایات تحلیل خمس در کتب روایی چگونه توجیه می شود؟ 352
- سه - از دوران هفتمین پیشوای معصوم؛ 353
- دو - تنها در مورد امام حسن و امام حسین و امام سجاد علیهم السلام، خبری مبنی بر دریافت خمس به طور صریح نداریم، در صورتی که بقیه امامان معصوم شیعه علیهم السلام قائل به وجوب خمس بوده و خود نیز خمس را دریافت می کرده اند و هیچ یک از ائمه علیهم السلام، خمس را در زمان خود به طور مطلق تعطیل نکرده اند؛ بلکه خمس را واجب دانسته و خمس دریافت می کردند و این وجوب تا پایان دوران غیبت صغری حضرت مهدی علیه السلام ادامه داشته است. 353
- چهار - امامان علیهم السلام همیشه با اندیشه تحلیل خمس، 353
- یک - وضعیت بد اقتصادی شیعیان 355
- برخی از دلایل تحلیل خمس در زمان ائمه علیهم السلام 355
- پنج - از زمان امام صادق علیه السلام به بعد تا زمان غیبت صغری، 355
- برخی از دلایل تحلیل خمس در زمان ائمه علیهم السلام 355
- دو - موارد امنیتی و حاکمیت خفقان و جوّ پلیسی بر جامعه 362
- سه - قطع کردن دست بنی عباس از خمس 365
- شش - تصرّف در سهم امام علیه السلام 369
1- 404. اصول کافی، ج 1، ص 517، {برگردان فارسی در این نوشتار، جانب اختصار رعایت شده}.
مهزیار اهوازی نیز برای تسویه حساب راهی بغداد شده بود، که در بین راه سخت بیمار شد و از دنیا رفت. وی به فرزند خود محمّد سفارش می کند که مال ها را به بغداد ببرد و به کسی که نشانی آنها را داد، تحویل دهد. او نیز چنین نموده و به بغداد می رود و خانه ای را در آنجا کرایه می کند و کسی از سوی امام به همراه نشانه مال ها به او مراجعه می کند و آنها را تحویل می گیرد و چند روز بعد نیز از سوی امام، فرمان جانشینی محمّد بن ابراهیم بن مهزیار، به جای پدرش، ابراهیم بن مهزیار، به عنوان نماینده امام در اهواز به او داده می شود.(1)
بدین ترتیب، این روایات بیانگر این است که امام با تسویه حساب نمایندگان و تحویل اموال خود از آنها، تصمیم به ابتکار و شیوه خاصی گرفته است.
دو - دگرگونی در ساختار سازمان مالی
زندگی پنهانی امام سبب گردید دیدارهای مستقیم نماینده ها با ایشان قطع شود و این ارتباط تنها با سفیر ویژه ایشان برقرار باشد، که در آغاز عثمان بن سعید عمری نماینده نخست امام عسکری علیه السلام به این جایگاه رسید. او پس از تسویه حساب خمسی نمایندگان، به فرمان امام، به بازسازی سازمان مالی پرداخت و افراد تازه ای را به نمایندگی گمارد، و معمولاً گزینش