- درآمد 3
- حکمت روزه گرفتن 4
- فصل اول تعریف روزه و اقسام آن 5
- اشاره 8
- فصل دوم شروط وجوب روزه 8
- شرط اول: بالغ باشد 9
- شرط دوم: عاقل باشد (مجنون نباشد) 11
- شرط سوم: بیهوش نباشد 12
- شرط چهارم: چنانچه روزه دار زن است، از حیض و نفاس پاک باشد 13
- شرط پنجم: روزه گرفتن ضرر نداشته باشد 14
- شرط ششم: محذور شرعی دیگری مثل ضرر بر عِرْض و مالش، بر روزه گرفتن مترتب نشود 21
- شرط هفتم: مسافر نباشد 22
- شرط هشتم: فرد ازجملۀ کسانی نباشد که رخصت در افطار دارند 23
- اشاره 31
- فصل سوم شروط صحت روزه 31
- شرط اول: مسلمان باشد 32
- شرط دوم و سوم و چهارم: مجنون یا مست یا بیهوش نباشد 35
- شرط پنجم: چنانچه روزه دار زن است، از حیض و نفاس پاک باشد 36
- شرط ششم: روزه گرفتن ضرر نداشته باشد 39
- شرط هفتم: مسافر نباشد 40
- شرط هشتم: مفطرات روزه را ترک نماید 40
- شرط نهم: نیت روزه توأم با قصد قربت و اخلاص باشد 40
- اشاره 62
- فصل چهارم مفطرات روزه 62
- اولین مفطر: خوردن و آشامیدن 64
- دومین مفطر: جماع 75
- سومین مفطر: استمنا 81
- چهارمین مفطر: بقای بر جنابت تا اذان صبح 88
- پنجمین مفطر: بقای بر حیض و نفاس بقای عمدی بر حیض و نفاس 100
- ششمین مفطر: دروغ بستن به خدا و پیامبر و اهل بیت علیهم السلام 105
- هفتمین مفطر: رساندن عمدی غبار به حلق 109
- هشتمین مفطر: فروبردن سر در آب 114
- نهمین مفطر: اماله کردن (شیاف مایع). 118
- دهمین مفطر: قِی کردن 120
- فصل پنجم احکام روزۀ قضا 122
- اشاره 122
- جایی که قضا و کفاره هیچ کدام واجب نیست 123
- مفطراتی که فقط موجب ثبوت قضا می شوند و کفاره ندارند 125
- نماز و روزۀ کسانی که در قطب و مانند آن هستند 126
- نماز و روزۀ کسانی که دارای روزها یا شب های طولانی هستند 129
- خواب ماندن جنب 130
- فراموشی غسل جنابت بحثش 131
- مفطری انجام نداده، ولی نیت روزه نیز نکرده است 131
- با تحقیق یا بدون تحقیق در اینکه صبح شده، مفطری را انجام داده و بعد فهمیده صبح بوده 131
- اعتماد به ساعت یا رادیو 132
- کسی بگوید صبح شده، ولی از گفتۀ او یقین حاصل نشود 133
- کسی بگوید صبح نشده و انسان به گفتۀ او، روزه را باطل کند 133
- کسی بگوید مغرب شده است 134
- افطار به واسطۀ تاریکی در هوای صاف 134
- افطار به واسطۀ تاریکی در هوای ابری 135
- فرورفتن آب در هنگام مضمضه کردن 135
- افطار به سبب اکراه تفصیل 135
- افطار به سبب تقیه 136
- روزۀ زن مستحاضه 137
- خروج منی بدون قصد 137
- افطار به علت بیماری 137
- افطار به سبب حیض یا نفاس 137
- افطار به علت عذری غیر از بیماری مثل سفر 138
- عدم وجوب فوری روزۀ قضا 139
- افطار عمدی روزۀ قضا 140
- افطار عمدی روزۀ واجب موسع 141
- افطار عمدی روزۀ قضای استیجاری 141
- ترتیب به جاآوردن روزۀ قضا 142
- فراموشی تعداد روزه های قضا 143
- رعایت موالات در روزه های قضا 143
- معین نکردن روزۀ قضا 143
- عدم تمکن از گرفتن روزۀ قضا 145
- نیت ما فی الذمه در قضای روزه 145
- روزه های فوت شدۀ پدر 146
- منظور از پسر بزرگ تر 150
- به جاآوردن روزه های پدر توسط غیرپسر بزرگ تر 150
- پرداخت 750 گرم طعام به جای گرفتن روزه های پدر 151
- روزه های فوت شدۀ مادر 151
- فصل ششم احکام روزۀ مسافر 152
- اشاره 152
- حکم روزۀ طلب حاجت در مدینه برای شخص مسافر 153
- روزه در اماکن تخییر 154
- حکم روزه در موارد جمع بین قصر و تمام 154
- برخی از شروط دخیل در صحت نذر روزۀ مستحبی در سفر 155
- روزۀ نذری در سفر 155
- مسافرت قبل از ظهر 157
- مسافرت رفتن در روزۀ نذر معین 157
- رسیدن مسافر به وطن و محل اقامت، بعد از ظهر 158
- مسافرت بعد از ظهر 158
- رسیدن مسافر به وطن قبل از ظهر 158
- شک در رسیدن به وطن قبل از ظهر 159
- معیار مکانی جواز افطار روزه و عدم جواز آن برای فرد مسافر 159
- رسیدن مسافر به حد ترخص 160
- فراموشی بطلان روزه مسافر 161
- جهل به بطلان روزه مسافر 161
- اشاره 162
- فصل هفتم کفارۀ روزه و روزۀ کفاره 162
- شروط وجوب کفاره 163
- وجوب کفاره بر جاهل به مفطریت 163
- روزه های کفاره دار 165
- وجوب کفاره بر جاهل به مفطریت همراه علم به حرمت آن چیز 165
- مفطرات کفاره دار 166
- کفارۀ روزۀ نذر و عهد و قسم معین و روزۀ اعتکاف 166
- خلاصۀ نظرات مراجع عظام تقلید دربارۀ وجوب کفاره برای برخی از مفطرات 167
- معیار زمانی در وجوب کفاره 169
- چگونگی ادای کفاره ها 170
- اشباع در کفارۀ فدیه و کفارۀ تأخیر 173
- پرداخت کفاره به کمتر از شصت فقیر 174
- پرداخت چند کفاره تأخیر به یک فقیر 174
- کیفیت 60 روز روزۀ کفاره 176
- لزوم رعایت استمرار در روزه های پی درپی 177
- کفارۀ جمع 178
- کفارۀ دروغ 178
- انجام کار حرام پس از بطلان روزه به حلال 179
- تکرار کفاره با تکرار مفطر 179
- مسافرت بعد از افطار عمدی 180
- پیش آمدن عذر قهری بعد از افطار عمدی 181
- تصرف در کفاره توسط فقیر 182
- تأخیر روزۀ کفاره 182
- دادن کفارۀ غیرهاشمی به هاشمی 182
- جنس کفاره 183
- دادن پول در کفاره به جای غذا یا به جای لباس 184
- ناتوانی در پرداخت کفارات متعدد ماه رمضان 185
- پرداخت کفاره ازطرف شخص دیگر 185
- پرداخت کفارۀ واجب النفقه 187
- پرداخت کفاره به واجب النفقه 187
- فصل هشتم روزه های حرام 189
- اشاره 189
- روزۀ مستحبی زن، بدون اذن شوهر 190
- روزۀ واجب غیرمعین زن بدون اذن شوهر 191
- روزۀ مستحبی زن با نهی شوهر 191
- روزۀ مستحبی اولاد با جلوگیری پدر یا مادر 192
- روزۀ واجب غیرمعیّن زن همراه نهی شوهر 192
- روزۀ مستحبی اولاد، با اذیت شدن پدر یا مادر 192
- روزۀ مستحبی اولاد، بدون اجازۀ پدر یا مادر 193
- فصل نهم روزه های مکروه 194
- فصل دهم روزه های مستحب 196
- اشاره 196
- افطار روزۀ مستحبی 198
- فصل یازدهم چگونگی تشکیل هلال 199
- اشاره 199
- راه های ثابت شدن اول ماه 201
- اتحاد و اختلاف افق ها 204
- منظور از اتحاد افق 205
- اموری که اول ماه به واسطۀ آن ها ثابت نمی شود 207
شرط دوم: عاقل باشد (مجنون نباشد)
5. حکم روزۀ مجنون چیست؟
الف. کل روز مجنون است:(1) اگر فرد مجنون شود و عارضۀ مذکور موجب اخلال به نیت معتبر در روزه گردد، روزه بر او واجب نیست. به عنوان مثال، فردی که قبل از اذان صبح نیت روزه داشته است، سپس مجنون شده است و بعد از اذان مغرب عاقل شده است، روزۀ آن روز بر وی واجب نبوده است و بعداً نیز لازم نیست قضای آن را انجام دهد (حضرت امام و آیات عظام خویی، گلپایگانی، فاضل و سیستانی).
ب. قسمتی از روز مجنون است:(2)
چنانچه شخص قبل از اذان صبح نیت روزه کرده، سپس دیوانه شده، بنا بر احتیاط مستحب، روزۀ آن روز را تمام کند و اگر تمام نکرد، بنا بر احتیاط مستحب، قضای آن را به جا آورد (حضرت امام و آیات عظام خویی، فاضل و نوری).
چنانچه شخص قبل از اذان صبح نیت روزه کرده، سپس دیوانه شده، بنا بر احتیاط واجب، روزۀ آن روز را تمام کند و اگر تمام نکرد، قضای آن را به جا آورد (آیت الله سیستانی).
چنانچه شخص قبل از اذان صبح نیت روزه کرده، سپس دیوانه شده و قبل از اذان ظهر عاقل شود، بنا بر احتیاط واجب، روزۀ آن روز را تمام کند و اگر تمام نکرد، قضای آن را به جا آورد (آیات عظام گلپایگانی و مکارم).
1- عروه الوثقی، فصل فی شرائط صحه الصوم الثانیو فصل فی شرائط وجوب الصوم.
2- عروه الوثقی، فصل فی شرائط صحه الصوم الثانیو فصل فی شرائط وجوب الصوم.