هدایت و سیاست در پرتو گفتگوهای امیرالمومنین علیه السلام صفحه 1

سرآغاز

سخن و نوشتار باید به مقتضای حال و مناسب زمان و مکان باشد تا سودمند افتد و برای شنونده و خواننده شیرین و آموزنده باشد و به سوی مقصود رهنمون شود . در برخی زمینه ها و زمانها گفتگو و سخن میان دو یا چند تن از خطبه و سخنرانی اثر بخش تر و کارایی آن در تفهیم نکات ظریف و مطالب دقیق افزونتر است ، هم در خود آنها و هم در دیگران که گزارش آن گفتگو را می شنود و یا می خوانند؛ به خاطر سپردن یک گفتگو هم بسیار آسانتر از حفظ یک خطبه یا نامه است .

از این رو اندیشمندانی را می بینیم که گوهرهای پربهای دانش را در قالب گفتگو مطرح کرده اند ، که نمونه آن افلاطون ، کلیله و دمنه و قصه یوذاسف و بلوهر ، در زمینه های فلسفی ، اجتماعی و اخلاقی است که اهمیت و جاذبه خود را تا به امروز حفظ

نموده اند .

در قرآن کریم و احادیث شریف نیز گفت و شنودهای بسیاری با هدف تعلیم و تربیت نقل شده است ، با این تفاوت که همه آنها گفتگوهای واقعی است نه مثالی و فرضی .

بخشی از احادیث بازتاب گفتگوهای امیرالمؤ منین علیه السلام با افراد گوناگون از دوست و دشمن و خویش و بیگانه است که فراهم آوردن ، ترجمه و ارائه آن ها به مناسبت سال آن حضرت سودمند به نظر آمد و در ارشاد و هدایت و بیان روش حکومت و سیاست راهگشا است .

کتاب حاضر گزینشی است از این گفتگوها که در آغاز کار اندک تصور می شد و با بررسی منابع و مشاهده کثرت موارد ، عرضه کامل آن ها به فرصتی دیگر که باز توفیق الهی رفیق راه شود واگذار گردید .

فصل اول : گفتگوهای امیرالمؤ منین علیه السلام بارسول الله صلی الله علیه و آله فاطمه علیها السلام و حسنین علیهما السلام :

1 برادری با رسول خدا صلی الله علیه و آله