- پیش گفتار 1
- اشاره 22
- پاسخ پرسش اول 22
- پاسخ پرسش دوم 23
- اشاره 26
- الف) تفسیر «حَیَّ عَلَی خَیرِ العَمَل» 26
- اول: دلیل های کنایی 26
- ب) همتایی نام علی علیه السلام با نام پیامبر صلی الله علیه و آله 38
- ج) گستردۀ توحید تا ولایت 45
- د) نمود ولایت در عالم میثاق 46
- اشاره 52
- دیدگاه شیخ صدوق (م391 ﮬ) 56
- یک: اصالت جواز (اصلِ جایز بودن کارها) 68
- اشاره 68
- دو: تنقیح مناط (دستیابی به ملاک) 69
- سه: وجود مصلحت 72
- چهار: دفع مفسده 73
دو پرسش
اشاره
1_ آیا تشریع اذان در اسراء و معراج بود یا بر اساس خوابی سامان یافت؟
2_ آیا اذان تنها اعلام برای نماز است یا بیانگر اصول عقائد و ارکان اسلام می باشد؟
پاسخ پرسش اول
در کتاب «حی علی خیر العمل الشرعیه والشعاریه» که با عنوان «پژوهشی دربارۀ اذان» به فارسی برگردانده شده است، ثابت کرده ایم که تشریع اذان _ با این وصف که فعل تعبّدی است _ آسمانی و از جهان بالا و والاست، نه آنکه زمینی و ناشی از خواب باشد، و همین نظر با قانون گذاری الهی هماهنگی کامل دارد، و نیز با اعتقاد به نبوّت و وحی _ که واسطۀ تشریع بین خدا و خلق است _ سازگار می افتد.
اما این قول که اذان بر اساسِ تعبیر خوابی بود که شخصی دید و به پیامبر صلی الله علیه و آله خبر داد، انگارۀ بعضی از اهل سنّت بود، و بعدها میان آنان به صورت قول مشهور درآمد.