احکام روزه صفحه 159

باید آن روز را روزه بگیرد (آیت الله سیستانی).

شک در رسیدن به وطن قبل از ظهر

مسئله: اگر مسافر قبل از ظهر به وطن بر گردد، ولی شک کند که به اذان ظهر رسیده یا نه، برخی از مراجع مثل مقام معظم رهبری می فرمایند: «روزه اش صحیح است»؛ ولی برخی دیگر از مراجع مثل آیت الله بهجت می فرمایند: «شخص باید قبل از ظهر به شهر خودش وارد شود؛ یعنی به حدّی برسد که دیگر عرفاً مسافر بر او صدق نکند و با شک در این مطلب، بنا بر نرسیدن بگذارد و درصورت رسیدن به حد ترخّص و نرسیدن به شهر، احتیاط مورد دارد.»(1)

معیار مکانی جواز افطار روزه و عدم جواز آن برای فرد مسافر

190. ملاک مکانی در شروع در سفر قبل از اذان ظهر یا بعد از آن و همچنین در بازگشت به وطن، نفس شهر می باشد یا حد ترخص شهر می باشد؟(2)

ملاک در شروع سفر قبل از اذان ظهر یا بعد از اذان ظهر، خروج از خود شهر است، نه حدّ ترخّص آن؛ هرچند سزاوار است مراعات مقتضای احتیاط ترک نشود (آیات عظام خویی، تبریزی، وحید و سیستانی).

ملاک در شروع سفر قبل از اذان ظهر یا بعد از اذان ظهر، معلوم نیست که خود شهر باشد یا