- پیش گفتار 1
- اشاره 22
- پاسخ پرسش اول 22
- پاسخ پرسش دوم 23
- اشاره 26
- الف) تفسیر «حَیَّ عَلَی خَیرِ العَمَل» 26
- اول: دلیل های کنایی 26
- ب) همتایی نام علی علیه السلام با نام پیامبر صلی الله علیه و آله 38
- ج) گستردۀ توحید تا ولایت 45
- د) نمود ولایت در عالم میثاق 46
- اشاره 52
- دیدگاه شیخ صدوق (م391 ﮬ) 56
- یک: اصالت جواز (اصلِ جایز بودن کارها) 68
- اشاره 68
- دو: تنقیح مناط (دستیابی به ملاک) 69
- سه: وجود مصلحت 72
- چهار: دفع مفسده 73
سوم: بیان و سیرۀ فقها
اشاره
آیات بسیار، به ویژه آیۀ تبلیغ و آیۀ ولایت و احادیث فراوان و مجموعه ای از شواهد و قراین _ که یکدیگر را تأکید و تأیید می کنند _ برخی از علما را بر آن داشته است که شهادت به ولایت را در اذان «جزء مستحب» بشمارند و حتی بعضی تا حد «جزء واجب» پیش روند و فتوا دهند.
این سیره، نسل اندر نسل، ادامه داشته است.
* از فقهای قدیم و سترگ شیعه شیخ مفید (م413ه_) است. در زمانِ وی، در شام(1) و بغداد(2) و مصر(3) و یمامه(4) ، شهادت به ولایت در اذان می آمد، و شیخ مفید با سکوت خود، مُهر تأیید بر آن نهاد.
* گروهی از شیعیان از سید مرتضی (م436ه_) پرسیدند: آیا بعد از بانگِ «حَیَّ علی خیر العمل» در اذان، آوردنِ «محمدٌ و علیٌ خیر
1- 1. بنگرید به، بغیه الطلب فی تاریخ حلب: ج 6 ص 2702.
2- 2. نشوار المحاضره تنوخی: ج 2 ص 132 به نقل از ابو الفرج اصفهانی (م356ه_).
3- 3. المواعظ والاعتبار (= خطط المقریزی): ج 2 ص 271 _ 272، ص 340؛ وفیات الأعیان: ج 1 ص 375، ترجمه 145؛ اخبار بنی عبید: ص 85.
4- 4. سفرنامه ناصرخسرو: ص 142.