احکام روزه صفحه 21

خوب شدن مریض بعد از ظهر 16. اگر مریض در ماه رمضان بعد از اذان ظهر خوب شود، وظیفه اش چیست؟(1)

روزۀ آن روز و همچنین امساک از مفطرات تا آخر روز بر او واجب نیست؛ ولی باید بعداً آن را قضا کند (مشهور).

چنانچه روزه از اول روز برایش ضرر داشته باشد، فقط قضا واجب است و روزۀ آن روز و امساک در بقیۀ روز واجب نیست (آیت الله زنجانی).

شرط ششم: محذور شرعی دیگری مثل ضرر بر عِرْض و مالش، بر روزه گرفتن مترتب نشود

17. اگر فرد از ضرر بر نفسش با روزه گرفتن ایمن باشد، لکن خوف از ضرر بر عِرْض و آبرو یا مالش داشته باشد، یا روزه گرفتن، با واجب دیگری که در درجۀ اهمیت مساوی با روزه یا مهم تر از آن باشد تزاحم نماید، مثل اینکه فرد خوف ضرر بر نفس یا عِرْض یا مالِ فرد دیگری داشته باشد و حفظ مورد مذکور شرعاً بر او واجب باشد و پیشگیری از آن متوقف بر ترک روزه و افطار آن باشد، وظیفۀ شخص چیست؟

روزه بر او واجب نیست؛ لکن در همۀ این موارد، واجب است بعداً قضای آن را به جا آورد (حضرت امام و آیات عظام خویی، فاضل، گلپایگانی، سیستانی، مکارم و نوری).(2)