- مقدّمه 1
- اشاره 5
- چند سؤال مهم درباره خمس 5
- 1. آیا خمس در قرآن مجید اختصاص به غنایم جنگی دارد؟ 5
- غنیمت در عرف 7
- غنیمت در لغت 7
- غنیمت در لسان مفسّران 8
- 2. آیا خمس در روایات منحصر به غنایم جنگی است؟ 10
- 3. آیا خمس در زمان غیبت امام زمان علیه السلام بخشیده شده است؟ 12
- 4. آیا خمس در صدر اسلام از مردم گرفته میشد؟ 16
- 5. آیا قرار دادن خمس برای سادات، تبعیض است؟ 19
- رساله احکام خمس 23
- اشاره 23
- خمس بر چه کسانی واجب است؟ 24
- احکام خمس 24
- مؤونه و هزینههای سال 26
- نحوه پرداخت خمس 29
- تصرّف در مال غیرمخمّس 32
- مصرف خمس 35
- اشاره 35
- سهم امام علیه السلام 36
- سهم سادات 39
- روشهای اثبات سیادت 43
- سال خمسی 45
- موارد مشمول خمس 48
- اشاره 48
- 1. منافع کسب و کار 48
- اشاره 48
- سرمایه 49
- پس انداز و سپرده بانکها 51
- زراعت و باغداری و اشجار 54
- وسیله نقلیه و خودرو 55
- اجناس و کالاها و وسایل 57
- زمین و ملک و باغ (مستغلّات) 63
- احشام و حیوانات 67
- قرض و وام 69
- جهیزیّه 71
- بخشش، هدیه و جایزه 73
- حقوق و مزایا 76
- ارث 77
- وقف 78
- دیه 79
- مهریه 79
- حج و زیارت 79
- سکه، طلا و اشیای زینتی 80
- 2. معدن 82
- سایر موارد مشمول خمس 82
- 3. گنج 84
- 4. مال حلال مخلوط به حرام 86
- 5. جواهراتی که با غوّاصی به دست می‌آید 88
- 6. غنایم جنگی 90
- 7. زمینی که کافر ذمّی از مسلمان میخرد 91
- تعامل با کسانی که اهل خمس نیستند 93
- مسائل متفرقه 93
- خمس میّت 97
لازم ببیند که گنج در اختیار بیت‌المال اسلام قرار گیرد، باید مطابق آن عمل شود.
سؤال 226- منطقه‌ای وجود دارد که در آن اشیای عتیقه یافت می‌شود؛ ولی این اشیا همراه میّت دفن شده است و بیش از پانصد سال از دفن آنها می‌گذرد. آیا کندن زمین برای بیرون آوردن این گنج‌ها، با توجّه به این که احتمالًا یا قطعاً نبش قبر می‌شود و استخوانهای میّت نیز بیرون می‌آید، جایز است؟ آیا اشیای مذکور حکم گنج دارد و خمس آن واجب است؟
جواب: هرگاه- آن طور که نوشته‌اید- صدها سال بر آن گذشته، اشیای مذکور حکم گنج را دارد و خمس آنها واجب است؛ ولی اگر موجب نبش قبر مسلمان شود جایز نیست؛ مگر این که اثری از اموات باقی نباشد.
4. مال حلال مخلوط به حرام
مسأله 227- هرگاه مال حلال با حرام مخلوط شود بطوری که انسان نتواند آنها را از هم تشخیص دهد و مقدار مال حرام و همچنین صاحب آن، هیچ کدام معلوم نباشد، باید خمس تمام آن مال را بدهد و بقیّه برای او حلال است.
مسأله 228- هرگاه مال حلال با حرام مخلوط گردد اگر مقدار آن را بداند (مثلًا بداند یک سوم آن حرام است) ولی صاحب آن را