تاریخ خمس صفحه 56

1- 99. عمر بن خطّاب بر فراز منبر می گفت: « … کانت بیعه أبی بکر فلته وقی اللَّه شرّها، فمن عاد لمثلها فاقتلوه … »؛ یعنی: بیعت با ابی بکر با شتاب زدگی و ناگهانی شد و خداوند ما را از شرّش نگه دارد؛ ولی هر کس خواست مثل آن را انجام دهد، او را بکشید. ر.ک: أنساب الأشراف، ج 5، ص 500؛ البدایه والنهایه، ج 5، ص 246؛ البدء والتاریخ، ج 5، ص 190؛ تاریخ الاسلام ووفیات المشاهیر والأعلام، ج 3، ص 8؛ تاریخ الیعقوبی، ج 2، ص 158؛ تاریخ الطبری، ج 3، ص 205.

جانشین خود را علی بن ابی طالب علیه السلام تعیین کرده است.(1)

2 -

انصار؛ یعنی مردم اصلی شهر مدینه که با خلافت ابی بکر مخالف بودند، بعدها وضع به گونه ای شد که ناچار به بیعت شدند؛ امّا بزرگ آنها سعد بن عباده تا پایان عمر بیعت نکرد.

3 -

ابی بکر و عمر و گروهی از مهاجرین، که حکومت را بدون حضور دسته اوّل در سقیفه به دست گرفتند و از بقیه مردم و نیز از دسته نخست به اجبار بیعت گرفتند.

برخی از قبایل و شهرها، هنگامی که فهمیدند پیامبر از دنیا رفته، از اسلام برگشتند و در نتیجه ابوبکر نیز درگیر جنگ با آنها شد و به واسطه این جنگ ها غنایمی به مسلمانان رسید و ابوبکر به مانند زمان پیامبرصلی الله علیه وآله خمس آن را جدا کرد. وی در یکی از نامه های دستور جنگ به فرمانده سپاه خود چنین می نویسد: «آن گاه غنایمی را که خدا نصیب کرده تقسیم کند، به جز خمس که باید به نزد ما فرستاده شود».(2)

و در جنگ با شورشیان عمان، خمس غنایم هشتصد شتر بود(3) و یا در نبرد با شورشیان